Excellent werk - Hoofdinhoud

Foto Flickt / PvdA

Goede vakmensen zijn de kracht van Nederland. Overal om je heen zijn voorbeelden van vakmanschap, van de monteur van je auto tot de banketbakker op de hoek. Wij hebben in Nederland een tekort aan goede vakmensen. Bepaalde ambachten dreigen zelfs uit te sterven door een gebrek aan instroom van jonge vakstudenten. Dat is zorgwekkend, want vakmanschap speelt een grote rol in de Nederlandse economie en samenleving. Daarom pleit ik voor een brede invoering van de meester- en gezelformule, en heb ik 25 miljoen euro beschikbaar gesteld voor een excellentieprogramma voor talentvolle MBO-studenten.

Kijk naar de scheepsbouw, waar Nederlandse vakmensen op internationaal niveau opereren. Of naar de vaklieden die het Rijksmuseum hebben uitgegraven, volgepompt met water en opnieuw hebben opgebouwd met de meest geavanceerde onderwatertechnieken. Dit zijn voorbeelden van wereldberoemd Nederlands vakmanschap. Ik wil mij, samen met de vakmensen, de ondernemers van het MKB en de scholen, hard maken voor de herwaardering van vakmanschap.

Dat begint in het MBO. Ik reisde de afgelopen maanden langs verschillende regio’s om te spreken met MBO-studenten, docenten, schoolbestuurders en bedrijfsleven. Meer aandacht en erkenning van vakmanschap stond centraal tijdens deze MBO Tour. Talentvolle MBO-studenten moeten de kans krijgen om hun ambachtelijke vaardigheden te ontwikkelen en uit te groeien tot een volleerd vakman of vakvrouw, en vervolgens ook de waardering te krijgen voor hun vakmanschap.

Ik heb 25 miljoen euro beschikbaar gesteld voor een excellentieprogramma voor talentvolle MBO-studenten, waar de uitbreiding van de meester-gezelroute een onderdeel van is. Deze route bestaat al bij patissiers, goud- en zilversmeden en de horecabranche, waar toptalenten kunnen uitgroeien tot bijvoorbeeld meesterkok of meestergastheer. Bij het meester-gezel model leert de gezel de basis van het vak op school, maar wordt hij of zij uiteindelijk in de praktijk een meester.

Deze opleidingsroute zou uitgebreid moeten worden naar meerdere branches. Denk aan MBO-opleidingen voor media- en gameontwikkeling. Want om een Meester in jouw vak te worden, moet je praktijkmeters maken. Een goed voorbeeld is wijze waarop ervaren vakmensen en vaktalent in opleiding van MBO St. Lucas te Boxtel samen werkten aan de ontwikkeling van de binnenkant van het Rijksmuseum. Decoratieschilders en restauratoren gingen twee jaar lang samen met de studenten aan de slag met de Voorhal, met een prachtig eindresultaat.

Dit soort voorbeelden van kennisoverdracht wil ik stimuleren. Met de uitbreiding van de meestertitel wordt vakmanschap zichtbaar en hebben jongeren met een MBO-diploma de kans om door te groeien naar topniveau. Het MBO-diploma is dus geen eindpunt, maar een startpunt voor talentontwikkeling en het doorgroeien naar topniveau. Goede vakmensen krijgen hierdoor kans op excellent werk. Onze vakmensen verdienen dit niet alleen, ons land heeft het ook heel hard nodig.