Een mooi akkoord met een zwart randje - Hoofdinhoud
Gisteren was het dan eindelijk zover: resultaat! De schoonmakers kunnen trots op zichzelf zijn: bijna 9 weken staken, met een nimmer aflatende strijdbaarheid, dat doen niet veel mensen hun na. En het resultaat is er dan ook naar: 3,5%, opleiding, etc. Een historisch akkoord, dat de tweedeling in de samenleving een stukje kleiner maakt.
Maar helaas zit er een zwart randje aan het geheel. Een zwart randje voor meneer Baig, schoonmaker bij EW op Schiphol. Een rustige man met een groot vakbondshart, die nu hij zijn recht heeft gehaald gewoon zijn werk wil doen, maar dat van Schiphol vooralsnog niet mag.
3 maart 2010: actieoproep in de HAGO-kantine
Op 23 februari begonnen de treinschoonmakers onafgebroken met staken, de Schipholschoonmakers op 3 maart. Die dag was ik met een groep stakers op Schiphol Plaza. Veel werknemers van EW en van Asito, minder van HAGO. Dus besloot ik samen met een aantal stakers de mensen aldaar op te roepen tot staking. Tot groot ongenoegen van HAGO. De directeur maakte me uit voor ‘kreng’ en liet de beveiliging van Schiphol komen. De Schipholdirectie stond een week later nog vriendelijk te glimlachen bij onze actie, maar stuurde dezelfde dag een brief aan mij dat mij voorlopig de toegang tot zogenaamd ‘beschermd gebied’ ontzegd zou worden. Op mijn reactie dat Schiphol daarmee het bedrijven van vakbondswerk belemmert reageerde Schiphol ontkennend, ik mocht ‘alleen’ niet zonder toestemming in schoonmaakkantines komen. Dat schoonmaakbedrijven geen toestemming geven om op te roepen tot staking werd even aan voorbij gegaan.
Maar goed, schoonmaakdirecteuren die me uitschelden of Schiphol dat me de toegang ontzegt, a la. Anders wordt het als vakbondsleden worden aangepakt. En dat blijkt nu met meneer Baig het geval te zijn. Schipholschoonmakers beschikken nl. over een pas waarmee ze achter de douane kunnen. Ook voor het zogenaamde beschermde gebied (o.a. de kelder waar de HAGO-kantine zich bevindt) heb je voor sommige liften een pas nodig om daar middels die lift te kunnen komen. Volgens Schiphol heeft meneer Baig zijn Schipholpas onjuist gebruikt. Hij heeft mij nl. 'meegenomen'.
De nasleep voor meneer Baig
Meneer Baig was erbij die dag in de HAGO-kantine. Vlak erna ging hij op vakantie. Tijdens zijn vakantie stuurde EW hem een aangetekende brief waarin stond dat hij zijn Schipholpas onjuist gebruikt zou hebben. Die brief heeft hij nooit gehad: tegen de tijd dat meneer Baig terug was en op het postkantoor om de brief kwam vragen bleek deze naar EW teruggestuurd te zijn. Een tweede brief waarin stond dat hij een gesprek met de ‘interne bedrijfsrecherche’ zou hebben had hij wel ontvangen. Maar daarin dus geen woord over waaruit het onjuiste gebruik van de Schipholpas zou bestaan.
Toen hij me de brief liet zien besloten we dat we samen naar het gesprek zouden gaan, dat afgelopen woensdag plaats zou vinden. Ik meldde dit bij EW. Die zei vervolgens dat meneer Baig zich niet mocht laten bijstaan bij het gesprek! Niet door mij, niet door iemand anders. Na doorvragen verwees EW naar Schiphol. Ik dus bellen met meneer Mul van Schiphol: die stelde me onmiddellijk gerust. Het ging om een gesprek met de beveiliging en mijn aanwezigheid hoefde geen probleem te zijn. Dat vertelde ik ook meneer Baig, wat hem duidelijk goed deed.
