Strategisch prognoseverslag 2021: de EU op lange termijn meer vermogen en vrijheid bieden om te handelen

Met dank overgenomen van Europese Commissie (EC) i, gepubliceerd op woensdag 8 september 2021.

De Commissie heeft vandaag haar tweede jaarlijkse strategische prognoseverslag aangenomen: - “Het vermogen en de vrijheid van de EU om te handelen”. Deze mededeling biedt een toekomstgericht en multidisciplinair perspectief op de open strategische autonomie van de EU i in een mondiale orde die in toenemende mate multipolair is en wordt betwist. De Commissie ziet vier belangrijke mondiale trends, die van invloed zijn op het vermogen en de vrijheid van de EU om te handelen: klimaatverandering en andere milieuproblemen; digitale hyperconnectiviteit en technologische transformatie; druk op democratie en waarden; en verschuivingen in de mondiale orde en demografie. Zij heeft ook tien belangrijke actiegebieden vastgesteld waarop de EU kansen kan grijpen voor haar mondiale leiderschap en open strategische autonomie. Zo blijven de werkprogramma's en de prioriteitstelling van de Commissie gebaseerd op strategische prognoses.

Voorzitter van de Europese Commissie i Ursula von der Leyen i: “De Europese burgers ervaren bijna dagelijks dat mondiale problemen zoals klimaatverandering en digitale transformatie rechtstreekse gevolgen hebben voor hun persoonlijke leven. Wij ondervinden allemaal dat onze democratie en Europese waarden i in twijfel worden getrokken, zowel extern als intern, of dat Europa zijn buitenlands beleid moet aanpassen als gevolg van een veranderende mondiale orde. Vroegtijdige en betere informatie over die trends zal ons helpen dergelijke belangrijke kwesties tijdig aan te pakken en onze Unie in een positieve richting te sturen.

Vicevoorzitter Maroš Šefčovič, belast met interinstitutionele betrekkingen en prognoses: "We weten weliswaar niet wat de toekomst brengt, maar een beter begrip van belangrijke megatrends, onzekerheden en kansen zal het vermogen en de vrijheid van de EU om te handelen op lange termijn vergroten. In dit strategisch prognoseverslag wordt daarom gekeken naar vier megatrends met belangrijke gevolgen voor de EU en worden tien actiegebieden vastgesteld om onze open strategische autonomie te bevorderen en ons mondiale leiderschap tussen nu en 2050 te versterken. De pandemie heeft de argumenten voor ambitieuze strategische keuzes vandaag alleen maar versterkt en dit verslag zal ons helpen bij de les te blijven.”

Tien strategische actiegebieden

  • zorgen voor duurzame en veerkrachtige gezondheids- en voedselsystemen;
  • koolstofvrije en betaalbare energie waarborgen;
  • de capaciteit op het gebied van gegevensbeheer, kunstmatige intelligentie en geavanceerde technologieën versterken;
  • de aanvoer van kritieke grondstoffen veiligstellen en diversifiëren;
  • zorgen voor een leidende mondiale positie bij het vaststellen van normen;
  • veerkrachtige en toekomstbestendige economische en financiële systemen tot stand brengen;
  • vaardigheden en talenten ontwikkelen en behouden die aansluiten bij de ambities van de EU;
  • veiligheids- en defensiecapaciteiten versterken en de toegang tot de ruimte bevorderen;
  • samenwerken met mondiale partners om vrede, veiligheid en welvaart voor iedereen te bevorderen; en
  • de veerkracht van instellingen versterken.

Volgende stappen

De Commissie zal haar agenda voor strategische prognoses voor deze beleidscyclus blijven uitvoeren, als input voor initiatieven in het kader van het werkprogramma voor volgend jaar. Op 18 en 19 november zal zij gastheer zijn voor de jaarlijkse conferentie van het Europees systeem voor strategische en beleidsanalyse (ESPAS) om het thema van het strategisch prognoseverslag van volgend jaar te bespreken, namelijk het vervlechten van de groene en de digitale transitie, d.w.z. hoe zij elkaar onderling kunnen versterken, onder meer door gebruik te maken van opkomende technologieën. Voorts zal het EU-brede prognosenetwerk van de zogenaamde ministers voor de toekomst in alle lidstaten de prognosecapaciteit van de overheden van de EU-lidstaten blijven opbouwen. Later deze maand zal de Commissie ook een openbare raadpleging afronden over haar "dashboards inzake veerkracht", een nieuw instrument om veerkracht op een meer holistische manier te beoordelen, zowel in de EU als in haar lidstaten. Dit zal bijdragen tot een meting van het sociale en economische welzijn die verdergaat dan het bbp. Tot en met 30 september loopt er een openbare raadpleging over het ontwerp van dashboards inzake veerkracht van de Commissie.

Achtergrond

Strategische prognoses helpen de Commissie op haar toekomstgerichte en ambitieuze pad om de zes hoofdambities van voorzitter Von der Leyen te verwezenlijken. Sinds 2020 wordt jaarlijks een strategisch prognoseverslag opgesteld op basis van volledige prognosecycli, als basis voor de prioriteiten van de jaarlijkse toespraak over de Staat van de Unie, het werkprogramma van de Commissie en de meerjarenprogrammering.

Het verslag van dit jaar bouwt voort op het strategisch prognoseverslag 2020, waarin veerkracht als een nieuw kompas voor het EU-beleid werd geïntroduceerd. De megatrends en beleidsacties die in het strategisch prognoseverslag 2021 zijn uiteengezet, zijn vastgesteld aan de hand van een door deskundigen geleide, sectoroverschrijdende prognoseoefening van de diensten van de Commissie, met brede raadplegingen van de lidstaten en andere EU-instellingen in het kader van het Europees systeem voor strategische en beleidsanalyse (ESPAS). De resultaten van de prognoseoefening worden gepresenteerd in een “Science for policy”-verslag van het Gemeenschappelijk Centrum voor onderzoek: “Shaping and securing the EU's Strategic Autonomy by 2040 and beyond”.

Om de opbouw van prognosecapaciteit in de hele EU te ondersteunen, heeft de Commissie het EU-brede prognosenetwerk opgezet, met 27 ministers voor de toekomst uit alle lidstaten. Het netwerk deelt beste praktijken en verstrekt informatie over de agenda voor strategische prognoses van de Commissie door belangrijke kwesties te bespreken die van belang zijn voor de toekomst van Europa.

Meer informatie

Strategisch prognoseverslag 2021: Het vermogen en de vrijheid van de EU om te handelen

Vragen en antwoorden over het strategisch prognoseverslag 2021

Website over strategische prognoses

“Science for policy”-verslag van het JRC: Shaping and securing the EU's Strategic Autonomy by 2040 and beyond