Algemeen Overleg GGZ en personen met verward gedrag

Met dank overgenomen van L.A. (Leendert) de Lange i, gepubliceerd op dinsdag 24 januari 2017, 3:20.

Voorzitter,

Als het beter moet, kun je het beste meteen beginnen’. Een treffende zin uit het magazine Doorpakken!, wat door het Schakelteam Personen met verward gedrag terecht naar voren wordt gehaald. Hieruit spreek terechte urgentie. Helaas blijkt dat nog niet in alle gemeentes en regio’s sprake is van een sluitende aanpak voor mensen die verward gedrag vertonen.

Voorzitter, heel bewust neem ik de terminologie van het Schakelteam over. Wat mij betreft is het dan ook de laatste keer dat we met het containerbegrip ‘verwarde personen’ een groep mensen die allen op een verschillende manier om zorg vragen op een hoop vegen. De oproep vanuit o.a. Samen tegen Stigma ondersteunt de VVD dan ook van harte.

Gemeentes en veiligheidsregio’s spelen een cruciale rol om de regio ook daadwerkelijk te pakken. Dit zal moeten gebeuren in goede samenwerking met de GGZ, wijkteams, huisartsen en andere betrokken. Dit is wat mij betreft heel normaal en het is niet normaal als uit onderzoek van het patiëntenplatform blijkt dat partijen ‘niet altijd soepel’ samenwerken. Het gaat hier per slot van rekening om de gezondheid van kwetsbare mensen, maar het raakt ook het veiligheidsgevoel in de samenleving.

Het Schakelteam geeft aan om in het eerste kwartaal van dit jaar te komen met een kaart waarop te zien zal zijn hoe het is geregeld in de verschillende gemeentes en regio’s. Hoe staat het daarmee? Is het mogelijk om binnenkort op deze wijze de stand van zaken te visualiseren? Verder zou ik graag van de minister vernemen op welke wijze het kabinet kan gaan sturen op gemeentes en regio’s die in hun aanpak achterblijven? Welke instrumenten kunnen daarvoor worden ingezet?

De VVD is er groot voorstander voor dat goede voorbeelden de norm moeten worden en dan ook in het hele land gelden. Helaas zitten er grote verschillen tussen de regio’s en de meldpunten. Kan er een voorbeeld genomen worden, zoals het nu is geregeld in Rotterdam? Welke stappen moeten er worden genomen dat elk meldpunt op hetzelfde niveau zit? En hoe kan de bekendheid van een 24 uurs meldpunt worden vergroot?

Ook wil ik aan beide minister vragen of zij van mening zijn dat bij acute meldingen over mensen met verwarde gedrag een ander nummer dan 112 moet komen? Is dat wel een goed idee? Het is toch juist zaak dat deze triage in de meldkamer plaats vindt en dat naar de juiste instantie wordt doorverbonden.

Voorzitter, het is voor mensen die verward gedrag vertonen en geen strafbaar feit hebben gepleegd allemaal al spannend genoeg. Daarom is de VVD dan ook positief gestemd dat zij - in principe - niet meer worden vervoerd door de politie. Hoe werkt dit nu na 1 januari uit in de praktijk? Er is geld vrijgemaakt om het vervoer snel en goed te regelen. Daarom moet er nu actie worden genomen. Want deze mensen moeten niet in de cel zitten, maar juist goede zorg ontvangen en er zijn genoeg voorbeelden van alternatief vervoer. Hoe kunnen deze goede voorbeelden - zoals de Psycholance in Amsterdam -breder worden ingezet? Hoe worden de beschikbare middelen verdeeld over het land?

De laatste tijd hoor ik vanuit de GGZ gelukkig steeds vaker het pleidooi dat er toegewerkt moet worden naar een meer wijkgerichte 24 uurs GGZ. Dit sluit goed aan bij de wens van de VVD om meer mensen thuis te helpen en ook meer een verbinding te leggen tussen de lichamelijke en psychische zorg. Ziet de minister dit ook? Op welke wijze werkt de GGZ toe naar een wijkgerichte 24/7 organisatie en wanneer is dat in Nederland overal het geval?

Voorzitter,

De VVD realiseert zich dat de mensen die werkzaam zijn binnen de GGZ voor een stevige klus staan. Gelukkig ben ik op verschillende plekken zeer gemotiveerde mensen tegen gekomen die de uitdagingen van vandaag enthousiast oppakken. Het Kwaliteitsstatuut is nu in werking. Kan de minister aangeven wanneer er zicht komt op betere uitkomsten van de behandelingen en gaat dit ook effect hebben op kortere wachtlijsten? Het is goed dat de NZA nog eens kritisch heeft gekeken naar de Treeknormen. Het is verder zaak dat bij oplopende wachttijden zorgverzekeraars hun taak als zorgbemiddelaars serieus nemen en GGZ instellingen hierover actief communiceren. Maar ook een veel gehoord signaal uit de GGZ zijn de hoge administratieve lasten. Ik roep de GGZ dan ook op om tijdig hun facturen in te dienen. Het moet normaal zijn dat er een goede financiële administratie is die niet jaren achter loopt. Heeft de minister er zicht op dat een eerder bepleite ‘roer moet om’ aanpak binnen de GGZ ook van de grond komt?

Verder zou ik nog aandacht willen vragen voor innovaties binnen de GGZ. Om een voorbeeld te noemen. Psytrec heeft het voor elkaar gekregen om via een korte behandelduur mensen met PTSS goed en gericht te helpen. Met als resultaat dat mensen weer snel hun leven kunnen oppakken.

Dit roept dan ook de vraag op hoe de GGZ leert van dit soort voorbeelden? In de Nederlandse eHealth-week is er gelukkig de nodige aandacht voor e-mental health. Apps blijken heel effectief te zijn om mensen hulp op maat en op het moment dat het jou past aan te bieden. Waarbij mensen en ervaringsdeskundigen ook elkaar kunnen helpen. Op welke wijze ziet de minister mogelijkheden om dit verder te stimuleren? Zou de toepassing van eHealth - waar dat kan en past - geen standaard onderdeel moeten zijn van de behandel richtlijnen binnen de GGZ? Nederland is hier goed in en dit geeft enorme kansen.

Ik sluit af met een compliment aan de organisatie van het tweede depressiegala. Het is knap hoe op deze wijze een belangrijk onderwerp voor een groot publiek bespreekbaar is gemaakt.