Sleutelcompetenties voor een leven lang leren - Hoofdinhoud

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

C 189/1

Het eerste beginsel van de Europese pijler van sociale rechten (1) luidt dat iedereen recht heeft op hoogwaardige en inclusieve voorzieningen voor onderwijs, opleiding en een leven lang leren om de vaardigheden te verwerven en te onderhouden die nodig zijn om ten volle aan het maatschappelijk leven te kunnen deelnemen en overgangen op de arbeidsmarkt met succes te kunnen opvangen. Ook wordt gesteld dat iedereen recht heeft op „tijdige en op maat gesneden hulp bij het verbeteren van zijn of haar vooruitzichten om een baan te vinden of zich als zelfstandige te vestigen. Hieronder valt het recht op ondersteuning bij het zoeken van werk en bij opleiding en herscholing.”. De ontwikkeling van competenties bevorderen is een van de doelstellingen van een Europese onderwijsruimte, die het volledige potentieel van onderwijs en cultuur zou kunnen benutten. Dat „zijn immers de drijvende krachten voor werkgelegenheid, sociale rechtvaardigheid en actief burgerschap en manieren om de Europese identiteit in al haar verscheidenheid te ervaren.” (2).

Mensen hebben de juiste vaardigheden en competenties nodig om de huidige levensstandaard aan te houden, een hoge arbeidsparticipatie te handhaven en sociale cohesie te bevorderen in het licht van de samenleving en het werk van morgen. In een tijd van snelle en ingrijpende veranderingen kan Europa veerkrachtiger worden gemaakt door mensen in heel Europa te ondersteunen bij het verwerven van de vaardigheden en competenties die zij nodig hebben voor zelfontplooiing, gezondheid, inzetbaarheid en sociale inclusie.

In 2006 hebben het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie een aanbeveling inzake sleutelcompetenties voor een leven lang leren goedgekeurd. In die aanbeveling werd de lidstaten verzocht „in het kader van de strategieën voor een leven lang leren sleutelcompetenties voor iedereen te ontwikkelen en de „Sleutelcompetenties voor een leven lang leren — een Europees referentiekader” te gebruiken” (3). Sinds de vaststelling ervan is de aanbeveling een belangrijk referentiedocument voor de ontwikkeling van competentiegericht onderwijzen, opleiden en leren.

Vandaag zijn de competentievereisten veranderd: meer banen zijn geautomatiseerd, technologieën spelen een grotere rol op alle gebieden van werk en leven, en sociale, burgerschaps- en ondernemerscompetenties worden belangrijker voor veerkracht en aanpassingsvermogen.

Tegelijkertijd geven internationale onderzoeksprogramma’s — zoals het internationaal peilingsonderzoek naar de kennis en vaardigheden van leerlingen (PISA) of het programma voor de internationale beoordeling van competenties van volwassenen (PIAAC) van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) — aan dat een constant hoog percentage tieners en volwassenen niet over voldoende basisvaardigheden beschikt. In 2015 had één op vijf leerlingen ernstige moeilijkheden met lezen, wiskunde of wetenschappen (4). In sommige landen bezit tot een derde van de volwassenen slechts rudimentaire lees-en schrijfvaardigheden en rekenvaardigheden. (5) 44 % van de EU-bevolking heeft weinig of geen (19 %) digitale vaardigheden (6).

Investeren in basisvaardigheden is daarom belangrijker dan ooit. Hoogwaardig onderwijs, waaronder buitenschoolse activiteiten en een brede benadering ten aanzien van competentie-ontwikkeling, leidt tot betere prestatieniveaus voor...