Je hebt er maar een dozijn nodig

Met dank overgenomen van F. (Farshad) Bashir i, gepubliceerd op maandag 24 augustus 2009, 4:51, column.

Het voornaamste doel van een belastingverdrag is te voorkomen dat mensen dubbel belasting betalen. Overbodig is het dus als je een verdrag ter voorkoming van dubbele belasting sluit met een land waar geen belasting wordt betaald. Maar toch heeft Nederland dit voor elkaar. We hebben nu meerdere van deze verdragen.

Belastingverdragen zullen de meeste mensen niet veel zeggen, maar multinationals maken er graag gebruik van. In Nederland hoeven ze met behulp van deze verdragen, maar ook door de vele constructies die het kabinet mogelijk heeft gemaakt, maar weinig belasting te betalen. Buitenlandse multinationals kunnen Nederland als doorsluisland gebruiken, om zo hun winsten uit het ene land naar het andere door te sluizen en belasting te ontwijken.

Om een idee te geven: er zijn in Nederland vele duizenden bedrijven die slechts hun postadres hier hebben. De vestiging van deze brievenbusbedrijven heeft dus geen enkel ander doel dan het internationaal ontwijken van belasting. Het kabinet noemt dit een “heel erg gunstig fiscaal klimaat” en noemt daarbij vaak ook trots het uitgebreide belastingverdragennetwerk dat Nederland heeft.

Onder de landen waar Nederland de laatste tijd verdragen mee sluit, bevinden zich opvallend vaak landen waar nauwelijks of helemaal geen belasting wordt betaald. Het sluiten van een belastingverdrag om dubbele belasting te voorkomen met een land waar geen belasting wordt betaald is niet logisch. Er moet hier dus meer achter zitten.

En wat blijkt? Internationaal geldt de afspraak dat een land geen belastingparadijs meer is wanneer het ten minste twaalf belastingverdragen heeft gesloten met andere landen. Dat principe verklaart dus veel: belastingparadijzen proberen de twaalf verdragen bij elkaar te verzamelen om zo aan te tonen dat ze graag meewerken met andere landen. En dat ze dan niet meer gezien worden als belastingparadijs.

Nederland werkt hier dus actief aan mee. Niet alleen wordt Nederland hiermee een nog groter doorsluisland voor winsten van multinationals, maar zo houd je ook belastingconcurrentie tussen landen in stand.

Op initiatief van de SP wordt binnenkort een discussie gevoerd over het verdrag ter voorkoming van dubbele belasting met Bahrein. Dat is een belastingparadijs bij uitstek. In Bahrein wordt namelijk geen vennootschapsbelasting geheven en ook geen inkomstenbelasting. Belastingverdragen met belastingparadijzen moeten wat de SP betreft een heel ander doel krijgen: automatische informatieuitwisseling om belastingontduiking tegen te gaan.