Kapitaalmarktenunie: een actieplan om de financiering van bedrijven en investeringen te stimuleren - Hoofdinhoud

Met dank overgenomen van Europese Commissie (EC) i, gepubliceerd op woensdag 30 september 2015.

Kapitaalmarktenunie

De Europese Commissie i lanceert vandaag het actieplan voor de kapitaalmarktenunie om in de 28 lidstaten van de EU een echte interne markt voor kapitaal te helpen opbouwen. Vandaag worden ook de eerste en meest urgente maatregelen in dit plan gepubliceerd, zoals het opnieuw lanceren van gezonde securitisatiemarkten.

In het kader van de prioriteit van de Commissie Juncker om werkgelegenheid, groei en investeringen in de EU te stimuleren, wil de kapitaalmarktenunie, een van de hoofdpijlers van het investeringsplan, tekorten aan investeringen rechtstreeks aanpakken door de financieringsbronnen voor Europese ondernemingen en langetermijnprojecten te versterken en te diversifiëren.

Alternatieve financieringsbronnen die complementair zijn ten opzichte van bankfinanciering, waaronder kapitaalmarkten, durfkapitaal, crowdfunding en de sector van vermogensbeheer, worden in andere delen van de wereld op ruimere schaal gebruikt en zouden een grotere rol moeten spelen in het financieren van bedrijven die moeite hebben om financiële middelen te vinden, met name kleine en middelgrote en startende ondernemingen. Voor investeren en zakendoen is het goed om over meer diverse financieringsbronnen te beschikken maar het is ook cruciaal voor de financiële stabiliteit want in geval van problemen in de banksector worden de gevolgen hiervan voor ondernemingen en de toegang tot financiering gemilderd. Om deze reden vormt de kapitaalmarktenunie ook een belangrijke stap naar de voltooiing van de Europese economische en monetaire unie.

De Commissie wil ook barrières voor grensoverschrijdende investeringen in Europese bedrijven en infrastructuurprojecten afbreken zodat deze gemakkelijker de financiering kunnen vinden die zij nodig hebben, waar zij ook gevestigd zijn.

De kapitaalmarktenunie is een middellangetermijnproject maar toch worden al enkele grote initiatieven onmiddellijk gelanceerd. De Commissie maakt vandaag een eerste reeks maatregelen bekend om opnieuw kwalitatief hoogwaardige securitisatie te lanceren en om langetermijninvesteringen in infrastructuur te bevorderen. Daarnaast zal de Commissie vóór het einde van het jaar haar voorstellen voor wijziging van de prospectusrichtlijn aankondigen, om het voor kleine en middelgrote ondernemingen (kmo's) gemakkelijker en minder duur te maken kapitaal aan te trekken.

Voorts is de Commissie gestart met twee raadplegingen over risicokapitaalfondsen en over gedekte obligaties.

Volgens de beginselen van betere regelgeving lanceert de Commissie ook een oproep om informatie te verzamelen over de cumulatieve impact van de financiële wetgeving ‑ om er zeker van te zijn dat deze naar behoren zal werken zonder (bijvoorbeeld) overlapping van rapportagevereisten of inconsistenties tussen de verschillende wetten.

De Commissie wil met de kapitaalmarktenunie in het algemeen kansen voor investeerders creëren, de financiering koppelen aan de ruimere economie en een robuuster financieel stelsel bevorderen met verdere integratie en meer concurrentie. Onze aanpak is pragmatisch, stapsgewijs, op basis van grondige economische analyse en rekening houdend met de risico’s voor de financiële stabiliteit.

Vicevoorzitter van de Europese Commissie Jyrki Katainen i, bevoegd voor Banen, Groei, Investeringen en Concurrentievermogen, verklaart: "Het belangrijkste onderdeel van het investeringsplan voor Europa is het opruimen van obstakels voor investeringen door een verdieping van de interne markt. Tijdens mijn roadshows heb ik vaak gehoord dat verzekeraars moeite hebben om te investeren in infrastructuurprojecten, dus ik hoop dat zij met de wijziging van de gedelegeerde verordening Solvabiliteit II de juiste prikkels zullen krijgen voor gezonde investeringen.”

