TNT degradeert postbode tot pulpbaan - Hoofdinhoud
TNT wil 11.000 postbodes ontslaan, omdat deze weigeren 15% loon in te leveren. TNT gebruikt valse argumenten om het vak van postbode te degraderen tot pulpbaan, zegt Sharon Gesthuizen.
Sharon Gesthuizen is Kamerlid voor de SP
Sinds 1 april is de postmarkt volledig geliberaliseerd. Daarmee is het monopolie van TNT op het bezorgen van brieven verdwenen. De markt voor zwaardere poststukken zoals postpakketten werd al eerder opengesteld voor concurrenten van TNT, zoals Sandd, Selekt mail en Netwerk VSP. Deze liberalisering leidt niet tot lagere prijzen, maar wel tot slechtere arbeidsvoorwaarden en het schrappen van banen.
Zweden ging ons land al in de jaren negentig voor met de liberalisering van de postmarkt. De Zweedse toezichthouder deed onderzoek naar de effecten van tien jaar geliberaliseerde post. Hieruit bleek dat van een prijsdaling geen sprake is. Integendeel, de prijzen voor het versturen van een brief stegen flink. Dat is ook niet zo vreemd. Waar in het verleden één postbode de brievenbussen dagelijks vulde, worden dat er drie of vier. Deze mensen moeten allemaal betaald worden. De enige manier om de kosten omlaag te krijgen is het uitbetalen van een hongerloon.
De concurrentie op de postmarkt wordt door het postbedrijf TNT aangegrepen om de arbeidsvoorwaarden van het eigen personeel flink uit te hollen. TNT biedt haar medewerkers nu nog een fatsoenlijk loon. Bij de concurrentie is dat anders. Bezorgers van Sandd en Selekt Mail krijgen stukloon. Hoe meer brieven een postbode dus bezorgd, hoe hoger het loon. Vooral in slechte tijden komen deze bezorgers fors onder het minimumloon uit.
Ook Netwerk VSP, een 100% dochter van TNT, betaalt stukloon. Dat laat de ware aard van de 'Koninklijke' TNT Post zien. Het bedrijf is uit op een pulpcontract met pulpsalaris voor alle postbodes. Voor vakantiegeld, doorbetaling bij ziekte, pensioenopbouw door de werkgever of ontslagbescherming is geen plaats meer.
Nu de werknemers van TNT een loonsverlaging van maar liefst 15% hebben afgewezen, is het volgens TNT onvermijdelijk dat er 11.000 postbodes worden ontslagen. Deze dreiging is gebaseerd op valse argumenten.
Volgens de directeur van TNT Post is er ‘over tien jaar geen post meer is in Nederland’. Een opmerkelijke stellingname die niet te onderbouwen is met cijfers. Het postvolume dat wordt bezorgd is sinds 2001 namelijk redelijk stabiel gebleven. De lichte krimp die TNT meemaakt wordt vooral veroorzaakt doordat zij een deel van haar werk kwijtraakt aan haar concurrenten Sandd, Selekt Mail en Netwerk VSP. Dit beeld wordt bevestigd door onderzoeken van het ministerie van Economische Zaken en de FNV.
Ook wordt de economische crisis erbij gesleept om de saneringsplannen te onderbouwen. Dit is overduidelijk een gelegenheidsargument. Het is volstrekt ongeloofwaardig om een tijdelijke economische crisis als argument te gebruiken om de helft van het personeel op straat te zetten.
De vakbonden doen op dit moment onderzoek naar alternatieven voor het aanstaande massaontslag. De resultaten hiervan worden in september verwacht. De directie van TNT wil hier niet op wachten. Hiermee steekt het bedrijf zijn eigen personeel een mes in de rug en toont het aan de werknemersvertegenwoordiging vooral te zien als een obstakel. Dit is de grootste particuliere werkgever van Nederland onwaardig.
Uit Den Haag hoefden de postbodes tot nu toe weinig steun te verwachten. Het zijn namelijk de regeringspartijen die samen met de VVD en D66 indirect verantwoordelijk zijn voor het dreigende massaontslag. Zij hebben als pleitbezorgers van de liberalisering van de postmarkt deze omstandigheden gecreëerd. En staan daarnaast ook nog toe dat de concurrenten van TNT onder het minimumloon mogen betalen. Een partij als de PvdA vindt de concurrentie tussen bedrijven van groter belang, dan een fatsoenlijk salaris in een eerzaam beroep. Het zwijgen van de politiek grenst aan verraad. Verraad aan al die duizenden postbodes die nu nog een fatsoenlijk betaalde baan hebben.
Deze opinie verscheen 23 juli in BN/ De Stem