Dr. W.L.P.M. (Wim) de Kort

foto Dr. W.L.P.M. (Wim) de Kort
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Het Leven/Spaarnestad/HGvN
Met dank overgenomen van Parlement.com.

'Tussenpaus' als KVP-leider na het vertrek van Romme i en voor de komst van Schmelzer i. Promoveerde in Leuven in de sociale wetenschappen, waar hij ook wijsbegeerte studeerde. Was als Kamerlid vooral deskundig op het gebied van de sociale zekerheid. Combineerde sinds 1960 zijn Kamerwerk met het burgemeesterschap van Nieuw-Ginneken bij Breda. Volgde in 1961 Romme op als fractievoorzitter en werd in 1963 kabinetsformateur. Trad toen weinig gelukkig op. Enkele maanden na zijn mislukte en sterk bekritiseerde formatiepoging werd hij als fractievoorzitter vervangen door Schmelzer. Bleef nadien nog drie jaar in de Kamer en nog langere tijd burgemeester. Intelligente, joviale Brabander.

RKSP, KVP
functie(s) in de periode 1945-1966: lid Tweede Kamer, fractievoorzitter TK

1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Willebrordus Leonardus Petrus Martinus (Wim)

geboorteplaats en -datum
Tilburg, 4 juni 1909

overlijdensplaats en -datum
Villeneuve de Berg (Frankrijk), 2 mei 1993

2.

Partij/stroming

partij(en)
  • RKSP (Roomsch-Katholieke Staatspartij), tot 22 december 1945
  • KVP (Katholieke Volkspartij), vanaf 22 december 1945

3.

Hoofdfuncties/beroepen

  • volontair "Banque de la Campine" te Turnhout, van 1928 tot 1930
  • boekhouder N.V. Metaaldraadlampenfabriek "Volt" te Tilburg, van 1930 tot 1933
  • sociaal en juridisch adviseur, Nederlandse Rooms-Katholieke Politiebond "Sint Michael", van januari 1938 tot 1 mei 1941
  • directeur Gewestelijk Arbeidsbureau te Tilburg, van 1 mei 1941 tot 1945 (sinds 1944 ondergedoken in de pastorie van Nuland)
  • inspecteur Rijksarbeidsbureau, afdeling Zuid (Noord-Brabant, Zeeland, en Limburg), van oktober 1945 tot 1946 (op non-actief)
  • tijdelijk belast met de reorganisatie van het Gewestelijk Arbeidsbureau voor Noord-Holland, van 1945 tot 1946
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 20 november 1945 tot 15 juli 1952
  • lid Provinciale Staten van Noord-Brabant, van 4 juli 1950 tot 1 september 1956
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 10 december 1952 tot 13 oktober 1966
  • burgemeester van Nieuw-Ginneken, van 1 november 1960 tot 1 juli 1974
  • fractievoorzitter KVP Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 19 september 1961 tot 7 december 1963

(in)formateurschap(pen)
  • kabinetsformateur, van 6 juni 1963 tot 26 juni 1963 (poging mislukt)

4.

Partijpolitieke functies

overzicht
  • voorzitter KVP afdeling Tilburg
  • politiek leider KVP, van 15 augustus 1961 tot 7 december 1963
  • adviserend lid hoofdbestuur KVP, van 1961 tot 1963

lijsttrekkerschappen
  • lijstaanvoerder KVP Tweede Kamerverkiezingen 1963 (kieskringen Tilburg en 's-Hertogenbosch), van 9 maart 1963 tot 15 mei 1963

5.

Nevenfuncties

  • lid Georganiseerd overleg voor personeel in 's Rijks dienst, omstreeks 1938 (namens de R.K. Centrale van Burgerlijk Overheidspersoneel)
  • voorzitter Gemeenschap van Oud-Illegale Werkers afdeling Tilburg
  • vertrouwensman van het verzet voor de zuivering van het gemeentepersoneel, vanaf november 1944
  • lid Nederlandse delegatie, Ronde Tafel Conferentie over West-Indië, januari 1946
  • lid Raad voor de Emigratie, vanaf 27 november 1952 (nog in 1965)
  • lid SVr (Sociale Verzekeringsraad), vanaf 1954 (nog in 1960)
  • penningmeester Raad Internationale Katholieke Migratie Commissie te Genève
  • directeur-hoofdredacteur "Documentatie en Handleiding voor Arbeidsrecht en Sociale Verzekering"
  • lid Raadgevende Interparlementaire Beneluxraad, vanaf januari 1957
  • voorzitter Bedrijfspensioenfonds Maatschappelijke Instellingen, omstreeks 1960
  • vicevoorzitter Nederlandse Vereniging AVO, omstreeks 1960
  • voorzitter Pensioenfonds voor Katholieke Instellingen, omstreeks 1964
  • voorzitter Ziekenfondsraad, van 15 april 1965 tot 1 januari 1978
  • lid bestuur Algemeen Werkloosheidsfonds, omstreeks 1965
  • plaatsvervangend kroonlid SER (Sociaal-Economische Raad), van november 1966 tot 1975
  • lid dagelijks bestuur SVr (Sociale Verzekeringsraad)
  • voorzitter pensioenfonds PGGM (Pensioenfonds voor de Gezondheid, Geestelijke en Maatschappelijke Belangen), tot 1976 (oprichter)

