E. de Waal

foto E. de Waal
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie
Met dank overgenomen van Parlement.com.

Bekwame liberale minister van Koloniën in het kabinet-Van Bosse/Fock i, die mede dankzij zijn soepelheid en tactische inzicht een wettelijke regeling van de suikercultures in Nederlands-Indië tot stand wist te brengen. Ook voor de kwestie van het grondgebruik en grondbezit kwam hij met een wettelijke regeling. De Eerste Kamer verwierp in 1870 zijn Indische begroting, maar hij had toen al zijn ontslag ingediend vanwege zijn gezondheid. Voor zijn ministerschap als topambtenaar in Nederlands-Indië werkzaam bij de Algemene Secretarie en als departementsdirecteur.

liberaal
in de periode 1868-1870: minister

1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Engelbertus

geboorteplaats en -datum
's-Gravenhage, 27 november 1821

overlijdensplaats en -datum
's-Gravenhage, 1 juli 1905

2.

Partij/stroming

stroming(en)
  • liberaal
  • Puttiaan

3.

Hoofdfuncties/beroepen (5/12)

  • fungerend algemeen secretaris, Algemeene Secretarie van het Gouvernement te Buitenzorg (Ned.-Indië), van 1852 tot 1855
  • Europees verlof, van 1855 tot juli 1856
  • directeur departement van Middelen en Domeinen te Batavia, van 1 juli 1856 tot 1 februari 1858
  • Europees verlof, vanaf mei 1858
  • minister van Koloniën, van 4 juni 1868 tot 16 november 1870

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Nevenfuncties

  • redacteur tijdschrift "De Kopiist", van 1841 tot 1844
  • redacteur tijdschrift "Indisch Magazijn", van 1843 tot 1846

comités van aanbeveling, erefuncties etc.
erelid Vereeniging tot bevordering der geneeskundige wetenschappen in Nederlandsch-Indië, omstreeks 1882

5.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

6.

Activiteiten

als bewindspersoon (beleidsmatig)
  • Tegenstander van de 'batig slot'-politiek, waarbij het overschot op de Indische begroting ten goede kwam aan de Nederlandse schatkist. Wilde dit batig slot geleidelijk laten verminderen.
  • Tijdens zijn ministerschap kwam het Sumatra-Tractaat met Groot-Brittannië tot stand, waarbij Nederland afstand deed van de Kust van Guinea (Goudkust, Ghana) aan Groot-Brittannië en vrij werd de zaken te regelen op Sumatra. Dit leidde enige tijd later tot de langdurige Atjeh-oorlog.

als bewindspersoon (wetgeving)
  • Bracht in 1869 de Agrarische Wet (aanvulling art 62 Regerings-Reglement voor Nederlands-Indië) tot stand, waardoor het gouvernement alleen woeste gronden in erfpacht mocht uitgeven en de rechten van de inlanders gewaarborgd werden. Gronden van inlanders mochten alleen worden verhuurd aan niet-inlanders, maar niet vervreemd
  • Bracht in 1870 de Suikerwet tot stand, waardoor de gouvernements-suikercultures in 20 jaar moest verdwijnen. Er werden geen nieuwe cultures meer uitgegeven en de bestaande cultures werden vanaf 1879 jaarlijks met 1/13 verminderen. Daarmee moest een einde komen aan de gedwongen arbeid en gedwongen suikerleveranties aan het Gouvernement door de inlandse bevolking. De gronden kwamen in bezit van de bevolking; voor hun arbeid zouden zij een redelijke vergoeding krijgen. Fabrikanten moesten belasting betalen over hun suikerproductie.

7.

Wetenswaardigheden

algemeen
  • De Eerste Kamer verwierp 10 november 1870 zijn Indische begroting (voor 1871) met 36 tegen 28 stemmen. De Kamer was in meerderheid ontstemd over een door het Indisch Gouvernement genomen besluit over hervormingen in de Preanger-regentschappen nog vóór de afhandeling van de begroting door de Eerste Kamer. De minister had gemeld dat de begrotingsbehandeling zou worden afgewacht. Hij had eerder al (op 28 oktober) zijn ontslag aangeboden vanwege zijn gezondheid.

uit de privésfeer (3/6)
  • Wilde in het voorjaar van 1870 met verlof vanwege zijn gezondheid, maar het uitbreken van de Frans-Duitse oorlog verhinderde dat
  • Was in februari 1871 betrokken bij een ernstig treinongeluk bij Toulon, waarbij hij gewond raakte aan zijn gezicht.
  • Zijn echtgenote was een nicht van G.L.J. van der Hucht, Tweede Kamerlid

niet-aanvaarde politieke functies
  • minister van Koloniën, juli 1867

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

8.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • Levensbericht door N.P. van den Berg, in: "Levensberichten van leden van de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde", 1905/6, 58
  • Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek, deel IX, 1267
  • T. Zwaan, scriptie basisdoctoraal, RU Leiden (1982)
  • Jaarboek Centraal Bureau voor Genealogie 42 (1988), 191

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek

publicaties over en van letterkundigen
gegevens uit de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren

9.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

10.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.

Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.