Als door een wesp gestoken om commerciële belangen te beschermen

Met dank overgenomen van L.G.J. (Linda) Voortman i, gepubliceerd op woensdag 8 augustus 2012.

Als door een wesp gestoken reageert de farmaceutische industrie op mijn driepuntenplan om de farmaceutische industrie aan te pakken. Begrijpelijk, want de voorbeelden waaruit blijkt dat de industrie haar maatschappelijke taak ondergeschikt maakt aan het maken van winst zijn legio. Denk bijvoorbeeld aan het verhaal van de apotheker die een medicijn had ontwikkeld dat nadat een bedrijf de productie overnam opeens vijftig keer zo duur werd. De reactie van Nefarma lijkt er vooral op gericht te zijn om de commerciële belangen van de industrie te beschermen.

Wet gaat niet ver genoeg

Zo wijst Nefarma op de Wet Geneesmiddelenprijzen, maar deze gaat GroenLinks niet ver genoeg. De prijs die in Nederland betaald wordt voor een medicijn wordt aan de hand van vier referentielanden bekeken. Logisch zou zijn om aan te sluiten bij de vier landen die de laagste prijs betalen. Vooralsnog wil minister Schippers daar echter niet aan. Maar nog beter zou zijn als we leren van Duitsland: daar is sinds dit jaar een nieuwe wet van kracht is, de Amnog-wet, het Gesetz zur Neuordnung des Arzneimittelmarktes, die ervoor zorgt dat als een bedrijf na een jaar niet de meerwaarde van een ontwikkeld medicijn kan aantonen, de prijs gelijkgesteld wordt aan die van generieke medicijnen, Zorgverzekeraars en industrie moeten met elkaar onderhandelen over een redelijke prijs en als die er samen niet uitkomen dan is het laatste woord over wat er betaald mag worden voor een medicijn aan een onafhankelijke commissie (door de overheid ingesteld). Ik noem deze wet in mijn voorstel, maar jammer genoeg geeft Nefarma daar geen reactie op.

Kom maar op!

Dat geldt ook voor ons pleidooi voor meer transparantie. Op het moment dat een medicijn echt zo duur is omdat de onderzoekskosten hoog zijn, zal er alle begrip voor zijn. Maar een vertegenwoordiger van Nefarma gaf zelf vorige week bij het Radio1Journaal aan “dat de fabrikant de prijs bepaalt aan de hand van een situatie in een land”. Dat klinkt vaag. Daarom is ons voorstel: maak openbaar welk deel er kwijt is aan onderzoekskosten, welk deel aan winst en welk deel aan marketing. Bedrijven die geen exorbitante winsten opstrijken hebben niks te vrezen, dus kom maar op!

Dat er een Leidraad is voor geneesmiddelen is ons natuurlijk bekend. Er zijn wel stappen gezet, maar is nog veel te verbeteren. Onafhankelijke informatie over geneesmiddelen voor artsen en patiënten zou bijvoorbeeld beter toegankelijk moeten zijn en de invloed van de industrie moet worden geweerd bij richtlijnontwikkeling. Ook mag er niet worden bezuinigd op de nascholing van artsen. Het is jammer dat Nefarma ook hier geen concrete reactie op geeft.

Europa gemakshalve vergeten

Maar Nefarma houdt zich helemaal van de domme als het gaat om de rol van Europa. Een onderzoek naar de sector zou nog geen aanleiding tot boetes hebben opgeleverd. Dat de Europese Mededingingsautoriteit onlangs een aanklacht heeft ingediend tegen negen bedrijven die met elkaar afspraken maakten om de prijs van door een van hen ontwikkeld medicijn zo hoog mogelijk te kunnen houden wordt gemakshalve vergeten.

De reactie van Nefarma bevestigt juist het pleidooi voor een industrie die meer haar maatschappelijke taak oppakt. De discussie over de betaalbaarheid tot de zorg verplicht ons om kritisch te kijken waar het geld besteed wordt aan zaken waar de patiënt niet beter van wordt. In de geneesmiddelenindustrie gaan miljarden om. GroenLinks heeft met deze voorstellen een aanzet gedaan en een fundamentele discussie over het functioneren van de farmaceutische industrie op de lange termijn is nodig. Het zou de industrie sieren als ze daarover meedenkt in plaats van te ontkennen dat er nog veel ruimte voor verbetering is.

Zie ook