Mr. J.A. Philipse

foto Mr. J.A. Philipse
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Fotoarchief Eerste Kamer
Met dank overgenomen van Parlement.com.

Conservatieve Eerste Kamervoorzitter uit het midden van de negentiende eeuw. Zoon van de president van de Hoge Raad. Begon zijn carrière als plaatsvervanger van de procureur-generaal bij het Hooggerechtshof en was daarna advocaat-generaal, raadsheer, vicepresident en president van het Haagse gerechtshof. Vertrouweling van koning Willem III. Werd door de koning regelmatig ingeschakeld om te helpen voorkomen dat te liberale voorstellen werden aanvaard. Van hem werd gezegd dat hij op de Kamerleden neerkeek, zoals hij als rechter neerkeek op de boeven die voor zijn balie verschenen.

conservatief
in de periode 1849-1871: lid Eerste Kamer, voorzitter Eerste Kamer

1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Johan Antoni

geboorteplaats en -datum
Middelburg, 19 maart 1800

overlijdensplaats en -datum
's-Gravenhage, 10 mei 1884

2.

Partij/stroming

stroming(en)
conservatief

3.

Hoofdfuncties/beroepen (6/9)

  • raadsheer Provinciaal Gerechtshof te 's-Gravenhage, van 1 oktober 1838 tot 29 april 1844
  • vicepresident Provinciaal Gerechtshof te 's-Gravenhage, van 29 april 1844 tot 16 november 1849
  • lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 13 februari 1849 tot 16 november 1849 (voor Zuid-Holland; afgetreden wegens benoeming tot president gerechtshof; er was geen regeling voor tussentijdse verkiezing)
  • president Provinciaal Gerechtshof te 's-Gravenhage, van 16 november 1849 tot 1 januari 1871
  • lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 8 oktober 1850 tot 18 september 1871 (voor Zuid-Holland)
  • voorzitter Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 20 september 1852 tot 16 september 1870 (benoemd bij K.B. van 18 september 1852)

ambtstitel
  • minister van staat, van 15 september 1871 tot 10 mei 1884

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Nevenfuncties (2/10)

  • voorzitter Protestantsch Landbouwkundig Gesticht te Montfoort, vanaf 1851
  • lid College van Curatoren Hogeschool te Leiden, van 8 december 1857 tot 1 juni 1876

afgeleide functies, presidia etc. (2/5)
  • lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van april 1852 tot mei 1852
  • voorzitter Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van 20 september 1852 tot 16 september 1870

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

5.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

6.

Activiteiten

als parlementariër (3/8)
  • Stemde in 1868 tegen het (verworpen) voorstel van 5 liberale leden om een adres aan de Koning te zenden over een mogelijk derde Kamerontbinding
  • Stemde in 1869 vóór het voorstel tot afschaffing van het dagbladzegel
  • Stemde in 1870 tegen het voorstel tot afschaffing van de doodstraf

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.

7.

Wetenswaardigheden

algemeen
  • Werd in 1856 door koning Willem III genoemd als mogelijke minister van Hervormde Eredienst

uit de privésfeer
  • Een zus van hem was gehuwd met een zoon van E. Canneman, minister
  • Een zoon van hem was gehuwd met een dochter van H. de Ranitz, buitengewoon Tweede Kamerlid
  • Schoonvader van jhr. B.C. de Jonge, raadsheer in de Hoge Raad

anekdotes en citaten
  • Toen minister Van Lilaar bij zijn eerste optreden in de Eerste Kamer had verzuimd zich voor te stellen aan de Voorzitter, vroeg Philipse duidelijk hoorbaar aan de griffier wie die spreker was, waarop Van Lilaar zich alsnog bekendmaakte als minister. Philipse repliceerde vervolgens met: '"O, is u de minister van Justitie. Dan is het woord aan de minister van Justitie".

verkiezingen (3/4)
  • Werd in 1853 bij de periodieke verkiezing van Eerste Kamerleden in Provinciale Staten van Zuid-Holland met 69 van de 71 stemmen herkozen
  • Werd in 1862 bij de periodieke verkiezing van Eerste Kamerleden in Provinciale Staten van Zuid-Holland met 67 van de 69 stemmen herkozen
  • Stelde zich in 1871 niet meer kandidaat voor de Eerste Kamer

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

8.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek, deel VIII, 1253
  • Ned. Patriciaat, 1984
  • B. Blok, "Veertig jaar op de tribune" (1901)

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek

9.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

10.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.

Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.