Spreektekst AO Koninkrijksaangelegenheden

Met dank overgenomen van A. (André) Bosman i, gepubliceerd op donderdag 24 april 2014, 3:18.

Voorzitter,

Op dit verzamel AO Koninkrijk staat een hoop op de agenda. Ik begin dus gelijk met mijn grootste zorg. De financiën van Aruba, Curaçao en Sint Maarten zijn allemaal zorgelijk. Aruba’s tekort blijft oplopen omdat de begroting niet sluitend is, Curaçao krijgt wel een begroting rond maar daar blijven enorme vragen over de overheid NV’s en Sint Maarten krijgt gewoonweg de begroting niet rond, en dit is nog nooit op tijd gelukt trouwens. En dan lees ik in de halfjaarrapportage CFT dat Curaçao toestemming heeft gekregen om een lening uit te schrijven en is er de verwachting dat Sint Maarten ook kan gaan lenen als de begroting rond is. Voorzitter, dit is voor de VVD onbestaanbaar. De Rijkswet financieel toezicht is daar ook zeer helder over. Artikel 15 lid 2 en 3 uit die wet zijn glashelder.

En als ik dan het rapport van het CFT lees en ik citeer een paar regels:

“Het CFT spreekt tot slot zijn zorgen uit over de financiële positie van de overheidsentiteiten op Curaçao. In 2012 waren er 3 entiteiten in de financiële problemen, nu zijn dat er 6!!”

“Op Sint Maarten een begroting met een aanzienlijk pakket aan inkomstenverhogende maatregelen, welke allemaal niet in uitvoering zijn genomen:

  • Verslechtering van de liquiditeitspositie
  • Gebrekkig financieel beheer
  • Financieel verre van op orde”

“Jaarrekeningen van Curaçao en Sint Maarten niet goedgekeurd. De wettelijke termijnen van het gehele controleproces worden niet nageleefd.”

En nog veel en veel meer voorzitter.

En in die context gaan we praten dat Nederland inschrijft op leningen van die landen op advies van het CFT? Houdt de Nederlandse minister van Financiën ook een eigenstandige controle? Ik heb samen met mijn VVD collega Mark Harbers, financieel woordvoerder van de VVD, al vragen over gesteld aan de minister van Financiën. Ik kan mij niet aan de indruk onttrekken dat het CFT een goedkeurend advies voor leningen afgeeft zonder dat er voldaan wordt aan de volledige invulling van de eisen van de Rijkswet financieel toezicht. Datzelfde geld ook voor Aruba. Ik moet constateren dat het op Aruba verre van goed gaat met de begroting en de staatsschuld. Het kan toch niet zo zijn dat Nederland gaat inschrijven op leningen van Aruba zonder dat ook maar enig zicht is op wat er gaande is? De VVD is van mening dat er alleen sprake van een lening aan Aruba kan zijn als er toezicht is op de bestedingen van die leningen en bij Curaçao en Sint Maarten er pas sprake is van een lening als er volledig wordt voldaan aan de eisen zoals gesteld in de Rijkswet financieel toezicht en niet op enkel advies van het CFT. Is de minister dat met mij eens?

Zoals ook de financiën van de landen tijd nodig hebben om op orde te komen, veel tijd, zo ook met het op orde komen van de detentiefaciliteiten. Ook hier worden dezelfde tekortkomingen geconstateerd als jaren geleden met her en der een enkel verbetering. De VVD kan zich niet vinden in de institutionalisering van de onderzoeken door de landen zelf. Zolang het adres voor alle verdragsovertredingen het Binnenhof in den Haag is het voor de VVD van groot belang dat toezicht en onderzoek zo onafhankelijk mogelijk blijft. Pas als de volledige verantwoordelijkheid EN de aansprakelijkheid naar de landen zelf gaat kan de VVD instemmen met een overgang van die overgang naar de landen.

De Minister is naar de Koninkrijksconferentie geweest. Van tevoren heeft de Kamer gesproken met de minister over deze conferentie. Ik moet mijn teleurstelling uitspreken over de toelichting van het onderwerp rijkswet personenverkeer in het verslag. Een minuscuul paragraafje. In de ondergetekende conclusies van de Koninkrijksconferentie is tevens niets over een rijkswet personenverkeer opgenomen. Maar dan is het voor de VVD ook wel duidelijk dat er geen ambitie en geen wens is om hier binnen het Koninkrijk gezamenlijk uit te komen. Hoe gaan we nu verder met dit onderwerp?

Tot slot voorzitter. De discussie over het opzegrecht van consensusrijkswetten. Voor de VVD is dat onbespreekbaar en ook echt ongepast. We maken afspraken met elkaar om verder te gaan in de toekomst. Nederland betaald 1,5 MILJARD euro aan schuldsanering en nu willen de landen af van hun deel van de afspraak?? Als we afspraken afzeggen dan ook beide kanten van het verhaal opzeggen en mogen de landen het geld terugstorten.

Maar voorzitter, misschien kunnen we toch tot een compromis komen. We hebben allemaal wel eens last van een afspraak die we gemaakt hebben en waar we later vanaf willen. Als de landen het eenzijdige opzegrecht krijgen voor de consensuswetgeving ,dan geld dit ook voor Nederland met betrekking tot het Statuut. Dat lijkt me een mooi compromis.