Commissaris Jonathan Hill i, bevoegd voor Financiële Stabiliteit, Financiële Diensten en Kapitaalmarktenunie, hierover: "Ik wil dat de kapitaalmarktenunie een hulp is voor Europese ondernemingen, en voor onze kleine en middelgrote ondernemingen in het bijzonder, om over een breder scala aan financieringsbronnen te beschikken. Ik wil dat kmo's meer mogelijkheden worden gegeven om hun geld te beleggen. Ik wil barrières neerhalen om kapitaal vlotter door alle 28 lidstaten te laten stromen.”

Achtergrond

In februari 2015 heeft de Commissie een raadpleging gelanceerd over de maatregelen die nodig zouden zijn om investeringen in de EU aan te trekken en een interne markt voor kapitaal tot stand te brengen (IP/15/4433, MEMO/15/4434), en in dit verband ook raadplegingen over de prospectusrichtlijn en securitisatie. De Commissie ontving een schat aan informatie van ondernemingen, beleggers, de financiële sector, nationale parlementen, het Europees Parlement, de Raad en Europese burgers.

Uit de meer dan 700 reacties die binnengekomen zijn, is duidelijk gebleken dat er ruime steun voor de kapitaalmarktenunie bestaat (zie antwoorden hier). Het overleg werd gevolgd door een conferentie op hoog niveau op 8 juni 2015.

Uit de feedback op de raadpleging bleek dat een eengemaakte markt voor kapitaal zou bijdragen tot meer grensoverschrijdende risicospreiding, diepere en meer liquide markten en meer diversificatie van de financieringsbronnen voor de economie. De respondenten waren voorstander van de stapsgewijze aanpak die wordt voorgesteld in het groenboek.

Het actieplan is opgebouwd rond de volgende basisbeginselen:

-

Meer kansen scheppen voor beleggers: De kapitaalmarktenunie moet helpen in Europa kapitaal te mobiliseren en te kanaliseren naar bedrijven, waaronder kmo's en infrastructuurprojecten die financiering nodig hebben om uit te breiden en banen te creëren. Huishoudens zouden betere mogelijkheden moeten krijgen om hun pensioendoelstellingen te realiseren.
-

De financiering koppelen aan de reële economie: De kapitaalmarktenunie is een klassiek project voor een interne markt waar alle 28 lidstaten hun voordeel uit halen. De lidstaten hebben veel te winnen uit het mobiliseren van kapitaal en investeringen voor hun projecten.
-

Een sterker en robuuster financieel stelsel bevorderen: Een breder scala van financieringsbronnen en meer investeringen op lange termijn openstellen, om ervoor te zorgen dat burgers en ondernemingen in de EU niet langer zo kwetsbaar blijven voor financiële schokken als tijdens de crisis.
-

De financiële integratie verdiepen en zorgen voor meer concurrentie: De kapitaalmarktenunie zou moeten leiden tot meer grensoverschrijdende risicospreiding en meer liquide markten, wat de financiële integratie zal verdiepen, de kosten zal drukken en het Europese concurrentievermogen zal versterken.

De belangrijkste onmiddellijke maatregelen zijn:

Nieuwe regels inzake securitisatie

Securitisatie is het proces waarbij een financieel instrument wordt gecreëerd, gewoonlijk door een kredietverstrekker zoals een bank, door het bundelen van activa (bijvoorbeeld autoleningen of kmo-leningen) voor verkoop aan beleggers. Dit vergemakkelijkt de toegang tot een groter aantal beleggers, waardoor de liquiditeit stijgt en kapitaal van de banken vrijkomt voor nieuwe leningen. Het voorstel van de Commissie houdt een regelgevingskader in voor securitisatie die eenvoudig, transparant en gestandaardiseerd is en die onderworpen wordt aan passend toezicht. Volgens de ramingen van de Commissie zouden Europese uitgiften van securitisaties 100 tot 150 miljard EUR bijkomende financiering voor de economie genereren indien het gemiddelde niveau van securitisatie van vóór de crisis opnieuw werd bereikt.

