Prof.Mr. K.G. (Klaas) de Vries

foto Prof.Mr. K.G. (Klaas) de Vries
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
Met dank overgenomen van Parlement.com.

Dominante PvdA-politicus met een grote staat van dienst. Zoon van een protestantse Limburgse leraar. Studeerde staatsrecht na eerst in de VS een opleiding voor acteur te hebben gevolgd. Onderscheidde zich in de Tweede Kamer al jong als defensiewoordvoerder en was daarna onder meer fractiesecretaris en voorzitter van de enquêtecommissie bouwsubsidies i. Na hoofddirecteur van de VNG en voorzitter van de SER i te zijn geweest, keerde hij in 1998 terug in de Haagse politiek als minister van Sociale Zaken in het kabinet-Kok II i. In 1999 stapte hij over naar Binnenlandse Zaken. Kwam in 2002 als één van de weinige paarse ministers terug in de Kamer en dong mee naar het leiderschap van de PvdA. Kruiste vaak de degens met minister Verdonk i over het asielbeleid. Na 2007 acht jaar een prominent Eerste Kamerlid. Scherp debater, die met een nuchtere zakelijkheid zijn tegenstanders nooit spaarde.

PvdA
functie(s) in de periode 1973-2015: lid Tweede Kamer, lid Eerste Kamer, minister, voorzitter SER

1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Klaas George (Klaas)

geboorteplaats en -datum
Hoensbroek, 28 april 1943

2.

Partij/stroming

partij(en)
PvdA (Partij van de Arbeid), vanaf 1968

3.

Hoofdfuncties/beroepen

  • ambtenaar hoofdafdeling rechterlijke organisatie, ministerie van Justitie, van 1968 tot 1971
  • lid gemeenteraad van Delft, van 1 september 1970 tot 1971
  • wetenschappelijk medewerker staats- en bestuursrecht, Nederlandse Economische Hogeschool te Rotterdam, van 1971 tot mei 1973
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 28 mei 1973 tot 1 september 1988
  • hoofddirecteur VNG (Vereniging van Nederlandse Gemeenten), van 1 september 1988 tot 1 april 1996
  • voorzitter SER (Sociaal-Economische Raad), van 1 april 1996 tot 3 augustus 1998
  • minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, van 3 augustus 1998 tot 24 maart 2000
  • minister van Landbouw, Visserij en Natuurbeheer, van 7 juni 1999 tot 8 juni 1999 (na het aftreden van minister Apotheker)
  • minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, van 24 maart 2000 tot 22 juli 2002
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 23 mei 2002 tot 30 november 2006
  • lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 12 juni 2007 tot 9 juni 2015
  • bijzonder hoogleraar 'De praktijk en cultuur van het Nederlandse parlement', Radboud Universiteit Nijmegen, van 1 juni 2009 tot oktober 2012 (vanwege de Stichting Parlementaire Geschiedenis)

(in)formateurschap(pen)
  • informateur, van 14 mei 1994 tot 27 juni 1994 (met Van Aardenne en Vis)
  • informateur, van 8 mei 1998 tot 13 mei 1998

4.

Partijpolitieke functies

vorige
  • lid bestuur PvdA afdeling Delft, van 1969 tot 1973
  • lid curatorium WBS (Wiardi Beckman Stichting), omstreeks oktober 1986
  • lid fractiebestuur PvdA Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 27 mei 1981 tot 11 september 1981
  • fractiesecretaris PvdA Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 11 september 1981 tot 24 september 1985
  • lid fractiebestuur PvdA Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 24 september 1985 tot 28 juli 1986
  • tweede vicefractievoorzitter PvdA Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 28 juli 1986 tot 1 september 1988
  • lid fractiebestuur PvdA Tweede Kamer der Staten-Generaal, van januari 2003 tot maart 2004
  • lid projectgroep Democratie en bestuurlijke vernieuwing PvdA, van februari 2004 tot februari 2005

5.

