Genderkloof in opleidingsniveau wordt kleiner, maar vrouwen zijn nog steeds ondervertegenwoordigd in onderzoek en innovatie

Met dank overgenomen van Europese Commissie (EC) i, gepubliceerd op woensdag 24 november 2021.

Het aantal vrouwelijke studenten en afgestudeerden op bachelor-, master- en doctoraatsniveau is de afgelopen jaren gestaag toegenomen. Vrouwen zijn echter nog steeds ondervertegenwoordigd in onderzoeks- en innovatiecarrières. Dit zijn enkele van de belangrijkste vaststellingen in het She Figures-verslag van de Europese Commissie voor 2021.

In het verslag wordt sinds 2003 de vooruitgang met betrekking tot gendergelijkheid in onderzoek en innovatie in de Europese Unie en daarbuiten opgevolgd.

Mariya Gabriel i, commissaris voor Innovatie, Onderzoek, Cultuur, Onderwijs en Jeugd, zei over het verslag van dit jaar: “Uit het meest recente She Figures-verslag blijkt dat de Europese economie, laboratoria en academische instellingen reeds op vrouwen steunen. Uit het verslag blijkt echter ook dat we gendergelijkheid nog meer moeten bevorderen en dat we met name meisjes warm moeten maken voor een STEM-loopbaan. Het lijdt geen twijfel dat Europa de creativiteit en het ondernemerspotentieel van vrouwen nodig heeft om een duurzamere, groene en digitale toekomst uit te bouwen.”

Uit de She Figures 2021-cijfers blijkt dat er op bachelor- en masterniveau gemiddeld meer vrouwelijke studenten (54 %) en afgestudeerden (59 %) zijn dan mannelijke en dat er op doctoraatsniveau bijna een genderevenwicht is bereikt (48 %). Verschillen tussen studierichtingen blijven echter bestaan. Zo is minder dan een kwart van de promovendi in ICT-richtingen een vrouw (22 %), terwijl dat percentage 60 of meer is in studierichtingen op het gebied van gezondheid en welzijn (60 %) en onderwijs (67 %).

Bovendien is slecht een derde van de onderzoekers een vrouw (33 %). Op het hoogste academische niveau blijven vrouwen ondervertegenwoordigd. Slecht een kwart van de gewone hoogleraren is een vrouw (26 %). Vrouwen worden ook minder vaak in dienst genomen als wetenschappers en ingenieurs (41 %) en zijn ondervertegenwoordigd in de groep van zelfstandigen die als wetenschapper, ingenieur of ICT'er werken (25 %).

Achtergrond

She Figures is een driejaarlijkse studie waarmee de gendergelijkheid in onderzoeks- en innovatiesectoren (O&I) wordt opgevolgd. De studie is voor het eerst gepubliceerd in 2003 en volgt het traject van vrouwelijke en mannelijke onderzoekers vanaf hun studietijd en afstudeermoment en kijkt daarbij naar hun deelname aan de arbeidsmarkt als onderzoeker, hun werkomstandigheden, hun carrièreverloop, hun deelname aan besluitvorming en hun O&I-output (met inbegrip van uitvindingen). Statistische correspondenten uit EU-lidstaten en geassocieerde landen dragen bij aan de gegevensverzameling.

Verschillende EU-beleidsmaatregelen en -financieringsprogramma's hebben tot doel gendergelijkheid in onderzoek en innovatie te bevorderen. In haar mededeling van 2020 over een nieuwe Europese onderzoeksruimte heeft de Commissie zich er opnieuw toe verbonden gendergelijkheid en gendermainstreaming in onderzoek na te streven door bestaande prioriteiten en initiatieven uit te breiden.

Daarnaast biedt Horizon Europa meer ondersteuning voor gendergelijkheid in onderzoek en innovatie door middel van:

  • een nieuw criterium om voor Horizon Europa-financiering in aanmerking te komen dat overheidsinstanties, onderzoeksorganisaties en instellingen voor hoger onderwijs verplicht een gendergelijkheidsplan te hebben;
  • de integratie van een genderdimensie in onderzoeks- en innovatie-inhoud als standaardvereiste voor het hele programma;
  • financiering voor acties ter ondersteuning van de ontwikkeling van gendergelijkheidsplannen in EU-lidstaten en geassocieerde landen, en uitvoering van de beleidsagenda voor de Europese onderzoeksruimte;
  • maatregelen en activiteiten ter bevordering van gendergelijkheid onder leiding van de Europese Innovatieraad, en
  • het sterk aanmoedigen van genderevenwicht in onderzoeksteams.

De Europese Commissie heeft ook de Verklaring van Ljubljana over gendergelijkheid in onderzoek en innovatie bekrachtigd.

Nadere informatie

Gendergelijkheid in onderzoek en innovatie

Infografiek: She Figures 2021

Interactieve webpagina