Cultuureducatie wordt weer gewoon muziekles

Met dank overgenomen van J.M. (Jan) Paternotte i, gepubliceerd op woensdag 7 november 2012, 15:09.

Basispakket Cultuureducatie van Wethouder Gehrels zet de klok 40 jaar terug

Voor alle groepen in het primair onderwijs elke week één uur muziekeducatie, één uur erfgoededucatie, en één uur beeldende les. Dat is het Basispakket Cultuureducatie dat wethouder Gehrels voor de Amsterdamse scholen heeft bedacht. Geweldig, daar kan niemand iets tegen hebben. Alleen begreep tot nog toe niemand waar wethouder Gehrels in tijden van krimpende budgetten het geld voor haar plannen vandaan ging halen. Maar nu heeft ze dat met een brief aan de gemeenteraad duidelijk gemaakt. De wethouder wil het Basispakket financieren met een greep uit de kas van de stadsdelen voor cultuureducatie, met geld van het rijk voor kwaliteitsverbetering in cultuureducatie, door het verschuiven van de subsidies voor muziekinstellingen Aslan, Leerorkest en Muziekschool Amsterdam naar het Basispakket en door het claimen van de Cultuurvouchers. Het de facto afschaffen van de Cultuurvouchers is wel het meest trieste onderdeel van haar plannen. Amsterdamse basisscholen krijgen nu jaarlijks, 20 per leerling van de gemeente, in de vorm van vrij besteedbare Cultuurvouchers waarover ze zelfstandig beslissen hoe ze dit besteden. Scholen bepalen zelf of ze een kunstenaar in de klas uitnodigen, met nieuwe media experimenteren, een kunstmenu afnemen of een serie theaterlessen inkopen. Juist om die reden zijn de cultuurvouchers in 2005 ingevoerd en zijn ze ook een groot succes. Het Cultuurvouchersysteem wordt niet alleen door scholen bijzonder gewaardeerd, maar ook door bijna alle cultuureducatieaanbieders. Het is gevalueerd als het beste onderdeel van het huidige Amsterdamse cultuureducatiebeleid door voormalig kunstschouw Paul Collard en onderzoeksbureau Oberon. Toch wil de wethouder het Cultuurvoucher systeem de nek omdraaien. Met een convenant tussen de schoolbesturen, stadsdelen en centrale stad moeten de schoolbesturen zich committeren aan financiering van het Basispakket met Cultuurvouchers. Een Basispakket dat feitelijk een muziekpakket is, want de aandacht van de wethouder ligt bijna volledig bij het muziekonderwijs. Daarvoor zet ze zich volledig in en heeft ze de afgelopen jaren allerlei project- en stuurgroepen opgezet, pilots gedraaid en adviseurs ingehuurd. Bijna alle beschikbare middelen zullen, als het aan wethouder Gehrels ligt, naar het muziekonderwijs gaan dat wordt verzorgd door de Muziekschool Amsterdam, het Concertgebouw, het Leerorkest en het Aslan Muziekcentrum. De andere twee disciplines - erfgoed en beeldend - komen er bekaaid af. Voor andere cultuureducatie aanbieders en disciplines als dans, theater en media zal nauwelijks nog geld beschikbaar zijn. Terwijl deze disciplines volgens de kerndoelen voor het primair onderwijs toch echt tot het verplichte deel van het leerdomein Kunstzinnige Orintatie horen. Nu maken deze disciplines al rond 50% van alle cultuureducatie in Amsterdamse scholen uit. Naast eendimensionale invoering van feitelijk een muziek Basispakket en het afschaffen van de Cultuurvouchers, kent invoering van het Basispakket nog tal van andere problemen. Het staat haaks op de onlangs door de Onderwijsraad, Raad voor Cultuur en het ministerie van OCW uitgebrachte adviezen voor versterking van de kwaliteit van cultuureducatie in het primair onderwijs. In plaats van de regie en deskundigheid van scholen op het gebied van cultuureducatie te versterken, nemen de gemeente en grote muziekeducatie aanbieders in Amsterdam de regie over en komt er van deskundigheidsversterking in de school weinig terecht. Ook van het advies om cultuureducatie te verbinden met de reguliere lessen blijft door de invoering van het Basispakket weinig over. Cultuureducatie rond thema of projectweken organiseren is door het vaste aanbod vrijwel onmogelijk. Ook deskundigen als lector kunst- en cultuureducatie Folkert Haanstra en hoogleraar cultuur & cognitie Barend van Heusden vinden een vast Basispakket een slecht idee omdat de ruimte en vrijheid voor experiment in cultuureducatie hiermee vrijwel verdwijnt. Met de plannen van wethouder Gehrels wordt in Amsterdam de tijd 40 jaar teruggezet. Terug naar de tijd van één uur verplichte muziekles per week. Terug naar de blokfluit. Jan Paternotte, fractievoorzitter D66 Gemeenteraad Nico Janssen, duo raadslid D66 Amsterdam Oost Paul Verstraeten, D66 Werkgroep Kunst & cultuur Amsterdam