Mr. H. (Harm) Smeenge

foto Mr. H. (Harm) Smeenge
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Fotoarchief Eerste Kamer
Met dank overgenomen van Parlement.com.

Vooraanstaand liberaal politicus uit Drenthe, die bijna 50 jaar onafgebroken deel uitmaakte van het parlement en een nationale figuur werd. Als afgevaardigde voor Meppel pleitbezorger voor de belangen van de binnenschippers, waarvoor hij ook opkwam als voorzitter van de schippersvereniging Schuttevaer. Was verder actief op het gebied van het ambachtsonderwijs en in de Zuiderzee-vereniging. Populair Kamerlid in eigen provincie; zeer werkzaam en sociaal voelend. Joviaal en ongekunsteld in de omgang en uitstekend op de hoogte van wat er leefde in de Drentse samenleving. Zijn dochter was een bekend voorvechtster van vrouwenrechten en de moeder van Harm van Riel i.

liberaal, Vrijheidsbond, Liberale Unie, vooruitstrevende kamerclub, vrijzinnig-democratische kamerclub
in de periode 1886-1935: lid Tweede Kamer, lid Eerste Kamer

1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Harm (Harm)

geboorteplaats en -datum
Assen, 25 mei 1852

overlijdensplaats en -datum
Assen, 9 mei 1935

2.

Partij/stroming

stroming(en)
Takkiaan, 1894

partij(en)
  • Liberale Unie, tot april 1921
  • Liberale Staatspartij "De Vrijheidsbond", vanaf april 1921

lid tussentijds gevormde fractie(s)
  • kiesrecht-Kamerclub, van september 1893 tot maart 1894
  • Vooruitstrevend-Liberale Kamerclub, van september 1893 tot maart 1894
  • Vooruitstrevend-Liberale Kamerclub, van 2 december 1902 tot juni 1905

3.

Hoofdfuncties/beroepen (12/16)

  • lid gemeenteraad van Meppel, omstreeks 1885 tot 1 juni 1890
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 5 april 1886 tot 18 mei 1886 (voor het kiesdistrict Assen)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 14 juli 1886 tot 17 augustus 1887 (voor het kiesdistrict Assen)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 19 september 1887 tot 27 maart 1888 (voor het kiesdistrict Assen)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 1 mei 1888 tot 26 mei 1890 (voor het kiesdistrict Meppel)
  • kantonrechter te Hoogeveen, van 1 juni 1890 tot 1 augustus 1900
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 26 juni 1890 tot 20 maart 1894 (voor het kiesdistrict Meppel)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 16 mei 1894 tot 28 augustus 1900 (voor het kiesdistrict Meppel)
  • griffier Gerechtshof te Amsterdam, van 1 september 1900 tot 1 mei 1929
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 18 september 1900 tot 17 september 1918 (voor het kiesdistrict Meppel)
  • lid Provinciale Staten van Noord-Holland, van 3 juli 1907 tot 1 juli 1913 (voor het kiesdistrict Amsterdam II)
  • lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 21 september 1920 tot 9 mei 1935 (1920-1923 voor Drenthe)

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Partijpolitieke functies

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

5.

Nevenfuncties (2/21)

  • voorzitter Commissie voor het onderwijs aan schippers- en kramerskinderen, vanaf augustus 1928
  • lid Nationaal Crisiscomité, vanaf 1932

afgeleide functies, presidia etc. (2/25)
  • lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van 28 maart 1934 tot 28 juni 1934
  • lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van 19 maart 1935 tot 25 juni 1935

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

6.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

7.

Activiteiten

als parlementariër
  • Kwam in het bijzonder op voor de belangen van de binnenscheepvaart. Hield zich verder onder meer bezig met aangelegenheden inzake de spoorwegen, onderwijs, posterijen en ambtenarenzaken.
  • Sprak in de Eerste Kamer over uiteenlopende onderwerpen, vooral op het gebied van onderwijs, waterstaat, handel en binnenlands bestuur

opvallend stemgedrag (0/7)

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.

8.

Wetenswaardigheden

algemeen
  • Tegenstander van de samenvoeging van gemeenten
  • Werd bij zijn overlijden door veel dagbladen 'een nationale figuur' genoemd

uit de privésfeer
  • Oprichter van het Harm Smeenge-fonds voor de oprichting van ambachtsscholen in Drenthe
  • In 1938 werd in het Wilhelminapark in Meppel een door S. de Clerq te zijner nagedachtenis ontworpen monument met plaquette met zijn beeldtenis (van J.F. ter Hall) onthuld
  • Zijn dochter was voorzitster van de Nederlandsche Bond voor Vrouwenkiesrecht

verkiezingen (3/13)
  • Versloeg in 1919 bij de periodieke verkiezing van een Eerste Kamerlid in Provinciale Staten van Drenthe in de vierde stemmingsronde jhr. H.G. van Holthe tot Echten met 23 tegen 12 stemmen
  • Versloeg in 1922 bij de verkiezing van Eerste Kamerleden in Provinciale Staten van Drenthe in de derde stemmingsronde J.R. Slotemaker de Bruïne met 15 tegen 11 stemmen. Op Jhr. W.C. de Jonge (sdap) werden acht stemmen uitgebracht.
  • Werd in 1923, 1926 en 1932 tot Eerste Kamerlid gekozen door Groep II: Gelderland, Overijssel, Groningen en Drenthe

pseudoniemen, bij-, koos- en schuilnamen
  • "Harm Sik" (nadat hij in eigen kring geld had ingezameld om arme kolonisten op een heideontginning ieder een geit (de koe van de armen) te kunnen geven. In Drenthe heet een geit "sik".)
  • "Harm Schuttevaer" (bijnaam in schipperskringen)
  • "Oeze Haarm" (bijnaam in Drenthe)

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

9.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie (6/8)
  • G. Voerman, "Smeenge, Harm (1852-1935)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel IV, 463
  • H. van Felius en H.J. Metselaars, "Noordhollandse Statenleden 1840-1919"
  • Onze Afgevaardigden, 1897, 1901, 1905, 1909, 1913
  • "Het Vaderland", 9 en 14 mei 1935
  • "Nieuwsblad van het Noorden", 9 mei 1935
  • Wie is dat? 1932

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland

archivalia
archief-Smeenge, Nationaal Archief

In de uitgebreide versie is een overzicht van publicaties opgenomen.

10.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.

Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.