Vrouwelijk leiderschap - Hoofdinhoud
Women who seek to be equal with men lack ambition. (Marilyn Monroe)
Hollandse nuchterheid gaat niet goed samen met gevoelens van trots, lijkt het wel. Het mag enkel en alleen om prestaties gaan. Maar worden je prestaties niet bepaald door wie je bent? En mag je dan niet trots zijn op wie je bent? En moet je je verdedigen als anderen je op je vrouw-zijn aanspreken? Vrouw-zijn is weliswaar slechts een deel van wie ik ben, maar ik omarm het net zo als ik al mijn andere identiteiten omarm: de Nederlander, de bedrijfskundige, de Europeaan, de oud-militaire, de Marokkaan, de gepassioneerde danser en de liberaal-democraat. Wij allemaal zijn een combinatie van verschillende identiteiten. Niemand krijgt een prijs of wint een positie enkel en alleen omdat zij vrouw is. Het gaat om het totaal pakket dat jouw succes mogelijk maakt. Als sommigen zich willen richten tot een deel van wie je bent, dan mag dat. Maar de beperkte benadering leggen zij zelf op, niet jij.
In tijden van recessie is de vrouwelijke leider geliefd
Bij het vrouw-zijn en leiderschap spelen bepaalde aspecten een rol. Anno 2012 kan ik zeggen dat we wennen aan het feit dat het geslacht er niet meer toe doet of je iets wel of niet kunt of dat je wel of geen leider bent. Maar toch blijkt dat er een verschil is in wat mensen zeggen en wat mensen doen. Uit onderzoek blijkt dat mensen vroeger hun leider kozen mede op basis van fysieke kenmerken, wat vaak betekende een lang, sterke man. Zo’n sterke man kon bij conflicten zijn troepen aanvoeren en de groep verdedigen. Vrouwen waren nooit de leiders van de groep. Dus kiezen voor een sterk mannelijke leider was toen logisch. Maar de samenleving is veranderd en toch hebben we nog steeds zo’n prototype in ons hoofd. We hebben dus nog een weg te gaan, maar ik geloof echt dat het een kwestie van tijd is.
Uit onderzoek blijkt namelijk dat in tijden van recessies vrouwelijke leiders geliefd zijn. In tijden van crises blijken we geen behoefte te hebben aan zogenaamde sterke leiders, maar juist aan een leider die openstaat voor ideeën, iemand die mensen mee laat denken over de koers. Over het algemeen zijn dat eigenschappen die we meer toedichten aan vrouwen. Vrouwen kunnen beter binden, samenwerken en ze zijn minder uit op macht. Bovendien zijn de tijden veranderd en dat betekent dat nieuw leiderschap nodig is. Kijk maar naar de financiële sector. Als je alleen mannen in de top zet, krijg je meer van wat je had en dat is niet ideaal gebleken. Als je verandering wilt moet je er vrouwen bij hebben.
De sleutel tot succes zit in de mix
Ook mannen hebben eigenschappen in huis die vrouwen niet of te weinig hebben. Zo blijken mannen beter te scoren als het gaat om visie. Visionaire leiders blinken uit in het aanvoelen van kansen en bedreigingen, het vereenvoudigen van complexe situaties, strategisch richting geven, inspirerend zijn en open voor vernieuwing en over grenzen heen durven gaan. Vrouwen zijn misschien wel betere leiders dan mannen, maar ze zijn in het algemeen minder visionair. Een mannelijke top zal dus niet helemaal vervangen moeten worden door vrouwen, maar de sleutel tot succes zit in de mix. Diversiteit dus.
Visie, charisma en oog voor behoeften van individuen. Leiders die dit soort mannelijke en vrouwelijke kwaliteiten in huis hebben en die ze weten te combineren hebben de toekomst in handen. Hier ligt een kans voor vrouwelijke leiders. Een vrouw die met al haar identiteiten erin slaagt nieuw leiderschap neer te zetten, streeft niet langer naar gelijkheid tussen man en vrouw, maar gaat een stap verder.