Hoger onderwijs toegankelijk voor iedereen

Met dank overgenomen van M. (Jet) Bussemaker i, gepubliceerd op maandag 30 januari 2017.

Het hoger onderwijs moet toegankelijk zijn voor iedereen met voldoende motivatie en talent. Ongeacht je afkomst of de dikte van de portemonnee van je ouders. Een langgekoesterde wens van de PvdA om extra te kunnen investeren in de kwaliteit van het hoger onderwijs, door een eerlijker stelsel van studiefinanciering, is onder dit kabinet in vervulling gegaan. Vanaf vorig studiejaar is er een sociaal stelsel met een studievoorschot, met hele sociale leenvoorwaarden. De aanvullende beurs bleef een gift en is verhoogd, daarnaast kregen mbo’ers ook recht op een gratis OV-kaart.

Bij de vormgeving van dit nieuwe stelsel stond een uitgangspunt voor mij centraal: hoe zorgen we voor nog beter hoger onderwijs terwijl we tegelijkertijd de toegankelijkheid garanderen? Ik snap dat studentenorganisaties zorgen hadden. Zorgen of het onderwijs onder het nieuwe stelsel nog steeds zo toegankelijk zou blijven. Tegelijkertijd zag je ook dat er tegenstanders waren die angstbeelden en spookverhalen verkochten. Die stelden dat studenten voorgoed massaal zouden afzien van een opleiding in het hoger onderwijs.

In het eerste jaar van het studievoorschot zagen we inderdaad zoals voorspeld een terugloop van het aantal studenten met enkele procenten. Studenten moesten wennen aan het nieuwe stelsel. Vandaag heb ik het aantal nieuwe studenten in het hoger onderwijs bekend mogen maken. En dat zijn er een stuk meer dan vorig jaar. Sterker nog, het aantal studenten ligt weer op het niveau van voor het proces van invoering van het studievoorschot. Dit jaar zijn er bijna 99.000 studenten aan een hogeschool begonnen, een stijging van 5000 studenten (+5%). Aan de universiteiten studeren nu 47.000 eerstejaars, wat ruim 3000 extra studenten (+8%) betekent.

Wat mij betreft goed nieuws dat dit herstel zich nu voordoet; eerder en sterker dan verwacht. Ook de uitval in het hoger onderwijs, en in het bijzonder de PABO’s is sterk afgenomen. Maatregelen bedoeld om studenten te stimuleren een bewustere studiekeuze te maken lijken dus te werken.

Ik ben dus trots dat we een stelsel hebben ontworpen en ingevoerd waarmee we de kwaliteit van het onderwijs kunnen verhogen en tegelijkertijd het hoger onderwijs toegankelijk hebben weten te houden voor iedereen.

Ook de komende tijd mogen en zullen we niet achterover leunen, om ervoor te zorgen dat iedereen die het talent en de motivatie heeft naar het hoger onderwijs toe kan.