Nevenfuncties

vorige (20/25)
  • medevoorzitter parlementaire associatie voor Euro-Arabische samenwerking
  • lid algemeen bestuur Reynier de Graafziekenhuis te Delft
  • lid Raad van Commissarissen N.V. BNG (Bank voor Nederlandsche Gemeenten)
  • onderzoeker zaak-Brinkman (ontslagprocedure korpschef Rotterdam-Rijnmond), september 1997 (rapport 25 september 1997)
  • voorzitter Raad van Commissarissen ODRP b.v.
  • voorzitter toekomstige positie Gemeentelijk Havenbedrijf Rotterdam als port manager, van januari 1998 tot augustus 1998
  • voorzitter jury Nederlandse Vereniging van Rekenkamers en Rekenkamercommissies (ter beoordeling van het beste rekenkamerrapport van lokale overheden)
  • voorzitter Stichting Albeda-leerstoel, van 26 oktober 2005 tot 2007
  • lid Raad van Commissarissen "Royal Haskoning DHV", vanaf 1 januari 2007
  • voorzitter bestuur CAOP (Centrum Arbeidsverhoudingen Overheidspersoneel), van 1 januari 2007 tot 1 januari 2019
  • voorzitter Raad van Commissarissen OBS (Ontwikkelingsbedrijf Spoorzone) Delft B.V., van 3 april 2007 tot 2009
  • lid Raad van Commissarissen N.V. Eneco, van 1 mei 2007 tot 1 mei 2016
  • voorzitter bestuur NLPVF (Nederlands Literair Productie- en Vertalingenfonds), van augustus 2007 tot 2010
  • voorzitter bestuur NMI (Nederlands Muziek Instituut) te 's-Gravenhage, vanaf oktober 2007
  • voorzitter onderzoekscommissie financiële positie ADO Den Haag, van maart 2008 tot 6 oktober 2008
  • adviseur cao-conflict streekvervoer, juni 2008
  • voorzitter kiescommissie rechters Europees Hof voor de Rechten van de Mens, vanaf februari 2015
  • voorzitter commissie onderzoek seksuele intimidatie en misbruik in de Nederlandse sport, van maart 2017 tot december 2017 (voor NOC*NSF)
  • lid Raad van advies "The Rights Forum"
  • voorzitter muziekgezelschap "Ciconia Consort" te 's-Gravenhage

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.


afgeleide functies, presidia etc.
  • voorzitter subcommissie registratie persoonsgegevens (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van september 1974 tot december 1977 (uit de commissie voor binnenlandse zaken)
  • plaatsvervangend lid Noord-Atlantische Assemblée, van 24 september 1974 tot 15 februari 1978
  • ondervoorzitter bijzondere commissie voor het wetsvoorstel Wijziging van de Wet gewetensbezwaren militaire dienst (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 15 april 1975 tot juni 1978
  • voorzitter subcommissie wapenaankoopbeleid uit de bijzondere commissie Onderzoek naar het aanschaffingsbeleid op het gebied van defensiemateriaal en de controle daarop (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van december 1976 tot 1 juni 1977
  • voorzitter vaste commissie voor Defensie (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 24 januari 1978 tot 9 september 1981
  • lid Noord-Atlantische Assemblée, van 15 februari 1978 tot 1 september 1988
  • lid Presidium (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 16 september 1981 tot 24 september 1985
  • voorzitter Adviescommissie voor documentatie en automatisering Staten-Generaal, van 26 januari 1982 tot 1 september 1988
  • lid Raadgevende Vergadering van de Raad van Europa en West-Europese Unie, van 24 januari 1983 tot 17 september 1986
  • plaatsvervangend lid Presidium (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 3 juni 1986 tot 6 oktober 1987
  • voorzitter parlementaire enquêtecommissie bouwsubsidies (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 26 november 1986 tot 1 september 1988
  • voorzitter commissie vernieuwing Wet op de parlementaire enquête (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 28 oktober 2004 tot september 2006
  • tweede ondervoorzitter Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 26 juni 2007 tot 5 juli 2011
  • lid Huishoudelijke Commissie (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van 26 juni 2007 tot 5 juli 2011
  • lid Parlementaire Assemblée van de Raad van Europa, van 21 januari 2008 tot 26 november 2015

6.

Opleiding

primair onderwijs
  • Prot.Chr. "Prinses Beatrixschool" te Treebeek (gem. Heerlen), van 1949 tot 1955

voortgezet onderwijs
  • gymnasium-a, bijzonder-neutraal "Grotius College" te Heerlen, van 1955 tot 1961

academische studie
  • studie liberal arts, Hamline University te Saint Paul (Minnesota, VS), van 1961 tot 1962
  • Nederlands recht, Rijksuniversiteit Utrecht, van 1962 tot 1968

7.

