Brief minister en staatssecretaris over de definitieve bestemming van het Grenshospitium, in relatie tot de AC-procedure op Schiphol - Vluchtelingenbeleid - Hoofdinhoud

Deze brief is onder nr. 140 toegevoegd aan dossier 19637 - Vreemdelingenbeleid i.

Officiële titel	Vluchtelingenbeleid; Brief minister en staatssecretaris over de definitieve bestemming van het Grenshospitium, in relatie tot de AC-procedure op Schiphol
Document­datum	12-10-1995
Publicatie­datum	12-03-2009
Nummer	KST10345
Kenmerk	19637, nr. 140
Van	Justitie (JUS)
Originele document in PDF

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Vergaderjaar 1995–1996

19 637

Vluchtelingenbeleid

Nr. 140

BRIEF VAN DE MINISTER EN DE STAATSSECRETARIS VAN JUSTITIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

’s-Gravenhage, 12 oktober 1995

• 1. 

  Inleiding

Sinds 15 oktober 1994 zijn twee Aanmeldcentra (AC’s) operationeel in Rijsbergen en Zevenaar, waar asielzoekers die over land inreizen een aanvraag om toelating als vluchteling kunnen doen. Tegelijkertijd is het kantoor van de Immigratie- en Naturalisatiedienst van het ministerie van Justitie op Schiphol aangewezen als plaats waar een dergelijke aanvraag kan worden ingediend.

Tijdens het Algemeen Overleg met de vaste commissie voor Justitie op 1 december 1994 heeft de tweede ondergetekende uw Kamer ervan in kennis gesteld dat het in de bedoeling ligt ook op Schiphol de AC-procedure in te voeren (Tweede Kamer, vergaderjaar 1994–1995, 19 637, nr. 120), aangezien de aantallen asielzoekers ook op de luchthaven Schiphol een snelle (24-uurs)selectie tussen kansrijken en kansarmen rechtvaardigen. Tijdens het Algemeen Overleg met de vaste commissie voor Justitie van 1 juni 1995 heeft de tweede ondergetekende u een notitie toegezegd waarin zou worden ingegaan op de definitieve bestemming van het Grenshospitium, in relatie tot de invoering van de AC-procedure op Schiphol.

Voor een uitvoerige beschrijving van de huidige procedure op Schiphol verwijzen wij naar de brief van de toenmalige Staatssecretaris van Justitie aan uw Kamer van 18 juni 1993 (Tweede Kamer, vergaderjaar 1993–1994, 22 146, nr. 39). Over de AC-procedure in Rijsbergen en Zevenaar bent u bij brief van 7 juni 1994 (Tweede Kamer, vergaderjaar 1994–1995, 19 637, nr. 104) ingelicht. In deze brief informeren wij u nader over de voorgenomen invoering van de AC-procedure voor asielzoekers die via Schiphol ons land inreizen, alsmede over de definitieve bestemming van het Grenshospitium.

• 2. 

  AC-procedure op Schiphol

Indien een vreemdeling op Schiphol aankomt en hij voldoet niet aan de voorwaarden voor toegang, wordt aan hem de verdere toegang geweigerd door een ambtenaar belast met de grensbewaking.

Indien de vreemdeling te kennen geeft een asielverzoek te willen indienen, zal de Koninklijke marechaussee (Kmar) een kort identiteits-onderzoek plegen (de zgn. intake), waarbij tevens wordt getracht vast te stellen door welke maatschappij de betrokkene is aangevoerd, opdat een claim op de aanvoerende luchtvaartmaatschappij kan worden gelegd met het oog op zijn eventuele teruggeleiding. De Kmar reikt vervolgens een beschikking uit, op basis van artikel 7a, tweede lid, Vw. Daarbij wordt een ruimte of plaats aangewezen waar de vreemdeling zich dient op te houden in afwachting van de beslissing op zijn aanvraag. Die plaats zal worden gevestigd op Schiphol of in de directe nabijheid daarvan.

Daar vindt vervolgens de standaard 24-uurs AC-procedure plaats, zoals die thans ook in de AC’s Rijsbergen en Zevenaar wordt gevoerd. Indien het een kansrijke aanvraag betreft, dan wel indien niet binnen 24 uur kan worden beslist, wordt de asielzoeker doorverwezen naar een Onderzoekscentrum (OC).

Indien het een kennelijk ongegronde/niet-ontvankelijke aanvraag betreft, wordt direct een afwijzende beslissing afgegeven en wordt de aanzegging tot vertrek uit ons land gegeven.

Indien onmiddellijke verwijdering niet mogelijk is, dan wel een voorlopige voorziening tegen de uitzetting aan de rechter wordt gevraagd, zal plaatsing in het Grenshospitium plaatsvinden op grond van een beschikking ex artikel 18b Vw, in afwachting van de uitspraak van de Vreemdelingenkamer. Met de rechterlijke macht zullen afspraken worden gemaakt over het op zo kort mogelijke termijn behandelen van voorlopige voorzieningen, zoals ook is gebeurd ten aanzien van de AC’s in Rijsbergen en Zevenaar.

