Vragen en antwoorden over de Nieuw Europees Bauhaus-prijzen 2022

Met dank overgenomen van Europese Commissie (EC) i, gepubliceerd op dinsdag 18 januari 2022.

Wat is de doelstelling van de Nieuw Europees Bauhaus-prijzen?

De termijn voor het indienen van kandidaturen voor de Nieuw Europees Bauhaus-prijzen is inmiddels geopend. Voor de eerste editie, in 2021, werden meer dan 2 000 aanvragen uit heel Europa en daarbuiten ingestuurd.

De nieuwe editie wil dat succes doortrekken, met nieuwe inspirerende voorbeelden van hoe ons dagelijks leven, onze leefomgeving en onze ervaringen kunnen worden getransformeerd.

De doelstelling van de Nieuw Europees Bauhaus-prijzen bestaat erin praktijkvoorbeelden en opmerkelijke ideeën van jonge talenten te bekronen en in de schijnwerpers te zetten en zo aan te tonen dat de duurzaamheid waarop de Europese Green Deal inzet, inclusief kan zijn en zowel schoonheid als verrijkende ervaringen kan brengen in het dagelijks leven van mensen en lokale gemeenschappen in heel Europa.

Wat voor projecten komen in aanmerking?

Met de Nieuw Europees Bauhaus-prijzen worden zowel bestaande voorbeelden als nieuwe ideeën en concepten in vier verschillende categorieën bekroond.

Elke categorie bestaat uit twee onderdelen:

  • de “Nieuw Europees Bauhaus-prijzen” - voor bestaande, afgewerkte voorbeelden, en
  • de “Rijzende sterren van het Nieuw Europees Bauhaus” - voor concepten of ideeën ingediend door jonge talenten.

De kandidaten moeten aantonen waarom en hoe het project of het concept de drie belangrijkste basiswaarden van het Nieuw Europees Bauhaus-initiatief (esthetiek, duurzaamheid en inclusie) voorstelt of belichaamt, en bovendien innovatief is. In het kader van de prijs voor de rijzende sterren moeten de kandidaten de stappen beschrijven die zijn gepland voor de verdere ontwikkeling of uitvoering van het concept/idee.

Welke categorieën zijn er dit jaar?

De vier categorieën (vorig jaar waren het er tien) sluiten aan op de vier thematische zwaartepunten die tijdens de gezamenlijke ontwerpfase zijn bepaald als centrale focus voor elke transformatie. De standpunten en ervaringen van duizenden EU-burgers en -organisaties die bij dat proces helpen geholpen, hebben daarbij als inspiratie gediend. De categorieën zijn breed genoeg opgezet om verschillende projecten, ideeën en concepten te omvatten.

De projecten moeten bijdragen aan een mooie, duurzame en inclusieve leefomgeving. Dat streefdoel geldt voor de vier categorieën, die in grote lijnen als volgt kunnen worden omschreven.

Weer voeling krijgen met de natuur

Inspirerende voorbeelden van mooie, duurzame en inclusieve projecten die individuen en gemeenschappen dichter bij de natuur brengen, die bijdragen aan de regeneratie van natuurlijke ecosystemen en het voorkomen van biodiversiteitsverlies, of die hen uitnodigen om hun relatie met de natuur te herzien op basis van een levensgericht perspectief in plaats van een mensgericht perspectief.

Een gevoel van verbondenheid hervinden

Inspirerende voorbeelden van mooie, duurzame en inclusieve projecten die bijdragen aan een gevoel van verbondenheid, die plekken, gemeenschappen (waar individuen tot een groep behoren) of goederen een “ziel” of “betekenis” geven, en die diversiteit omarmen.

Prioriteit geven aan de plaatsen en mensen die er het meest behoefte aan hebben

Inspirerende voorbeelden van mooie, duurzame en inclusieve projecten die bijdragen aan de vervulling van de behoeften van gebieden, gemeenschappen en individuen die vanwege specifieke economische, sociale of fysieke kenmerken bijzondere en dringende aandacht behoeven.

Vorm geven aan een circulair industrieel ecosysteem en een levenscyclusbenadering ondersteunen

Inspirerende voorbeelden van mooie, duurzame en inclusieve projecten die bijdragen aan de transformatie van de industriële ecosystemen naar meer duurzame, op circulariteit geïnspireerde praktijken, met aandacht voor relevante sociale aspecten.

Wie kan een kandidatuur indienen voor de Nieuw Europees Bauhaus-prijzen?

