Naar een nationaal akkoord voor sociale zorginnovatie

Met dank overgenomen van L.Th. (Lea) Bouwmeester i, gepubliceerd op dinsdag 14 februari 2017.

Zorginnovatie is helemaal hip en heeft de toekomst. Het krioelt van de nieuwe technische mogelijkheden en gadgets. Interessanter vind ik echter de sociale innovatie in de zorg.

Deze innovatie gaat uit van het belang van de patiënt. Hoe leven we langer gezond? Hoe vergroten we de kwaliteit van leven bij een een chronische aandoening? En hoe verkrijg en behoud je meer regie over je eigen leven, ook als je zorg nodig hebt? Sociale innovatie kan de kwaliteit van zorg vergroten en kosten verlagen.

Prangende vragen

Natuurlijk vinden we allemaal dat het in de zorg draait om patiënten en cliënten. Toch is hun belang niet altijd leidend. Ze krijgen niet altijd de begeleiding om zorg te krijgen die bij hen past. Sociale innovatie dwingt ons een antwoord te geven op prangende vragen zoals:

Waarom hebben mensen niet de keuze om te kiezen tussen de traditionele gesprekken in de spreekkamer en beeldbellen vanuit huis?

Waarom moeten mensen met een chronische aandoening soms meerdere keren per week bloeddruk en/of hartslag laten meten in een ziekenhuis, terwijl dit ook goed en veilig thuis gedaan kan worden, en veilig online doorgegeven?

Waarom hebben mensen niet altijd de optie om preventief en laagdrempelig hulp online te krijgen, zoals bij verslaving en anorexia al mogelijk is en effectief blijkt te zijn?

Waarom wordt serious gaming en zorg met behulp van Virtual Reality (VR) niet breder ingezet als het effectief blijkt?

Belemmeringen

En zo is er meer behoefte aan niet alleen technische maar vooral ook sociale innovatie. Wat houdt ons tegen? Het probleem is dat het niet alleen krioelt van mogelijkheden, maar ook van belemmeringen; barrières in het systeem, verkeerde prikkels, knellende regels en financieringsvoorwaarden. Daarom moeten we echt heldere keuzes rond innovatie maken. Geen vrijblijvendheid via goede bedoelingen, maar duurzame afspraken in een innovatief akkoord over sociale zorginnovatie.

Dat nieuwe akkoord moet aan drie eisen voldoen:

  • 1. 
    Het akkoord moet een katalysator zijn voor vernieuwing. Het brengt mensen bijeen vanuit het belang van de patiënt. Een coalitie met een gedeelde agenda en met heldere rollen voor alle andere betrokkenen (patiënten, zorgverleners/aanbieders, verzekeraars, bedrijven, overheid) die elkaar versterken.
  • 2. 
    We moeten innovatieve doelen stellen die niet alleen ambitieus maar ook meetbaar zijn. Met het doel van pilot tot implementatie te komen.
  • 3. 
    We hebben de steun van de politiek nodig. De minister kan de katalysator laten werken door de vrijblijvendheid voor sociale innovatie weg te halen en ruimte te bieden aan de initiatieven van de coalitie. Het ministerie dient het perspectief van de patiënt te kiezen, om barrières te slechten en de grote ambities waar te maken. Goede afspraken kunnen een katalysator zijn voor ambitieuze vernieuwingen waar patiënten en cliënten echt iets aan hebben. Hip en sociaal. Snel en samen. Laten we komen tot een innovatief akkoord over innovatie.