GroenLinks wil procedure tegen Berlusconi om persvrijheid

GroenLinks overweegt een procedure te beginnen tegen Italië wegens de gebrekkige persvrijheid in het land. Premier Silvio Berlusconi heeft er zowel de publieke als commerciële omroepen in handen en laat sinds kort geen kritische journalisten meer toe bij zijn persconferenties.

"Het Europees verdrag² stelt dat elk EU-land de persvrijheid moet garanderen. Als groene fractie in het Europarlement overwegen we daarom een procedure tegen Italië", zei lijsttrekker Judith Sargentini³. "Als we Bulgarije en Roemenië aanpakken voor dingen die niet lekker lopen, moeten we ook Italië durven aanpakken."

Italië behoort niet langer tot de landen met een vrije pers, volgens Freedom House (pdf). Deze gezaghebbende democratie-waakhond constateert dat de publieke omroepen en veel commerciële media gecontroleerd worden door één man, de Italiaanse premier Berlusconi. Al in 2004 veroordeelde het Europees Parlement⁴ de concentratie van politieke en mediamacht in Italië. Sinds Berlusconi vorig jaar opnieuw aan de macht kwam wordt kritiek op de regering steeds vaker doodgezwegen door de Italiaanse media.

Daar komt bij dat premier Berlusconi wetten naar zijn hand zet om te ontkomen aan strafvervolging. In februari werd de Britse advocaat David Mills door een rechtbank in Milaan veroordeeld tot 4,5 jaar cel, omdat hij smeergeld had aangenomen van het bedrijf van Berlusconi. De premier ontkwam alleen aan vervolging door inderhaast een wet te laten aannemen die hem strafrechtelijke immuniteit garandeert. Het vonnis in de omkopingszaak haalde amper de Italiaanse tv-journaals.

Sargentini wil de procedure van artikel 7 van het Verdrag van de Europese Unie in gang willen zetten. Die begint met een onderzoek door de commissie Burgerlijke Vrijheden van het Europees Parlement. Op grond daarvan kan het parlement de Raad van Ministers⁵ verzoeken om een waarschuwing uit te vaardigen tegen Italië wegens schending van de waarden waarop de Europese Unie⁶ berust. Deze waarschuwing kan gevolgd worden door sancties, zoals het schorsen van het stemrecht van Italië in de Raad van Ministers of het bevriezen van Europese subsidies.

Sargentini zei eerder al dat lijsttrekker Wim van de Camp⁷ (CDA) Berlusconi moet aanspreken op diens gedrag, zoals op het terugsturen van asielzoekers naar Libië. Volgens het Hoge Commissariaat voor Vluchtelingen van de Verenigde Naties ondermijnt Italië de toegang tot de asielprocedure in de Europese Unie.

Het CDA en de partij van Berlusconi zijn lid van dezelfde fractie in het Europees Parlement.

• 1. 

  GroenLinks is een progressieve partij, die duurzaamheid hoog in het vaandel heeft. De partij werd opgericht op 24 november 1990 als fusie van de Communistische Partij van Nederland (CPN), de Evangelische Volkspartij (EVP), de Politieke Partij Radikalen (PPR) en de Pacifistisch-Socialistische Partij (PSP). GroenLinks trok samen met de PvdA op en deed met een gezamenlijke lijst mee aan de Tweede Kamerverkiezingen van 22 november 2023. Frans Timmermans leidt de gezamenlijke fractie in de Tweede Kamer.
   
• 2. 

  De geschiedenis van de Europese verdragen begint bij de oprichting van de eerste "Gemeenschap", de Europese Gemeenschap voor kolen en staal (de EGKS). Tussen 1952 (EGKS) en 2007 ("Lissabon") zijn negentien verdragen gesloten tussen een steeds toenemend aantal lidstaten.
   
• 3. 

  Judith Sargentini (1974) was van 14 juli 2009 tot 2 juli 2019 lid van het Europees Parlement. Zij maakte namens GroenLinks deel uit van de fractie-De Groenen/Vrije Europese Alliantie. Mevrouw Sargentini was fractievoorzitter van GroenLinks in de gemeenteraad van Amsterdam. Verder was zij actief in de Landelijke Studentenvakbond en in organisaties op het gebied van internationale samenwerking. Zij was lobbyist voor eerlijke handel en mensenrechten en actief op voorlichtingsgebied. Mevrouw Sargentini was lijsttrekker van GroenLinks bij de Europese Verkiezingen van 2009. In het Europees Parlement hield zij zich voornamelijk bezig met burgerlijke vrijheden. Als rapporteur drong zij met succes aan op het activeren van de artikel-7-procedure tegen Hongarije. Zij was adjunct-directeur van Artsen zonder Grenzen Nederland en is sinds 2024 wethouder van Gouda.
   
• 4. 

  Het Europees Parlement (EP) vertegenwoordigt ruim 450 miljoen Europeanen en bestaat momenteel uit 720 afgevaardigden (inclusief voorzitter). Nederland heeft 31 zetels in het Europees Parlement. Het Europees Parlement wordt geacht een stem te geven aan de volkeren van de 27 landen die aan de Unie deelnemen, en vooral te letten op het belang van de Unie in zijn geheel.
   
• 5. 

  In deze instelling van de Europese Unie (kortweg 'de Raad van Ministers' of nog korter 'de Raad' genoemd) zijn de regeringen van de 27 lidstaten van de EU vertegenwoordigd. De Raad oefent samen met het Europees Parlement de wetgevings- en begrotingstaak uit.
   
• 6. 

  De Europese Unie (EU) is het belangrijkste samenwerkingsverband in Europa. De deelnemende landen hebben voor deze Unie een aantal organisaties opgericht waaraan zij een deel van hun eigen bevoegdheden hebben overgedragen. Dit zijn onder meer het Europees Parlement, de Europese Commissie, de Raad en het Europese Hof van Justitie.
   
• 7. 

  Brabants CDA-politicus, die met drieëntwintig jaren in de Tweede Kamer en tien jaar in het Europees Parlement een parlementariër pur sang was. Begon zijn loopbaan als juridisch medewerker bij de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, maar werd in 1986 al op jonge leeftijd, als representant van het CDJA, Kamerlid. Lange tijd woordvoerder onderwijs en daarna voor justitie, waaronder vreemdelingenbeleid en veiligheid. Was voorzitter van de Kamercommissies van Onderwijs en Justitie. Enige jaren secretaris van de CDA-fractie en lid van het Kamerpresidium. Bij de Europese verkiezingen van 2009 was hij lijsttrekker van het CDA en in het Europees Parlement hield hij zich onder meer met vervoer bezig. Opgewekte debater, die zijn zaken goed kende. Stond bekend als motorliefhebber.