Universiteit Utrecht heeft tonnen Danoontje op haar hoofd

Met dank overgenomen van S.M. (Sandra) Beckerman i, gepubliceerd op dinsdag 15 maart 2016, column.

De Universiteit Utrecht werkt wel samen met grote bedrijven als Danone, maar weigert de SP een zaal te verhuren om te debatteren over de onafhankelijkheid van de universiteit. Dat schrijven Sandra Beckerman van het wetenschappelijk bureau van de SP en Liberal Arts and Sciences student Mathijs Mantel in een open brief aan het college van bestuur.

Geacht college van bestuur van de Universiteit Utrecht,

De Universiteit Utrecht verhuurt zalen, maar wil ons geen zaal verhuren voor een politiek debat over de onafhankelijkheid van de universiteit. Dit zou volgens u namelijk juist de onafhankelijkheid van de universiteit aantasten. Tegelijkertijd werkt uw universiteit wel intensief samen met het bedrijfsleven. Wij vinden die opstelling hypocriet.

U heeft tonnen Danoontje op uw hoofd. Niet debat, maar de innige band met het bedrijfsleven tast de onafhankelijkheid van de universiteit aan.

Begin maart publiceerde de Groene Amsterdammer een groot artikel over de innige band tussen Danone en de Universiteit Utrecht. Danone heeft miljoenen publiek geld gekregen om zich in Utrecht te vestigen en nu worden er miljoenen subsidies gegeven voor onderzoek waarvan de opzet mede is bepaald door Danone. De opbrengsten van het onderzoek zijn veelal voor Danone. Met publiek geld wordt private winst betaald, het toetje is voor Danone zelf.

En dat is maar één voorbeeld van de dubieuze banden die u met bedrijven heeft. Uit onderzoek aan de UU in opdracht van Red Bull bleek bijvoorbeeld dat Red Bull slaperigheid tijdens lange autoritten tegen gaat. Het onderzoek werd gedaan onder slechts 21 proefpersonen en de effecten van andere dranken zijn niet onderzocht. De Universiteit Utrecht lijkt hier meer op een reclamebureau dan op een serieus wetenschappelijk instituut.

De grote invloed van bedrijven zorgt niet alleen voor private winst op publieke kosten en studies die vooral op reclame lijken, maar zorgt er ook voor dat - zoals uw business developer Friso Smit stelt - de aandacht verschuift van fundamenteel naar toegepast onderzoek (Groene Amsterdammer, 3 maart). Maar juist dat langdurige en fundamentele onderzoek zorgt voor nieuwe wetenschappelijke doorbraken.

Grote wetenschappelijke doorbraken - van spoorwegen en het internet tot nanotechnologie - zijn tot stand gekomen door langdurige investeringen van de overheid in wetenschappelijk onderzoek. Volgens Mariana Mazzucato is van 77 van de 88 belangrijkste uitvindingen die gedaan werden tussen 1971 en 2006 het - vaak langdurige - onderzoek gefinancierd door de overheid. De wetenschap stagneert doordat nu voornamelijk wordt geïnvesteerd in kortlopend onderzoek voor het bedrijfsleven in plaats van in langdurig fundamenteel en onafhankelijk onderzoek.

Wij wilden op 24 maart op uw universiteit met wetenschappers en studenten in debat gaan over de onafhankelijkheid van de wetenschap. Uw leus is bright minds, better future. Volgens ons moet de universiteit juist een plek zijn waar zogenaamde ‘knappe koppen’ kunnen discussiëren over een betere toekomst, waarin een universiteit bijvoorbeeld onafhankelijk is van het bedrijfsleven.

Ons debat op 24 maart gaat gewoon door in Kargadoor, Oudegracht 36, 19.30-21.30 (19.00 inloop). U bent van harte welkom om te komen luisteren naar slimme studenten en wetenschappers die wel open staan voor discussie.

Met vriendelijke groet,

Sandra Beckerman, medewerker wetenschappelijk bureau SP

Mathijs Mantel, Student Liberal Arts and Sciences aan de Universiteit Utrecht, actief voor ROOD, jong in de SP