Een gezonde zorgverzekering kan!

Met dank overgenomen van R.M. (Renske) Leijten i, gepubliceerd op dinsdag 3 december 2013, 0:51, column.

De marktwerking in de zorg doet haar destructieve werk. In deze tijd van het jaar worden we weer met de neus op de feiten gedrukt. De zorgverzekeraars maken hun polissen en premies bekend. En duidelijk wordt dat de zorg voor een toenemende groep onbetaalbaar en onbereikbaar wordt. Maandag konden we in de Telegraaf lezen dat honderdduizenden mensen hun eigen risico niet meer kunnen betalen en aangewezen zijn op een betalingsregeling. Dat zal volgend jaar alleen maar toenemen aangezien het aantal mensen dat kiest voor een maximaal eigen risico naar verwachting weer zal stijgen.

Daar blijft het niet bij. Chronisch zieken, gehandicapten en ouderen hebben steeds meer moeite om zich fatsoenlijk te verzekeren. Zorgverzekeraars zijn deze dure klanten liever kwijt dan rijk. Allereerst zijn er zorgverzekeraars die de premie van de aanvullende verzekering voor ouderen duurder maken dan voor jongeren. Buitensluiten doen zorgverzekeraars echter op meer manieren. Daarom kleden zij de aanvullende pakketten steeds verder uit. Onbeperkte fysiotherapie wordt eruit gegooid. Overstappen naar een andere zorgverzekeraar zit er voor veel van deze mensen niet in: voor de aanvullende verzekering bestaat immers geen acceptatieplicht. Deze vorm van risicoselectie wordt gestimuleerd door te toenemende risico’s die zorgverzekeraars lopen. De compensatie die zorgverzekeraars krijgen voor het verzekeren van ‘onrendabele’ klanten wordt stap voor stap afgebouwd. Jongeren zijn een lucratieve groep die gelokt wordt, maar ook gezonde mensen zijn gewenst, want goedkoop in de zorg en wel volop premie-inkomsten. Zij kunnen dan ook naar believen overstappen naar de goedkoopste zorgpolis. Zij verzekeren zich veelal niet aanvullend en kiezen voor een maximaal eigen risico. In de aanvullende verzekering blijven zo de voor de zorgverzekeraar onrendabele verzekerden over waardoor het einde van deze trend nog lang niet in zicht is.

Het overstapcircus brengt meer risico’s met zich mee. De goedkope polissen die worden aangeboden kunnen leiden tot onaangename verrassingen. Je moet voortaan naar een ziekenhuis kilometers verderop en je vertrouwde apotheker mag je niet meer bezoeken. De spotjes op TV beloven veel. Het klinkt allemaal mooi tot je je in de voorwaarden verdiept, of zoals dat bij de meeste mensen zal gaan, volgend jaar met de werkelijkheid wordt geconfronteerd. Zorgverzekeraars beloven gouden bergen, de praktijk is dat het overstapcircus vooral gouden bergen kost. Vorig jaar meer dan een half miljard. De fabel van de goedkope zorg wordt graag door voorstander van stal gehaald, maar de premiedaling van dit jaar wordt grotendeels verklaard doordat we geen opslag van 75 euro meer betalen door een tekort op het zorgverzekeringsfonds. Deze achterstallige rekening hebben we allemaal voldaan, nu kan de premie iets dalen. Maakt u zich geen illusies over winsten die worden teruggegeven, de winst over dit jaar zal weer net zo hoog zijn als over 2012 (toen 1,4 miljard).

Alles overziend kan je maar één conclusie trekken: dit zorgstelsel is ziek en de mensen worden niet beter. De solidariteit in dit stelsel wordt steeds verder uitgehold. Alle reden om in te grijpen en forse wijzigingen aan te brengen.

Te beginnen met het stoppen van de onderlinge concurrentie tussen zorgverzekeraars. Dat kost geld in plaats van dat het ons iets oplevert. Zorgverzekeraars gaan weer dat doen waar ze voor opgericht zijn: het vergoeden van zorg.

Om uit te bannen dat zorgverzekeraars de meest rendabele mensen willen verzekeren en zij die duur zijn buiten de deur willen houden, keren we de beweging dat zorgverzekeraars steeds meer risico lopen. Zorgverzekeraars worden meer gecompenseerd voor ‘dure’ verzekerden, dit heeft naast betere toegang tot zorg nóg een voordeel: zorgverzekeraars hebben minder reserves nodig. Miljarden aan reserves kunnen dan geïnvesteerd worden in de zorg. De ruime half miljard euro die wordt uitgegeven aan het lokken van klanten kan worden uitgespaard.

Vervolgens breiden we het verzekerd pakket uit. In een solidair stelsel horen fysiotherapie en noodzakelijke medicijnen als maagzuurremmers in de basisverzekering. Daarmee zijn chronisch zieken en gehandicapten niet meer afhankelijk van de grillen van de aanvullende verzekering.

Verder moeten we het eigen risico afschaffen en de premies inkomensafhankelijk innen. Zo wordt de zorg weer voor iedereen betaalbaar en komt er een einde aan de enorme golf betalingsachterstanden.

Als laatste stap regelen we dat zorgverzekeraars verplicht zijn om met alle zorgverleners een contract te sluiten. De zorg uit het basispakket geleverd door iedere zorginstelling, ziekenhuis of zorgverlener die aan alle kwaliteitseisen voldoet wordt vergoed. Dat betekent het einde van de selectieve polis en maximale keuzevrijheid voor de patiënt.

Uit alle onderzoeken blijkt: mensen zijn bereid om te betalen voor de zorg, ook voor de zorg van een ander. Mensen willen een solidair stelsel, geen Amerikaanse toestanden. Die toestanden haalt deze minister steeds meer het systeem in. Selectief contracteren, concurrentie en zinloze klantenlokkerij, risicoselectie, een uitgekleed basispakket én een onbetaalbaar aanvullend pakket, ouderen die meer moeten betalen dan jongeren, |Het is de hoogste tijd hiermee te stoppen. Ons alternatief: betaalbare en toegankelijke zorg voor iedereen zonder onbetaalbaar eigen risico, zorg in de buurt en niet vele kilometers verderop en geld dat ook daadwerkelijk aan zorg wordt besteed. Het kan, het is een kwestie van willen.