Activiteiten

als parlementariër
  • Hield zich tot 1988 als Tweede Kamerlid onder meer bezig met defensie-aangelegenheden (defensiepersoneel), binnenlandse zaken (grondwet, werkwijze parlement), en buitenlandse zaken
  • Vroeg in 1976 met Henk Waltmans (PPR) en Hans van Mierlo (D66) een onderzoek in te stellen naar het wapenaankoopbeleid. Dit leidde tot instelling van en subcommissie uit de bijzondere commissie COAC (Onderzoek naar het aanschaffingsbeleid op het gebied van defensiemateriaal en de controle daarop).
  • Bracht in 1977 samen met vijf anderen via een initiatiefwetsvoorstel een modernisering van de Enquêtewet tot stand. Voortaan kunnen ook zittende bewindslieden voor verhoor worden opgeroepen en kunnen Kamercommissies een voorstel tot enquête indienen. Verdedigde (als enige) namens de indieners het voorstel in de Tweede Kamer. (13.837)
  • Interpelleerde op 20 februari 1980 minister Scholten over het arrest van de Hoge Raad over aanwijzing van dienstplichtige militairen om uitgezonden te worden naar Libanon
  • Interpelleerde op 1 september 1983 samen met Maarten Engwirda (D66) minister Van den Broek over het Griekse voorstel over uitstel van een besluit over de plaatsing van kruisvluchtwapens
  • Was in 1984 woordvoerder bij het debat over het wetsvoorstel Goedkeuring van het Verdrag met de Verenigde Staten tot stand inzake de stationering van kruisvluchtwapens in Nederland. Betwistte de grondwettelijkheid van dat verdrag.
  • Was in de periode 2002-2006 woordvoerder asielbeleid
  • Interpelleerde op 21 juni 2005 minister Verdonk over de ontruiming van het asielzoekerscentrum Martinihof in Groningen (30.167)
  • Diende in 2005 samen met zijn collega's Wim van de Camp (CDA), Ruud Luchtenveld (VVD) en Kees van der Staaij (SGP) een initiatiefvoorstel in over herziening van de Wet op de parlementaire enquête. Doel is onder meer uitbreiding van de bevoegdheden van de enquêtecommissie en betere bescherming van getuigen. Het voorstel is in 2008 door beide Kamers aangenomen. (30.415)
  • In december 2005 verwierp de Tweede Kamer een door hem ingediende motie waarin afkeuring werd uitgesproken over het beleid van minister Verdonk. Het betrof het onjuist en onvolledig informeren van de Kamer over het verstrekken van gegevens aan de Congolese autoriteiten en andere autoriteiten van landen van herkomst over ex-asielzoekers.

opvallend stemgedrag (2/4)
  • Stemde in 2008 als enige van zijn fractie tegen een (aangenomen) motie-Rehwinkel c.s. over een nadere regeling van het verschoningsrecht op non-incriminatie alsmede van de binnentredingsbevoegdheid
  • Behoorde in 2013 tot de drie leden van zijn fractie die tegen het wetsvoorstel verplicht schatkistbankieren voor decentrale overheden stemden

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.


