Zorggelden moeten altijd voor de zorg bestemd zijn

Met dank overgenomen van R.M. (Renske) Leijten i, gepubliceerd op vrijdag 9 december 2016.

Minister Schippers van Volksgezondheid houdt te veel vast aan achterhaalde economische opvattingen in haar zorgbeleid. Gevolg is dat zorgverleners een zeer hoge werkdruk ervaren, er onnodige administratie en regels zijn en het de professionals aan invloed op het werk ontbreekt. Dat gaat weer ten koste van de motivatie van zorgverleners en hindert goede samenwerking voor betere zorg. Het blindstaren op marktwerking als doel op zich moet bijgestuurd worden. Het partijprogramma van Schippers' VVD grossiert echter in nietszeggende slogans die geen perspectief op verbetering geven.

Doelmatiger

Wij menen dat het in de zorg vooral moet draaien om aandacht die de ene mens geeft aan de andere mens. Beleid, systemen en regels scheppen daarbij hooguit de randvoorwaarden die in dienst staan van het bevorderen van die zorg. Tien jaar geleden is ervoor gekozen om in de zorg marktprikkels in te voeren, bedoeld om de zorg doelmatiger te maken. Los van de vraag of dit wenselijk is geweest - hier denken wij verschillend over - constateren we dat marktwerking onder deze minister een doel op zich is geworden, waardoor de zorg steeds meer bureaucratiseert en de mens uit beeld verdwijnt. Zo wil de minister dat per 2018 zorgverzekeraars hun winsten kunnen uitkeren aan aandeelhouders. Dit betekent dat zij van zorgverzekeraars opbrengsten van premiegeld kunnen krijgen. De vraag is wie hier beter van wordt. Iedere Nederlander is immers verplicht verzekerd. Iedereen moet maandelijks de zorgpremie aan de zorgverzekeraar en de inkomensafhankelijke bijdrage aan de overheid afdragen. Ook krijgen zorgverzekeraars geld van de overheid. Dit zorggeld brengen we met elkaar op. De minister vindt winstuitkering noodzakelijk omdat zorgverzekeraars dan doelmatiger zouden werken. Maar is dit zo, en zo ja voor wie? De opbrengst van de doelmatigheid komt dan ten goede aan de aandeelhouder en komt niet bij de verzekerde terecht.

Dat zorgverzekeraars zélf aangeven geen winst te willen uitkeren, zou voor de minister een teken aan de wand moeten zijn. Doorgeslagen marktwerking is geen medicijn voor de problemen in de zorg. Zorgverzekeraars zijn maatschappelijke ondernemingen. Daarbij hoort dat het geld dat zij beheren maatschappelijk geld is dat in de zorg moet blijven. Daarom hebben SP, PvdA en CDA de handen ineengeslagen. Wij hebben een wetsvoorstel gemaakt dat het verbod op winstuitkering door zorgverzekeraars permanent maakt. Zorggeld behoort niet in de zakken van investeerders terecht te komen.

De zorg kan wel wat minder VVD gebruiken. Het beleid moet weer in dienst staan van al die zorgverleners die de kwetsbare medemens verzorgen. Het is en blijft immers mensenwerk.

Renske Leijten is Tweede Kamerlid voor de SP. Hanke Bruins Slot is Tweede Kamerlid voor het CDA.

Dit artikel verscheen op 9 december in het Algemeen Dagblad