afgeleide functies, presidia etc.
  • voorzitter Commissie van Voorbereiding voor het wetsontwerp Bewind Indonesië in Overgangstijd, van 16 februari 1949 tot februari 1950
  • voorzitter vaste commissie voor Sociale Verzekering (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 27 september 1949 tot 15 juli 1952
  • voorzitter Commissie van Voorbereiding voor de ontwerp-Noodwet kinderbijslag kleine zelfstandigen (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van mei 1950 tot april 1951
  • voorzitter begrotingscommissie voor Sociale Zaken (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 27 september 1950 tot 15 juli 1952
  • voorzitter Commissie van Voorbereiding voor de ontwerp-Wet Algemene Ouderdomsverzekering (AOW) (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van juli 1955 tot maart 1956
  • voorzitter vaste commissie voor Sociale Zaken en Volksgezondheid (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 16 november 1956 tot 16 mei 1962
  • voorzitter Commissie van Voorbereiding voor de wetsontwerpen Algemene Kinderbijslagwet etc. (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 14 maart 1961 tot december 1961
  • lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van september 1961 tot december 1963
  • voorzitter bijzondere commissie voor de wetsontwerpen betreffende de schadeloosstelling van de leden der Tweede Kamer (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 10 juli 1962 tot 12 juli 1962
  • voorzitter vaste commissie voor de betrekkingen met Suriname en de Nederlandse Antillen (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 2 oktober 1963 tot 20 september 1966

6.

Opleiding

voortgezet onderwijs
  • seminarie (enkele jaren)

hoger beroepsonderwijs
  • R.K. Kweekschool voor frater-onderwijzers "Sint Stanislaus" te Tilburg, tot 1928
  • M.O.-boekhouden

academische studie
  • sociale en politieke wetenschappen, Universiteit van Leuven, van september 1932 tot 20 juli 1936 (magna cum laude)
  • Thomistische wijsbegeerte (baccalaureaat), Hooger Instituut voor Thomistische wijsbegeerte, Universiteit van Leuven, 16 februari 1937 (magna cum laude)

promotie
  • sociale wetenschappen, Unversiteit van Leuven, 19 oktober 1940

7.

Activiteiten

als parlementariër
  • Hield zich in de Tweede Kamer vooral bezig met sociale zaken (vooral sociale zekerheid) en Surinaamse- en Antilliaanse aangelegenheden
  • In 1956 één van de woordvoerders van zijn fractie bij de behandeling van de ontwerp-Wet algemene ouderdomsverzekering

opvallend stemgedrag
  • Behoorde in 1957 tot de acht leden van zijn fractie die tegen de ontwerp-Deltawet stemden vanwege een grondwettelijk bezwaar

als (in)formateur
  • Kreeg op 6 juni 1963 de opdracht tot vorming van een kabinet dat zich verzekerd kon achten van een ruime steun in het parlement. Stelde een ontwerp-basisprogramma op (bouwstenen) voor een kabinet van de vijf grootste partijen. De CHU wees vorming van zo'n kabinet af, terwijl de VVD alleen verder wilde onderhandelen als werd gekozen tussen deelname van de PvdA of de VVD. Op 24 juni deelde hij aan Vondeling mee, dat er een voorkeur was voor samenwerking met de VVD zonder dat dit werd gemotiveerd. Onvrede bij zowel VVD en CHU als bij de KVP over de procedure deden hem besluiten om 27 juni om ontheffing van de opdracht te vragen.

8.

Wetenswaardigheden

algemeen
  • De KVP-Tweede Kamerfractie vroeg hem op 13 juli 1961 unaniem om fractievoorzitter te worden. Omdat hij een bezoek aan 'de West' bracht, stemde hij daar pas op 15 augustus mee in. De benoeming ging formeel op 19 september 1961 in.
  • Deelde op 7 december 1963 tijdens een fractievergadering over vernieuwing van de structuur en werkwijze van de fractie mee dat hij zich om persoonlijke redenen terugtrok als fractievoorzitter. Het partijbestuur had eerder het vertrouwen in hem opgezegd. Met name de gang van zaken bij de kabinetsformatie in de zomer van 1963 had veel irritatie veroorzaakt.
  • Had ontslag genomen als Tweede Kamerlid met ingang van 14 oktober 1966, maar hij bleef lid tot en met de veertiende, omdat de vergadering van 13 oktober tot na 24.00 uur duurde ('Nacht van Schmelzer')

uit de privésfeer
  • Zijn vader overleed toen Wim zes jaar was
  • Nam in Tilburg deel aan verzetsactiviteiten. Zat in 1944 ondergedoken.

9.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • A. van Kessel, "Kort, Willebrordus Leonardus Petrus Martinus de (1909-1993)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel V, 275
  • Wie is dat? 1956

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland

archivalia
archief-W.L.P.M. de Kort, KDC te Nijmegen

10.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.

Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.