Derde energiepakket: Parlementsleden willen 'ontvlechting' - Hoofdinhoud
De Europese Commissie stelde in september 2007 voor de levering en productie van elektriciteit en gas van elkaar te scheiden. Daarmee moeten de kleinere bedrijven in de markt meer keuze aan de consument kunnen aanbieden en moet het gebruik van hernieuwbare energiebronnen worden gestimuleerd. Het Parlement en de Raad zullen nu wijzigingen voorstellen. De EP-leden van de industriecommissie zullen op 6 mei stemmen over de elektriciteitsrichtlijn. We kijken naar de belangrijkste kwesties.
Een van de belangrijkste voorstellen van het 'derde energiepakket' is het scheiden van de exploitatie van pijpleidingen voor gas- of elektriciteitsnetwerken met die van de activiteit van het leveren van gas of stroom.
Afgelopen juli spraken de leden van het Europees Parlement in een resolutie hun politieke steun uit voor een gemeenschappelijk energiebeleid en de ontmanteling van eigendom. In het pakket wordt duurzaamheid bevorderd, door het stimuleren van het zuinig omgaan met energie en het toegang krijgen tot de energiemarkt van kleinere bedrijven die bijvoorbeeld in duurzame energie investeren.
Commissie pleit voor 'ontvlechting'
De Europese Commissie stelt een aantal maatregelen voor die een aanvulling vormen op de bestaande regelgeving. Ze beogen onder meer dat de productie en levering worden afgesplitst van transmissienetwerken. Het eigendom en het beheer van een netwerk worden zodoende 'ontvlecht', met andere woorden het beheer van het elektriciteits- en gasnetwerk wordt gescheiden van productie- en leveringsactiviteiten.
De Commissie geeft de voorkeur aan deze keuzemogelijkheid, waarbij een enkel bedrijf niet meer zowel eigenaar van het transmissiesysteem als producent of leverancier van energie is.
Aanhangers van deze maatregelen stellen dat deze ontvlechting de investeringen in energie-infrastructuur zal aanmoedigen. De Commissie wijst daarbij naar het Verenigd Koninkrijk, waar de ontvlechting al heeft plaatsgevonden en vier nieuwe vloeibaar aardgas (LNG)-terminals zijn gebouwd.
Tegenstanders
Volgens rapporteur Eluned Morgan (UK, sociaaldemocratische fractie PES) is er momenteel "in theorie een plicht voor de productie en het netwerk van bedrijven om wettelijk gescheiden zijn. In veel gevallen wordt dit echter niet uitgevoerd."
Morgan stelt dat er in beginsel al een interne Europese markt voor elektriciteit bestaat, maar dat de realiteit anders uitwijst: "Franse en Duitse bedrijven hebben bijvoorbeeld meer dan 40% van de Britse markt in handen, terwijl bedrijven uit Spanje of het Verenigd Koninkrijk heel moeilijk toegang krijgen tot de Franse en de Duitse markten."
Frankrijk en Duitsland verzetten zich dan ook tegen de plannen van de Commissie tot ontvlechting. Samen met Oostenrijk, Bulgarije, Griekenland, Letland, Luxemburg en Slowakije zijn zij van mening dat gedwongen splitsing ongrondwettelijk is en negatieve maatschappelijke gevolgen kan hebben.
Energiekosten omlaag of omhoog?
De vraag is of met de voorstellen van het derde energiepakket de energiekosten voor de consumenten omhoog of omlaag zullen gaan. Gezien onder meer de sterk gestegen vraag uit China en India en het feit dat de prijs van een vat ruwe olie de 120 dollar nadert zal de energieprijs normaal gesproken stijgen. Voorstanders van de maatregel zijn echter van mening dat een open markt zal aanmoedigen tot meer efficiënte productie van energie en zo de prijzen niet omhoog gaan. Ook zullen er maatregelen worden genomen ter bescherming van arme consumenten.
De Commissie is verder van mening dat alleen met een goede markt voor elektriciteit en gas het systeem voor verhandelbare emissierechten (ETS) en hernieuwbare energie wordt gestimuleerd. Op dit moment berekenen de elektriciteits- en gasbedrijven in Europa namelijk de kosten voor de uitstoot van koolstof door in hun prijzen aan de klant.
Tenslotte stelt de Commissie een agentschap voor de samenwerking tussen nationale energieregelgevers voor, dat bindende besluiten mag nemen en de werkzaamheden van de nationale regelgevende instanties aanvult. Ook moet er een nieuw 'handvest van de energieconsument' komen, met maatregelen om armoede als gevolg van hoge brandstofprijzen tegen te gaan.
REF.: 20080429STO27886