Nieuwe voorschriften voor de aanpak van infrastructuurprojecten volgens Solvabiliteit II

Investeringen in infrastructuurprojecten zijn van essentieel belang om de economische activiteit en groei in Europa te ondersteunen, maar dergelijke projecten vereisen grote bedragen aan langetermijnfinanciering. De verzekeringssector is toegerust om langetermijnfinanciering te bieden door middel van investeringen in aandelenvermogen en leningen voor infrastructuurprojecten. De Commissie wenst ongerechtvaardigde prudentiële obstakels weg te werken zodat verzekeraars een belangrijke rol kunnen spelen in Europese infrastructuurprojecten. Op basis van het advies van de Europese Autoriteit voor verzekeringen en bedrijfspensioenen (EIOPA) wordt in de bestaande wetgeving een afzonderlijke activaklasse voor infrastructuur gecreëerd en wordt de hoeveelheid kapitaal verlaagd die verzekeraars moeten aanhouden tegenover het schulden- en aandelenvermogen van in aanmerking komende projecten.

Openbare raadpleging over durfkapitaal

Niet-beursgenoteerde kleine en middelgrote ondernemingen vinden het vaak moeilijk om hun reguliere financiering rond te krijgen via bankleningen en zij hebben geen toegang tot kapitaal via de beurs: alternatieven zoals durfkapitaal kunnen hen helpen te groeien en uit te breiden. In de Europese wetgeving, de verordeningen inzake durfkapitaalfondsen ( EuVECA) en sociaalondernemerschapsfondsen ( EuSEF), bestaan twee soorten collectieve beleggingsfondsen die het voor particuliere spaarders gemakkelijker en aantrekkelijker moeten maken te beleggen in niet-beursgenoteerde kleine en middelgrote ondernemingen. In de raadpleging zal worden gevraagd of doelgerichte wijzigingen in deze verordeningen een stimulans kunnen zijn om meer van deze beleggingsfondsen gebruik te maken. Thema's die in de raadpleging aan bod zullen komen, zijn onder meer de beperkingen op de personen die de fondsen kunnen beheren, het minimumniveau van belegging van 100 000 EUR voor beleggers, en de vraag of beheerders van buiten de EU de mogelijkheid moeten krijgen om EuVECA's of EuSEF's aan te bieden. De raadpleging loopt tot en met 6 januari 2016.

Openbare raadpleging over gedekte obligaties

Gedekte obligaties zijn in veel EU-lidstaten een belangrijk instrument voor langetermijnfinanciering om financiering te kanaliseren naar de vastgoedmarkt en de openbare sector. Europese kredietinstellingen zijn wereldleiders in de uitgifte van gedekte obligaties, maar de markt is momenteel gefragmenteerd langs nationale lijnen, hetgeen beperkingen oplevert om de praktijken bij inschrijving en informatieverstrekking te normaliseren en belemmeringen creëert voor diepe, liquide en toegankelijke markten, vooral over de grenzen heen. De Commissie zal een raadpleging houden over een pan-Europees kader voor gedekte obligaties; dit zou voortbouwen op goed functionerende nationale regelingen, die niet worden verstoord, uitgaande van hoogwaardige normen en beste praktijken. In de raadpleging, die tot 6 januari 2016 loopt, zal ook gevraagd worden naar standpunten over het gebruik van structuren voor gedekte obligaties op basis van kmo-leningen. Na de raadpleging zal de Commissie besluiten of de EU moet optreden.

Cumulatieve effecten van de financiële wetgeving

De Commissie doet vandaag een oproep om informatie te verzamelen ("call for evidence") en feedback te geven, om de cumulatieve impact en interactie van de huidige financiële regels te kunnen inschatten. Via de raadpleging wil de Commissie mogelijke inconsistenties, incoherenties en lacunes in de financiële regels opsporen en wil zij nagaan of er sprake is van onnodige regeldruk en factoren die een negatieve invloed hebben op investeringen en groei op lange termijn.

Meer informatie:

Actieplan voor een kapitaalmarktenunie

http://ec.europa.eu/finance/capital-markets-union/index_en.htm#action-plan

Voorstel over securitisatie

http://ec.europa.eu/finance/securities/securitisation/index_en.htm#150930

Gewijzigde Solvabiliteit II-wetgeving

http://ec.europa.eu/finance/insurance/solvency/solvency2/index_en.htm#150930

Openbare raadpleging over durfkapitaal

http://ec.europa.eu/finance/consultations/2015/venture-capital-funds/index_en.htm

Openbare raadpleging over gedekte obligaties

http://ec.europa.eu/finance/consultations/2015/covered-bonds/index_en.htm

Cumulatieve effecten van financiële wetgeving