Brief minister over de te treffen voorbereidingen voor het raadplegend referendum Europese grondwet - Referendum Europese Grondwet - Hoofdinhoud

Deze brief is onder nr. 2 toegevoegd aan dossier 29993 - Referendum Europese Grondwet.

Officiële titel	Referendum Europese Grondwet; Brief minister over de te treffen voorbereidingen voor het raadplegend referendum Europese grondwet
Document­datum	07-02-2005
Publicatie­datum	12-03-2009
Nummer	KST84018
Kenmerk	29993, nr. 2
Van	Bestuurlijke Vernieuwing en Koninkrijksrelaties (BVK)
Originele document in PDF

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Vergaderjaar 2004–2005

29 993

Referendum Europese Grondwet

Nr. 2

BRIEF VAN DE MINISTER VOOR BESTUURLIJKE VERNIEUWING EN KONINKRIJKSRELATIES

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, 7 februari 2005

Inleiding

De wet raadplegend referendum Europese grondwet (Wrreg) is op 4 februari 2005 in werking getreden. Dit betekent dat kort voor of kort na de zomer van 2005 een nationaal referendum in Nederland zal worden gehouden. Met deze brief informeer ik u over de voorbereidingen die onder mijn verantwoordelijkheid worden getroffen.

Voorbereiding referendum

In uitvoeringstechnische zin verschilt het referendum niet wezenlijk van Tweede-Kamerverkiezingen. Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) treft dan ook grotendeels dezelfde voorbereidingen als voor Tweede-Kamerverkiezingen gebruikelijk zijn. Het betreft hier onder meer de informatievoorziening over de organisatie van het referendum aan gemeenten en het verzorgen van een neutrale opkomstbevorderende campagne. Gezien de overeenkomsten met gewone verkiezingen kunnen de aanwezige kennis en expertise van de afdelingen burgerzaken van de gemeenten ook bij het referendum goed worden benut.

Opeen aantal belangrijke punten verschillen de voorbereidingen voor het referendum echter van wat gebruikelijk is bij reguliere verkiezingen. Niet alleen verzorgt het ministerie van BZK de financiële compensatie van de gemeenten voor de incidentele kosten die zij voor het referendum maken, ook voorziet het in de ambtelijke ondersteuning van de Referendumcommissie bij de uitvoering van haar wettelijke taken, zoals het opstellen van een samenvatting van de grondwet en het opstellen van de subsidieregeling voor personen en organisaties die het publieke debat over het referendum en/of de Europese grondwet willen bevorderen.

Om ervoor te zorgen dat het referendum vlekkeloos verloopt en tijdig de financiële en uitvoeringstechnische voorwaarden voor het referendum worden gecreëerd is door mij een projectgroep opgericht, onder de naam Project Referendum Europese Grondwet. De projectgroep is binnen de het ministerie gepositioneerd onder de directie Constitutionele Zaken en Wetgeving. Een aantal medewerkers van deze projectgroep vormt het secretariaat van de Referendumcommissie. In dit verband hecht ik eraan te benadrukken dat de regering de Referendumcommissie weliswaar faciliteert, maar geen verantwoordelijkheid draagt voor de wijze waarop zij haar taken uitvoert. De organisatie van het referendum, de financiële compensatie van de gemeenten en de opkomstbevorderende campagne vallen wel onder mijn verantwoordelijkheid.

De opzet en taken van de projectgroep worden hieronder nader toegelicht. Achtereenvolgens komen aan de orde:

• a. 

  Organisatorische voorbereidingen referendum – Financiële vergoeding en ondersteuning van gemeenten – Informatiepunt voor gemeenten en burgers – Neutrale informatie- en opkomstcampagne

• b. 

  Ondersteuning Referendumcommissie.

• a. 

  Organisatorische voorbereidingen referendum

Financiële vergoeding en ondersteuning van gemeenten

De afgelopen maanden heeft overleg plaatsgevonden met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) over de vergoeding voor de incidentele kosten die de gemeenten maken bij de organisatie van het referendum. Inmiddels is een principe-overeenkomst bereikt over een vergoeding van € 22,3 miljoen. De kosten van het referendum zullen worden gemoni-tord. Indien de kosten significant afwijken van de ter beschikking gestelde vergoeding, zal hierover nader overleg plaatsvinden tussen BZK en de VNG. De opzet en uitvoering van de monitor worden momenteel door de VNG en BZK nader uitgewerkt.

De gemeenten worden tevens uitgebreid geïnformeerd over het referendum. Hiervoor worden verschillende instrumenten gehanteerd. Zo gaat een uitgebreide circulaire uit, waarin de procedures rond de stemming staan beschreven en waarin duidelijk de verschillen met reguliere verkiezingen zijn aangegeven. Daarnaast is een informatiepunt ingericht waar gemeenten terecht kunnen met vragen over het referendum (zie onder). In overleg met de Nederlandse Vereniging voor Burgerzaken (NVVB) en de VNG wordt bezien of het wenselijk is de gemeenten nader te ondersteunen.