Echter: de heren van de beveiliging/bedrijfsrecherche keken daar anders tegenaan. Zij gaven aan ook met mij onder vier ogen te willen spreken ‘omdat het voorval met mij te maken had’ (overigens nooit een uitnodiging ontvangen). Reden dat ik er niet bij mocht zijn had te maken met de Wet Bescherming Persoonsgegevens. Toen meneer Baig aangaf dat hij mij er echt bij wilde hebben besloot de beveiliging/bedrijfsrecherche het gesprek niet door te laten gaan. Tijdens het handen schudden ten afscheid zei een van hen tegen meneer Baig: “heel onverstandig van u, nu krijgt u uw pas ook niet terug.” Die bleek dus geblokkeerd, waardoor meneer Baig ook nu de staking beëindigd is niet aan het werk kan. Zijn werk vindt immers achter de douane plaats.
EW en Schiphol
Ik deed hiervan verslag bij EW en bij Schiphol en verzocht ze de pas te deblokkeren. EW gaf aan hier helemaal buiten te staan; het was helemaal de verantwoordelijkheid van Schiphol. Dan blijft het wel vreemd dat Schiphol in het geheel niet communiceert met de heer Baig. Dit doet EW immers, blijkbaar ook zonder kritische vragen richting hun opdrachtgever Schiphol te stellen. De pas van hun werknemer wordt geblokkeerd en het enige wat EW doet is de orders van hun opdrachtgever integraal opvolgen.
Schiphol gaf gisteren telefonisch naar mij aan dat dit ‘beleid’ is op Schiphol. Als het vermoeden bestaat dat je je Schipholpas onjuist gebruikt hebt wordt deze onmiddellijk geblokkeerd. Niet eerst hoor en wederhoor toepassen, niet eerst oordelen of hetgeen er gebeurd zou zijn dit rechtvaardigt, nee, meteen blokkeren. Of je dus met drugs achter de douane wordt betrapt of je collega’s in hun kantine oproept tot staken, het is in de ogen van Schiphol allemaal even erg. Totdat een commissie die hierover gaat heeft geoordeeld blijft je pas dan geblokkeerd en kun je dus niet werken. Wel gaf Schiphol meteen aan dat de consequenties van het innemen van de pas niet tot inkomensverlies voor meneer Baig mogen leiden. Hij krijgt gewoon doorbetaald. Dat is in ieder geval iets, maar de maatregel dat hij nu niet kan werken wordt nog niet opgeheven.
Vogelvrijheid van vakbondsleden op Schiphol
Maar stuitend is het natuurlijk wel. Er is natuurlijk veel te doen over de veiligheid van Schiphol. Maar dat de veiligheidscapaciteit wordt ingezet om een vakbondslid dat met collega's en een vakbondsbestuurder mensen oproept tot actie zo te intimideren en dwars te zitten is een trieste zaak. Ik hoop dan ook dat de commissie zo wijs zal zijn te besluiten dat meneer Baig gewoon gebruik heeft gemaakt van zijn rechten als vakbondslid die in diverse internationale verdragen zijn gewaarborgd. Als Schiphol per se iemand moet pakken, laat ze dan de pijlen richten op FNV Bondgenoten in plaats van op een individueel vakbondslid.
En waar Schiphol op baseert dit te mogen doen? Op het reglement van de luchthaven dat zij zelf heeft vastgesteld, maar weer voortvloeit uit bepalingen die het ministerie van Justitie heeft vastgesteld. Voor mij een bevestiging van het politieke belang van thema’s als justitie en veiligheid. Toen ik onlangs bij GroenLinks moest opgeven in welke thema’s ik als kandidaat-Kamerlid geïnteresseerd ben heb ik naast de voor mij geëigende thema’s (sociale zaken, onderwijs, eventueel ruimtelijke ordening) ook justitie en veiligheid genoemd. De afgelopen tijd heb ik nl. veel ervaring opgedaan met zaken m.b.t. rechten van actievoerders, omgang met politie en veiligheidsvraagstukken. Er kan veel, maar waar iets niet kan is dikwijls onvoldoende aangegeven waarom niet. Het gevaar bestaat dat er te gemakkelijk naar (ondemocratisch tot stand gekomen) veiligheidseisen wordt gewezen, soms wellicht ook uit een ander belang van betrokkenen, waardoor rechten van burgers in het geding kunnen komen. Om dat tegen te gaan zet ik me graag in, als vakbondsbestuurder en als Kamerlid. Mensen als meneer Baig moeten gewoon vakbondswerk kunnen verrichten, ook op Schiphol!