Identiteitspolitiek of klassenstrijd?, Amsterdam - Hoofdinhoud

datum	28 juni 2018 20:00
plaats	Amsterdam
locatie	Pakhuis De Zwijger
zaal	grote zaal
organisatie	Pakhuis De Zwijger

Politiek links is in crisis. Neoliberalisering van de sociale voorzieningen blijft aanhouden en zelfs na de financiële crisis zijn de linkse partijen alleen maar de politieke verliezers. Hoe komt dit? Ewald Engelen betoogt dat links zich volledig verloren heeft in identiteitskwesties als genderneutrale rompertjes en Zwarte Piet. Links is daardoor de strijd voor de verliezers van de globale markteconomie uit het oog verloren en daarmee haar kiezerspubliek. Hij stelt dat we daarom opnieuw de klassenstrijd nodig hebben als verbindend narratief. Polariseert identiteitspolitiek inderdaad de linkse partijen alleen maar en moet links daarom opnieuw op zoek naar een gemeenschappelijk belang? Of gaan antiracisme en feminisme hand in hand met klassenstrijd?

Met in dit programma onder anderen

Ewald Engelen

Professor financial geography UVA | Publicist

Jazie Veldhuyzen

duoraadslid Amsterdam BIJ1

Marian Donner

Auteur en columnist

Renske Leijten

Tweede Kamerlid SP

Wat gaan we doen?

• - 

  We openen de avond met een inleidende column van Ewald Engelen, met aansluitend een interview waarbij we gaan verder praten over een links dat zich opnieuw inzet voor de klassenstrijd en niet meer voor identiteitskwesties.
• - 

  Daarna gaan we naar een column van Jazie Veldhuyzen, die het punt maakt dat je de strijd tegen kapitaal helemaal niet los kan zien van de strijd tegen racisme.
• - 

  Daarna een interview met Renske Leijten en Jazie Veldhuyzen over de toekomst van links.
• - 

  Vervolgens een column van Marian Donner, waarbij ze een pleidooi houdt voor een politiek die racisme niet op micro - niveau aanpakt en oproept voor de persoonlijke bewustwording van wit privilege, maar een politiek die de werking van racisme op macro - niveau oplost.
• - 

  We sluiten af met een panelgesprek tussen Marian Donner, Renske Leijten en Jazie Veldhuyzen.

Identiteitspolitiek is dé strategie dat het politieke kader van nu bepaalt. Waar links vroeger vooral aandacht had voor de rechten van de arbeiders, rust het nu op het expliciet benoemen van diverse identiteiten: LHBT, vrouwen, personen met een migratieachtergrond, mensen van kleur, witte Nederlanders, … Opvallend is dat al deze identiteiten berusten op persoonlijke eigenschappen die onveranderbaar zijn en dus expliciet mensen verdeelt. Ewald Engelen houdt het pleidooi dat we dus terug moeten naar een politiek gebaseerd op professionele activiteiten, aangezien in het klasseverschil mensen met een verschillende achtergrond zich wel gezamenlijk kunnen verbinden.

Ook Mark Lilla, professor of Humanities Columbia University, duidt in zijn opiniestuk “The end of identity liberalism” , geschreven na de overwinnning van Trump, aan dat identiteitspolitiek links hopeloos verdeelt. Hij zegt wel dat de emancipatiestrijd en de benoeming van identiteit door een beweging zoals Black Lives Matter zeker zijn waarde heeft in het veranderen van de normen van onze samenleving. Maar wanneer politiek links zich ook bedient van deze identiteiten dan voelt een groot deel van het electoraat zich niet aangesproken. Dit verklaart dan waarom voornamelijk witte Amerikanen niet gestemd hebben voor Hillary.

Als repliek op het pleidooi van Ewald Engelen schrijven sociologen Willem Schinkel en Rogier van Reekum in hun opiniestuk “Wat links nu te doen staat” dat antikapitalisme niet de antiracisme beweging moet uitsluiten, maar dat net die emancipatiestrijd en klassenstrijd hand in hand gaan met de strijd tegen het kapitaal. Volgens hen is de politieke werking van kapitaal intrinsiek verbonden met de onderdrukking van personen van kleur en vrouwen. Willen we een authentiek, politiek links discours maken dat werkelijk een antikapitalistische beweging kan inzetten, dan moeten we dus beide verenigen, en niet korte metten mee maken.

Ewald Engelen brengt het boek: ‘Het is klasse suffie, niet identiteit!’ deze maand uit. Tijdens het programma leggen de sprekers hem het vuur aan de schenen.

©leesmagazijn

Lees meer

De Groene Amsterdammer - Links narcisme

Met deze column heeft Ewald Engelen de discussie op scherp gezet: "Zolang links zich verliest in het ‘narcisme van de kleine verschillen’ van de identiteitspolitiek lacht de factor kapitaal in zijn vuistje. En zullen we de uitbuiting van aarde en arbeid nooit tot staan brengen."

De Groene Amsterdammer - Wat links nu te doen staat

Willem Schinkel en Rogier van Reekum reageren op bovenstaande column met de stelling dat antikapitalisme en antiracisme eigenlijk elkaar nodig hebben: "Een werkelijk linkse partij zou daarom feitelijk een combinatie vormen van de Partij voor de Dieren en Bij1"

De Groene Amsterdammer - Eerst het vreten, dan de identiteit

Ewald Engelen geeft een repliek op bovenstaand artikel, hij blijft bij zijn standpunt: "Door van genderneutrale rompertjes en Zwarte Piet (mijn voorbeelden) de primaire objecten van politieke contestatie te maken, leid je de aandacht alleen maar af van wat de kampen aan beide zijden van deze culturele breuklijnen met elkaar verbindt."

De Groene Amsterdammer - De witte navel

In dit essay argumenteert Marian Donner voor de positie dat de antiracismebeweging teveel de focus legt op wit privilege op micro-niveau en zodoende de institutionele machtswerking van racisme uit het oog verliest: "Doordat de huidige antiracismestrijd wit privilege zo centraal stelt, benadrukt hij keer op keer de macht en kracht die van een witte huidskleur uitgaat."