Informatiepunt gemeenten en burgers

Er is een informatiepunt ingericht waar gemeenten en burgers terechtkunnen met vragen over het referendum en de Europese grondwet. Dit informatiepunt is sinds medio januari actief en kan telefonisch (070 4268100), per brief en per e-mail (referendumeuropesegrondwet-minbzk.nl) worden bevraagd. Tevens is er een website ingericht waar burgers en gemeenten feitelijke informatie kunnen vinden over de (organisatie) van het referendum en over de Europese grondwet: www.referen-dumeuropesegrondwet.nl. Bezoekers van deze website kunnen zich opgeven voor een elektronische nieuwsbrief, waarmee zij op de hoogte worden gehouden van de laatste ontwikkelingen.

Neutrale informatie- en opkomstcampagne

De website en het informatiepunt zijn onderdeel van de neutrale opkomsten informatiecampagne die verzorgd worden door het ministerie van BZK respectievelijk de Referendumcommissie. Hierbij wordt een onderscheid gemaakt tussen de opkomstbevorderende campagne, die onder mijn verantwoordelijkheid zal worden gevoerd («U komt toch ook?») en de neutrale informatiecampagne onder verantwoordelijkheid van de Referendumcommissie.

De Referendumcommissie heeft een eigenstandige communicatieve rol. Zij is verantwoordelijk voor het opstellen van een feitelijke samenvatting van de grondwet en het vaststellen en uitvoeren van een subsidieregeling. Haar communicatieve verplichting bestaat dan ook voornamelijk uit het beschikbaar stellen van informatie hierover. Zij zal hierbij onder meer gebruik maken bovengenoemde website www.referendumeuropese-grondwet.nl. De referendumcommissie zal zelf bezien opwelke wijze zij haar boodschaphet best kan overbrengen. Hiervoor is € 400 000,– beschikbaar.

Via de campagne «U komt toch ook?» van het ministerie van BZK ontvangt het publiek voorlichting over het instrument referendum (Wat is een referendum eigenlijk?) en wordt het geïnformeerd over zaken als de datum van het referendum, de vraagstelling, de procedures rond de stemming en de openingstijden van de stemlokalen. Tevens wordt het aangespoord gebruik te maken van het stemrecht. Hierbij zal onder meer gebruik worden gemaakt van radio- en televisiespots, de internetsite www.ukomttochook.nl en foldermateriaal.

Het informatiepunt en de website www.referendumeuropesegrondwet.nl spelen een centrale rol in de communicatie. Ze staan ten dienste van zowel de projectgroep van BZK als van de Referendumcommissie. Om het neutrale karakter van de informatie te onderstrepen zal de website, zodra de Referendumcommissie is aangetreden in een aparte, van de website van het ministerie van BZK onafhankelijke, internetomgeving worden geplaatst. In dit verband wordt, wellicht ten overvloede, opgemerkt dat de neutrale informatie en de communicatiecampagne strikt gescheiden zijn van de wijze waarophet kabinet via de geëigende middelen zijn inhoudelijke standpunt rond de Europese grondwet publiekelijk zal verdedigen.

Voor meer informatie over het communicatiebeleid rond het referendum en de financiële middelen die hiervoor zijn geraamd, verwijs ik naar de brief van de staatssecretaris van Buitenlandse Zaken d.d 7 februari 2005.

• b. 

  Ondersteuning Referendumcommissie

In de Wrreg heeft de commissie een aantal taken toegewezen gekregen. Deze zijn opde eerste plaats het vaststellen van de datum, in overeenstemming met de Minister voor BVK, en het vaststellen van een feitelijke samenvatting van het grondwettelijk verdrag. Momenteel worden ambtelijk reeds voorbereidingen hiervoor getroffen, zodat de Referendumcommissie bij haar aantreden snel kan overgaan tot besluitvorming met betrekking hiertoe.

Daarnaast is de Referendumcommissie verantwoordelijk voor het verstrekken van een bedrag van € 1 000 000,– aan subsidies. Deze subsidies zijn beschikbaar voor activiteiten van voor- en tegenstanders van het grondwettelijk verdrag en voor organisaties die neutrale voorlichting willen geven. De subsidieregeling wordt momenteel voorbereid en zal

naar verwachting binnen enkele weken na het aantreden van de Referendumcommissie worden gepubliceerd in de Staatscourant.

De Minister voor Bestuurlijke Vernieuwing en Koninkrijksrelaties, Th. C. de Graaf