Personen en entiteiten uit zowel EU- als niet-EU-landen kunnen aan de wedstrijd deelnemen, zolang hun concept, idee of project is ontwikkeld in en/of zich fysiek bevindt in de EU. Ook gezamenlijke kandidaturen en kandidaturen van consortia zijn toegestaan, volgens dezelfde criteria als voor in de EU gevestigde projecten.

Jonge mensen die op 28 februari 2022 niet ouder waren dan 30, kunnen naar de prijzen meedingen voor beide onderdelen - Nieuw Europees Bauhaus en “Rijzende sterren van het Nieuw Europees Bauhaus”.

Projectontwikkelaars die ouder zijn dan 30 jaar, komen alleen in aanmerking voor de Nieuw Europees Bauhaus-prijzen.

Komen enkel tastbare, fysieke projecten in aanmerking voor de prijs, of ook concepten en ideeën?

Net als bij de editie van 2021 is het eerste wedstrijdonderdeel (Nieuw Europees Bauhaus-prijzen) bestemd voor bestaande voorbeelden van recente projecten. De projecten moeten al voltooid zijn als de kandidatuur wordt ingediend, en mogen op het moment van de indiening niet langer dan twee jaar klaar zijn. Concepten, prototypen en oplossingen (instrumenten, methoden, ideeën) die niet in reële situaties zijn toegepast, komen niet in aanmerking.

Deze projecten hoeven echter niet noodzakelijk een fysiek gebouw of materieel product te zijn. Het kan - en dat geldt voor de vier categorieën - ook gaan om gerealiseerde/toegepaste methoden of processen, zoals onderwijsmodellen of culturele projecten.

Het tweede onderdeel (“Rijzende sterren van het Nieuw Europees Bauhaus”) is bestemd voor concepten of ideeën ingediend door jonge talenten (30 jaar of jonger). De concepten/ideeën in dit onderdeel kunnen zich in verschillende ontwikkelingsfasen bevinden, van vroege concepten tot prototypen, en moeten worden gepresenteerd met een ontwikkelingsplan waarin wordt beschreven welke stappen zijn gepland voor de verdere ontwikkeling, promotie en/of uitvoering, met bijzondere aandacht voor het jaar na de kandidatuur.

Ook hier geldt dat deze projecten niet noodzakelijk een fysiek gebouw of materieel product hoeven te zijn. Het kan - in de vier categorieën - ook gaan om methoden of processen, onderwijsmodellen, culturele projecten enz.

Wat is er - afgezien van de categorieën - in de editie 2022 nog veranderd ten opzichte van de editie 2021?

Dit jaar worden er 18 prijzen uitgereikt. Per categorie worden in elk onderdeel een eerste en een tweede prijs vergeven. In het kader van de selectieprocedure op basis van de criteria die in de leidraad voor kandidaten worden beschreven, worden 16 prijzen toegekend. Daarnaast wordt er per onderdeel nog een publieksprijs uitgereikt op basis van een openbare stemming.

In onderdeel A (Nieuw Europees Bauhaus-prijzen), waar in totaal negen prijzen te vergeven zijn, bedraagt de geldprijs in elke categorie:

  • 30 000 euro voor de eerste prijs en voor de publieksprijs
  • 20 000 euro voor de tweede prijs

In onderdeel B (Rijzende sterren van het Nieuw Europees Bauhaus), waar in totaal negen prijzen te vergeven zijn, bedraagt de geldprijs in elke categorie:

  • 15 000 euro voor de eerste prijs en voor de publieksprijs
  • 10 000 euro voor de tweede prijs

Naast de beoordeling van de kwaliteit van de aanvragen zal in de laatste fase van de evaluatieprocedure ook rekening worden gehouden met de geografische diversiteit, het evenwicht tussen aanvragen uit het oogpunt van de fysieke transformatie van de bebouwde omgeving en andere soorten transformaties, alsook de diversiteit van de contexten (platteland/stad, kleinschalig/grootschalig enz.).

In tegenstelling tot vorig jaar zullen in deze editie slechts twee aparte prijzen via een openbare stemming worden toegekend. Bovendien is de stemming dit jaar niet beperkt tot de abonnees van de Nieuw Europees Bauhaus-nieuwsbrief, maar mag iedereen die dat wil, zijn stem uitbrengen.

Ten slotte mag in 2022 dezelfde aanvraag maar in één categorie en voor één onderdeel worden ingediend.

Zullen “rijzende sterren” steun krijgen om hun ideeën te realiseren?