Het opleggen van een vrijheidsontnemende maatregel is in dit soort gevallen noodzakelijk om het verwijderingstraject te kunnen afronden, en om te voorkomen dat de betrokken vreemdeling, aan wie de verdere toegang tot Nederland (en dientengevolge het gehele Schengengebied) geweigerd is, zich op illegale wijze die verdere toegang verschaft. Het opleggen van een dergelijke maatregel, steeds op basis van concrete feiten en omstandigheden, wordt door de rechter getoetst. Indien oplegging niet mogelijk blijkt, zal, net als bij de overige AC’s, verdere opvang onthouden worden.

Overleg rechtshulp

Op 19 juni 1995 heeft overleg plaatsgehad met vertegenwoordigers van de landelijke organisaties van rechtshulp over de invoering van een AC-procedure op Schiphol. In dat overleg traden de organisaties een dergelijke procedure positief tegemoet. Met de vertegenwoordigers is afgesproken, dat op korte termijn vervolgoverleg wordt gepleegd over de te nemen stappen in de procedure en enkele juridische vraagpunten daarbij.

Tevens kan dan worden gesproken over de opzet van de begeleiding van de procedure door een extern deskundige, zoals de tweede ondergetekende u reeds heeft bericht bij brief van 13 september jl., waarbij de bevindingen werden aangeboden van de Begeleidingscommissie voor de Aanmeldcentra. Een concreet voorstel hiertoe zal op korte termijn aan de betrokken organisaties worden voorgelegd.

Door de introductie van de AC-procedure op Schiphol wordt bereikt dat sneller een onderscheid wordt gemaakt tussen kansrijke en kansloze asielzoekers, gelijk als in de andere AC’s. Dit zal bovendien een ontmoedigend effect hebben op vreemdelingen die overwegen in Nederland asiel aan te vragen, zonder daarvoor een gegronde reden te hebben. De cijfers van de AC’s in Rijsbergen en Zevenaar adstrueren dit.

Verder maakt invoering van de AC-procedure op Schiphol aan onze Schengen-verdragspartners duidelijk, dat Nederland heldere procedures kent, waardoor vreemdelingen die niet in aanmerking komen voor toelating ook snel en efficiënt een afwijzende beschikking krijgen uitgereikt.

Ten slotte leveren snelle procedures een kostenbesparing op.

• 3. 

  Wijziging bestemming Grenshospitium: 7a-inrichting én Huis van Bewaring

De behoefte aan capaciteit voor 7a- of 18b plaatsen zal na invoering van de AC-procedure lager zijn dan thans: na 24 uur zullen de kansloze afgewezen asielzoekers immers zo snel mogelijk worden verwijderd.

Tegelijkertijd bestaat er grote behoefte aan extra capaciteit voor vreemdelingenbewaring (artikel 26 Vw). Vanaf 1 april is het Grenshospitium daarom reeds tijdelijk aangewezen als Huis van Bewaring. Deze aanwijzing geldt thans tot 1 januari 1996. Wij verwijzen in dit verband naar de brieven van de eerste ondergetekende aan uw Kamer van respectievelijk 30 maart en 30 mei 1995.

Het huidige voorstel behelst dat het Grenshospitium een gemengde bestemming krijgt: er zullen 36 plaatsen beschikbaar zijn voor de tenuitvoerlegging van de maatregelen van artikel 7a dan wel 18b Vw, waarvoor hetzelfde, meer soepele regime geldt. Daarnaast zullen 108 plaatsen voor vreemdelingenbewaring worden ingericht. In verband met de verschillende doelgroepen en het verschil in regime, zullen daartoe gescheiden afdelingen worden ingericht. Eén aparte afdeling binnen het Grenshospitium zal worden aangewezen als 7a/18b-ruimte, het overige deel zal worden aangewezen als Huis van Bewaring. Op deze wijze kunnen contacten tussen de twee categorieën vreemdelingen worden vermeden.

• 4. 

  Financiële consequenties

Dekking voor de kosten van introductie van het AC-model op Schiphol en de kosten van de verbouwing van het Grenshospitium zullen binnen de Justitie-begroting gevonden moeten worden. Hierover vindt overleg plaats met de Minister van Financië n.

• 5. 

  Tijdpad

De verbouwing van het Grenshospitium tot Huis van Bewaring annex 7a/18b-inrichting zal ongeveer een half jaar in beslag nemen. Binnen diezelfde termijn of zoveel eerder als mogelijk is zal ook de AC-procedure op Schiphol worden ingevoerd.

• 6. 

  Ten slotte

De huidige, tijdelijke, bestemmingswijziging van het Grenshospitium tot Huis van Bewaring loopt tot 1 januari 1996. Na 1 januari zal deze tijdelijke situatie worden gecontinueerd, totdat de verbouwing gereed is op basis waarvan een gescheiden regime mogelijk zal zijn. De invoering van de AC-procedure op Schiphol zal kunnen plaatsvinden nadat de mogelijkheid voor een gescheiden regime is gerealiseerd.

De Minister van Justitie, W. Sorgdrager

De Staatssecretaris van Justitie, E. M. A. Schmitz