als bewindspersoon (beleidsmatig)
  • Bracht in 1999 samen met staatssecretaris Hoogervorst de Nota Structuur Uitvoering Werk en Inkomen (SUWI) uit over de uitvoering van de werknemersverzekeringen (26.448)
  • Bracht in mei 2000 een brief uit met het kabinetsstandpunt over in op 17 januari 2000 verschenen rapport van de Staatscommissie Dualisme en lokale democratie. Kondigde daarin wetgeving aan over dualisering van het gemeentebestuur en provinciebestuur, alsmede voortgang van het reeds aanhangige voorstel over de benoemingsprocedure burgemeester en commissaris van de Koning, inclusief burgemeestersreferendum (26.800)
  • Bracht in 2001 als minister van BZK samen met minister Korthals de Nota "Criminaliteitsbeheersing. Investeren in een zichtbare overheid" uit. Criminaliteitsbeheersing krijgt extra prioriteit. Ingezet wordt onder meer op verbetering van (gemeentelijk) toezicht. Dit moet worden bereikt door uitbreiding van de capaciteit van politie en toezichthouders, verlenging van de arbeidstijd van de politie en investeringen in toezicht en opsporing. (27.834)
  • Kreeg in 2001 tijdens een debat in de Eerste Kamer geen steun voor een in de notitie "Reflecties over de positie van de Eerste Kamer" voorgestelde invoering van een terugzendrecht. Met name over de vraag welke Kamer het laatste woord moest krijgen over een teruggezonden wetsvoorstel bleek geen overeenstemming te bestaan.
  • Diende in 2001 het wetsvoorstel Wet bestuur in stedelijke regio's in. Het wetsvoorstel werd in 2004 ingetrokken en vervangen door een wijziging van de Wet gemeenschappelijke regelingen. (28.095)
  • Bracht in 2002 samen met minister Korthals de Nota Landelijke en bovenregionale recherche uit. Er komen naast een Landelijk Rechercheteam zeven kernteams voor de bestrijding van zware georganiseerde misdaad. Zij maken organisatorisch deel uit van zes regionale korpsen, respectievelijk het KLPD. Aan de kernteams worden eenheden met specifieke taken opgehangen (bijvoorbeeld bestrijding van drugscriminaliteit). Er komt personele uitbreiding. (28.250)
  • Belangrijke benoemingen tijdens zijn ministerschap: Franssen (VVD, Commissaris der Koningin in Zuid-Holland), Meijer (VVD, burgemeester van Zwolle), Cohen (PvdA, burgemeester van Amsterdam), mw. G. ter Horst (PvdA, burgemeester van Nijmegen), mw. P.C. Krikke (VVD, burgemeester van Arnhem), Jansen (CDA, Commissaris der Koningin in Overijssel), Leers (CDA, Maastricht)

als bewindspersoon (wetgeving) (10/22)
  • Bracht in 2001 wetten tot stand tot samenvoeging van de gemeenten Dodewaard, Echteld en Kesteren en van Akersloot, Castricum en Limmen
  • Bracht in 2001 de Tijdelijke referendumwet (Stb. 388) tot stand, die een raadplegend correctief referendum mogelijk maakte, zowel op nationaal als provinciaal en gemeentelijk niveau. Tegelijkertijd kwam een voorstel tot grondwetsherziening in eerste lezing tot stand over een beslissend correctief referendum. (27.034)
  • Bracht in 2001 een wet (Stb. 358) tot wijziging van de Gemeentewet en de Provinciewet stand waardoor gemeenteraden het recht krijgen om een voordracht te doen bij (her)benoeming van de burgemeester en Provinciale Staten bij (her)benoeming van de Commissaris van de Koningin. Het wetsvoorstel was in 1997 ingediend door minister Dijkstal. (25.444)
  • Bracht in 2001 de Wet gemeentelijke herindeling Den Haag en omgeving (Stb. 349) tot stand. Hierdoor gaan de nieuwbouwlocaties Ypenburg en Leidschenveen in de gemeenten Rijswijk, Voorburg, Leidschendam, Nootdorp en Pijnacker over naar Den Haag. De gemeenten Leidschendam en Voorburg, en Nootdorp en Pijnacker fuseren. (27.598)
  • Bracht in 2001 een wet tot stand waardoor de gemeente Vianen overging van de provincie Zuid-Holland naar de provincie Utrecht
  • Bracht in 2002 de Wet dualisering gemeentebestuur (Stb. 111) tot stand. Deze wet, die in hoofdlijnen het advies van de Staatscommissie-Elzinga volgt, voert een duaal stelsel in bij het gemeentebestuur. Er komt een duidelijker scheiding tussen de bestuursuitoefening door het college van B&W en de controle daarop door de gemeenteraad. Wethouders mogen niet langer tegelijkertijd raadslid zijn. Ook niet-raadsleden kunnen wethouder worden. De gemeenteraad krijgt de bevoegdheid een gemeentelijke rekenkamer in te stellen of zelf de rekenkamerfunctie uit te oefenen. Raadsleden krijgen recht op ambtelijke bijstand en de raad krijgt het recht van enquête. (27.751)
  • Bracht in 2002 samen met minister De Grave de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten 2002 (Stb. 148) tot stand. De Binnenlandse Veiligheidsdienst (BVD) gaat Algemene inlichtingen- en veiligheidsdienst (AIVD) heten en de Militaire Inlichtingendienst (MID) Militaire inlichtingen- en veiligheidsdienst (MIVD). Er komen regelingen voor het kennisnemen van persoons- en andere gegevens die door de diensten worden verwerkt en voor de inzet van bijzondere inlichtingenmiddelen. Verder komt er een wettelijk kader om te bepalen welke afwegingen daarbij gemaakt moeten worden. Het wetsvoorstel was in 1998 ingediend door onder andere de ministers Dijkstal en Voorhoeve. (25.877)
  • Bracht in 2002 samen met minister Korthals de Wet bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur (BIBOB) (Stb. 347) tot stand. Deze wet roept een Bureau bevordering integriteitsonderzoeken door het openbaar bestuur (Bureau BIBOB) in het leven, dat bestuursorganen en aanbestedende overheidsdiensten desgevraagd adviseert over de mate van gevaar dat beschikkingen inzake subsidies en vergunningen en de gunning van overheidsopdrachten worden misbruikt voor criminele activiteiten. Het wordt mogelijk een aanvraag van een subsidie of vergunning te weigeren op grond van gevaar van criminele activiteiten. (26.883)
  • Bracht in 2002 wetten tot stand tot samenvoeging van de gemeenten Oss en Ravenstein, van Heerjansdam en Zwijndrecht en van Echt en Susteren.
  • Bracht in 2002 de Wet gemeentelijke herindeling in Zeeuws-Vlaanderen tot stand. Hierdoor worden Axel, Sas van Gent en Terneuzen, Sluis-Aardenburg en Oostburg, en Hontenisse en Hulst samengevoegd tot resp. de gemeenten Sluis, Terneuzen en Hulst.