Alle voorgeselecteerde voorbeelden en concepten/ideeën worden op de speciale website van het Nieuw Europees Bauhaus bekendgemaakt voordat de eindselectie plaatsvindt (zie hierna). De prijswinnaars krijgen niet alleen een geldbedrag, maar mogen ook een beroep doen op een door de Commissie geselecteerde mediapartner voor specifieke communicatieactiviteiten.

Het communicatiepakket voor de “rijzende sterren” moet hen helpen hun ideeën te realiseren.

Hoe zullen de winnaars van de Nieuw Europees Bauhaus-prijzen worden gekozen?

De selectieprocedure verloopt in vijf stappen:

  • beoordeling van de ontvankelijkheid van de kandidaturen;
  • beoordeling van de in aanmerking komende kandidaturen door twee externe deskundigen op het gebied van duurzaamheid, inclusie en esthetiek, en opstelling van de lijst van finalisten. De kandidaturen met de beste beoordeling in elk onderdeel en elke categorie komen op de lijst en alle EU-lidstaten moeten op de lijst vertegenwoordigd zijn;
  • bekendmaking van de kandidaturen van de finalisten op de website, waar het publiek de winnaars van de publieksprijs kan kiezen. Alle personen en entiteiten die hun stem willen uitbrengen, kunnen dat doen, als zij maar over een geldig e-mailadres beschikken;
  • beoordeling van de finalisten door een eindjury van externe deskundigen, bestaande uit negen leden en een vertegenwoordiger van de Europese Commissie die optreedt als facilitator (zonder stemrecht);
  • bevestiging van de prijswinnaars door het evaluatiecomité van de Commissie.

Hoe zal de selectie van de prijswinnaars door de eindjury dit jaar verlopen?

Op basis van de eerste beoordeling van de kandidaturen door de externe experts stelt de eindjury een definitieve ranglijst voor, waarbij naast de kwaliteit ook de volgende aanvullende criteria in beschouwing worden genomen:

  • geografische diversiteit;
  • evenwicht tussen de kandidaturen uit het oogpunt van de fysieke transformatie van de bebouwde omgeving en andere soorten transformaties;
  • diversiteit van de contexten (platteland/stad, kleinschalig/grootschalig enz.).

Wat zijn de criteria voor toekenning van de prijzen?

De criteria zijn verschillend voor de twee onderdelen en omvatten:

Voor de Nieuw Europees Bauhaus-prijzen:

  • a) 
    het exemplarische, geavanceerde karakter van het project in het kader van de specifieke categorie, onder meer wat betreft de manier waarop de kernwaarden van duurzaamheid, esthetiek en inclusie op exemplarische wijze zijn nagestreefd en gecombineerd;
  • b) 
    aangetoonde resultaten/impact van het project ten opzichte van de verwachtingen per categorie;
  • c) 
    betrekken van en betrokkenheid van burgers. Specifiek zal waarde worden gehecht aan de kwaliteit van de betrokkenheid van burgers en het maatschappelijk middenveld bij het ontwerp en/of de uitvoering van het project. Het project moet laten zien welke positieve gevolgen de betrokkenheid heeft opgeleverd en moet zoveel mogelijk lokale oplossingen voor mondiale uitdagingen bieden;
  • d) 
    innovatieve dimensie ten opzichte van mainstreampraktijken;
  • e) 
    hoog potentieel voor overdraagbaarheid naar en reproduceerbaarheid van het project in andere contexten, op basis van duidelijke documentatie en communicatie inzake de methode en beginselen.

Voor de “Rijzende sterren van het Nieuw Europees Bauhaus”:

  • a) 
    de exemplarische, geavanceerde aard van het projectidee of -concept in het kader van de specifieke categorie. Aangetoond moet worden hoe de projecten en concepten, in het kader van de specifieke categorie, de drie kernwaarden van duurzaamheid, esthetiek en inclusie op exemplarische wijze tot uiting kunnen brengen en kunnen combineren;
  • b) 
    innovatieve dimensie ten opzichte van mainstreamconcepten en -praktijken;
  • c) 
    relevantie, kwaliteit en geloofwaardigheid van het ontwikkelingsplan, met speciale aandacht voor de stappen die zijn voorzien voor het jaar na de kandidatuur.

Meer informatie

Persbericht over de Nieuw Europees Bauhaus-prijzen 2022

Webpagina over het Nieuw Europees Bauhaus

Pagina over de prijzen