Femke

Met dank overgenomen van M.H.A. (Tineke) Strik i, gepubliceerd op zaterdag 18 december 2010.

Even slikken: Femke ons boegbeeld weg. Meer dan even slikken, eerlijk gezegd. Maar ik besef dat wij GroenLinksers vreselijk hebben geboft met wat Femke in onze partij heeft geïnvesteerd.

Het is erg leuk om met al die beelden uit de tv-archieven de ontwikkeling van Femke te zien, in haar uiterlijk en in haar stijl van debatteren. Onwillekeurig gaan mijn gedachten terug naar haar beginperiode. Als beleidsmedewerker justitie werkte ik voor Femke en Mohamed: een koppel dat elkaar mooi aanvulde.

Mij is bijgebleven hoezeer Femke toen moest wennen aan in elk geval drie aspecten van het Kamerwerk. Kokend van woede verliet ze vaak de procedurevergaderingen, waar onder het mom van een betamelijk proces ondoorzichtige machtsspelletjes werden gespeeld. Vervolgens bleken de media niet altijd geschikt voor haar heerlijke ironie: een serieuze interpretatie van haar onderkoelde grapjes gaf haar imago soms een onterechte zwaarte.

Het derde, meest ingewikkelde element, gold het maken van vuile handen. De principes waren Femke heilig: die hadden niet voor niets mede geleid tot haar overstap van de PvdA naar ons. Ze bleken echter lastig te combineren met parlementaire successen.

Haar eerste dilemma ontstond toen staatssecretaris Cohen asielzoekers op straat wilde zetten die op grond van de Dublin Verordening naar een andere lidstaat zouden worden overgedragen. Dat was in 1998, de tijd dat het onthouden van opvang aan asielzoekers nog veel minder geaccepteerd was dan nu. Toch steunde een meerderheid van de Kamer het kabinet. Wij waren uiteraard mordicus tegen.

Ik stelde Femke voor om in een motie de regering op te dragen bepaalde kwetsbare groepen uit te zonderen. Femke was daar tegen, omdat ze daarmee het onthouden van opvang legitimeerde. Ik beschouwde een dergelijke motie als de enige manier om het ergste kwaad te keren. Femke had natuurlijk helemaal gelijk, maar ik ook. Dit voor ons zeldzame meningsverschil leidde tot een lange discussie over de zoektocht naar een balans tussen macht en principes, naar strategie en het effect van concessies.

Femke zette deze zoektocht voort: steeds verfijnder raakte haar strategie om zowel invloed uit te oefenen op beleid en publieke opinie, als om onze uitgangspunten duidelijk over het voetlicht te brengen. Dat zoeken naar evenwicht leidde vanzelf tot beweging, omdat ook de wereld om ons heen sinds 1998 bepaald niet heeft stilgestaan.

Femke durfde het aan om haar principes en uitgangspunten keer op keer te toetsen, ook publiekelijk. Tegelijkertijd verdedigde ze hen hartstochtelijk. Of ze nu alleen stond of niet. Maar ze deinsde evenmin terug voor het doen van concessies, als die haar idealen dichter bij brachten. Die balans had ze allang gevonden. Vuile handen met een rein geweten.

Ik proost op je toekomst Femke. Dank voor de onnoemelijke hoeveelheid energie en briljante gedachten die je aan onze partij en onze idealen hebt besteed. Op die kracht gaan we voort.