als (in)formateur
  • Kreeg op 14 mei 1994 samen met Van Aardenne (VVD) en Vis (D66) het verzoek om op zo kort mogelijke termijn een onderzoek in te stellen naar de mogelijkheid van de vorming van een kabinet van PvdA, VVD en D66. Op 26 juni 1994 rapporteerden zij dat vorming van zo'n kabinet niet mogelijk was gebleken. Overeenstemming was wel bereikt over vrijwel alle niet-financieel-economische onderwerpen. Tevens was een beleidspakket in de financieel en sociaal-economische sector als basis voor samenwerking aanvaard. De VVD maakte echter bezwaren tegen belangrijke onderdelen van het pakket, zoals de ombuigingen op defensie, de investeringen in de infrastructuur, en de ombuigingen in de sociale zekerheid.
  • Kreeg op 8 mei 1998 het verzoek in het licht van de verkiezingsuitslag en de uitgebrachte adviezen op zo kort mogelijke termijn een onderzoek in te stellen naar de mogelijkheden van de vorming van een kabinet dat kon rekenen op een vruchtbare samenwerking met de Staten-Generaal en meer in het bijzonder naar de onderwerpen waarover PvdA, VVD en D66 overeenstemming op hoofdlijnen noodzakelijk achtten voor de vorming van een dergelijk kabinet en naar de voorwaarden waaronder zij bereid waren onderhandelingen daarover te beginnen. Bracht hierover op 13 mei 1998 zijn eindrapport uit.

U ziet een selectie van activiteiten. In de uitgebreide versie is het gehele overzicht van activiteiten in te zien.

8.

Wetenswaardigheden

algemeen
  • Maakte midden jaren zeventig deel uit van een Euro-Arabische groep die een dialoog voorstond met de gematigde vleugel van de PLO
  • Stelde zich in oktober 2002 kandidaat voor het leiderschap van de PvdA, maar werd bij de ledenraadpleging in november verslagen door Wouter Bos.
  • Werd in 2007 door de kandidaatstellingscommissie Eerste Kamer op een onverkiesbare plaats gezet. Het congres van de PvdA zette hem echter op plaats drie.

uit de privésfeer
  • Zijn vader was wethouder

verkiezingen
  • Was in 2002 en 2003 bij de Tweede Kamerverkiezingen nummer 3 op de PvdA-kandidatenlijst

niet-aanvaarde politieke functies
  • minister van Defensie, november 1989

9.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • H. Visser, "Wie is Wie in de Tweede Kamer?" (1983)
  • Hubert Smeets, "Niet geschikt voor het pluche kussen", NRC Handelsblad, 16 juni 1987
  • Peter van der Heiden, "'De Senaat zit te veel Tweede Kamertje te spelen', SER-Bulletin, mei 2007
  • Mark Kranenburg, "Ik ben geen dwarsligger geweest", NRC Weekend, 18 en 19 april 2015

10.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.

Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.