Eigen risico is melkkoe

Met dank overgenomen van R.M. (Renske) Leijten i, gepubliceerd op vrijdag 22 juni 2012, 3:06, column.

Toen de meerderheid van de Tweede Kamer besloot om met de grootst mogelijke haast de verhoging van het eigen risico te behandelen, heb ik mensen gevraagd wat ze van de verhoging vinden. Binnen 48 uur ontvingen we 2600 berichten, waarin mensen ook lieten weten wat het voor hen persoonlijk zou betekenen. In totaal werden het er 3079.

Velen vertelden met angst de verhoging tegemoet te zien. Mensen die chronisch ziek zijn en zorgkosten hebben, weten dat zij het eigen risico als extra premie betalen — en vaak al in het begin van het jaar kwijt zijn. Dat het nu 350 euro wordt, is een te grote aanslag. Niet alleen voor de chronisch zieken, veel mensen gaven aan dat het hen waarschijnlijk niet zal treffen, maar dat ze het afwijzen omdat het zieken belast.

Afgelopen maandag lazen mijn SP-collega’s Kooiman, Ulenbelt, Bashir, Smits en Van Raak 98 berichten voor. Ook van mensen die zich afvragen of ze niet te veel zijn geworden voor de samenleving. ‘Ik krijg het idee dat ze van me af willen, ik kost zeker teveel’, verzuchtte Guido.

Woensdag antwoordde minister Schippers. Ze deed de 250 gestelde vragen vooral schriftelijk af, om tijd te winnen. Mensen moeten de verhoging krijgen om hun kostenbewustzijn te vergroten. Alsof ze niet zouden weten dat onze gezondheidszorg geld kost. En de verhoging is ook nodig om de premie voor gezonde mensen laag te houden. Zij zouden steeds minder willen betalen voor mensen die ziek zijn. Kortom: een verhoging van het eigen risico om de premie voor gezonde mensen laag te houden.

Slechts 15 procent van de bevolking betaalt niets aan het eigen risico; 52 procent is het eigen risico helemaal kwijt, dat zijn 6,7 miljoen mensen. Zij krijgen dus allemaal de verhoging voor de kiezen. Er is wel verlichting voor maximaal 1,1 miljoen mensen, omdat zij behoren tot de inkomens tot iets meer dan 19.000 inkomen op jaarbasis. Verdien je meer en ben je ziek, of word je dat, dan is de verhoging een feit.

Om de premie voor 15 procent van de bevolking laag te houden, moet de rest een hoog eigen risico betalen. Het is de wereld op zijn kop. We zijn er trots op dat we de gevolgen voor mensen in het parlement hebben doen klinken. De minister deed de voorgelezen 98 mails af als ‘misverstanden’, maar ze kon niet ontkennen dat de bezuiniging van 800 miljoen inderdaad nodig is om de begroting rond te krijgen. Hadden ze een miljard nodig gehad, dan was de stijging nog hoger geweest. Eigen risico als middel voor kostenbewustzijn? Nee, het is een ordinaire melkkoe en dat mag niet weggemoffeld worden door deze snelle wetsbehandeling.

Deze column verscheen op 22 juni 2012 op de website van CSO, de koepel van de ouderenorganisaties