Mijn bijdrage aan het MH17 debat over de aansprakelijkheid van Rusland

Met dank overgenomen van J.S. (Joël) Voordewind i, gepubliceerd op donderdag 31 mei 2018, 22:35.

‘Geen enkele staat heeft het recht om te zwijgen.’ Dat zei de minister van Buitenlandse Zaken gisteren zeer terecht in de Veiligheidsraad tegen zijn Russische collega.

Integendeel, zo vervolgde hij zijn oproep. ‘Elke staat heeft de plicht om constructief samen te werken om de waarheid te belichten, niet te verdoezelen.’

Een stevig en ferme oproep van Nederland aan de Russen: kom in het reine en erken je verantwoordelijkheid voor het neerhalen van de MH17. Goed dat het kabinet deze moedige stap heeft genomen om Rusland officieel aansprakelijk te stellen. Van harte steun vanuit de ChristenUnie voor dit appel. Ook goed dat NL veel andere landen als ook de EU en de NAVO achter deze oproep heeft weten te krijgen. Hoe meer landen steunen, hoe krachtige de oproep is. De nabestaanden hebben er recht op, zoals de minister president vier jaar geleden beloofde, dat de onderste steen boven komt en de daders berecht zullen worden.

De vragen die nog wel blijven zijn de volgende:

  • Waarom hebben niet alle JIT-landen de oproep mede ondertekend? Waarom ondertekende bijvoorbeeld België niet formeel de oproep ondanks dat zij ook landgenoten verloren hebben? En Maleisië!?
  • Hoe verhoudt de aansprakelijkheid van Rusland als staat zich tot de strafrechtelijke zaak tegen individuele verdachten? Is er nog een risico dat het één het ander doorkruist?
  • Voor welk hof gaat NL nu kiezen? Is daar al duidelijkheid over of is dit nog in onderzoek? Ligt het niet het meest voor de hand om voor het Europese Hof voor de rechten van de mens te kiezen? Ook Rusland heeft de Universele verklaring van de Rechten van de Mens ondertekend en is hierop aanspreekbaar en verplicht om informatie aan te leveren voor het onderzoek.
  • Als Rusland weigert zijn verantwoordelijkheid te nemen - en gezien de reactie van de permanente vertegenwoordiger van Rusland bij de VN, weigert Rusland dat - wat betekent dit dan voor zo’n aansprakelijkheidsprocedure? Wat zijn dan de volgende stappen?
  • Heeft Rusland (verder) eigenlijk officieel gereageerd?
  • Indien ook na dit proces de Russen blijven weigeren voldoende mee te werken, sluit het kabinet dan verdere diplomatieke stappen en zelfs sancties tegen Rusland niet uit, uiteraard met zoveel mogelijk landen samen?
  • Tot slot, hoe ziet de minister de steun van de Europese lidstaten. Nu is er een gesloten front (- al doen de Belgen dus al niet mee aan de aansprakelijkheidsstelling… -) maar hoe zal een land als Duitsland - dat zich zo graag via een gaspijpleiding aan Rusland wil verbinden - zich uiteindelijk opstellen?

(Foto: Vitaly V. Kuzmin)