Voorstel Commissie: herziene regels voor grensoverschrijdende energie-infrastructuur in aansluiting op Europese Green Deal

Met dank overgenomen van Europese Commissie (EC) i, gepubliceerd op dinsdag 15 december 2020.

De Europese Commissie i heeft vandaag een voorstel aangenomen om de EU i-regels voor trans-Europese energienetwerken (de TEN-E-verordening) te herzien. Het doel is de Europese grensoverschrijdende energie-infrastructuur beter te ondersteunen en de doelstellingen van de Europese Green Deal te behalen. De vooruitgang van Europa in de richting van een klimaatneutrale economie die op schone energie draait, vereist nieuwe infrastructuur die is aangepast aan nieuwe technologieën. Het TEN-E-beleid ondersteunt deze transformatie via projecten van gemeenschappelijk belang (PGB's), die moeten bijdragen tot de verwezenlijking van de EU-streefcijfers voor emissiereductie voor 2030, met als uiteindelijk doel klimaatneutraliteit tegen 2050. De herziene verordening zal ervoor blijven zorgen dat nieuwe projecten aansluiten bij de doelstellingen inzake marktintegratie, concurrentievermogen en voorzieningszekerheid.

Frans Timmermans i, uitvoerend vicevoorzitter voor de Green Deal i: “We moeten nu investeren in de energie-infrastructuur van de toekomst. Dankzij de herziene TEN-E-regels kunnen schone technologieën worden gekoppeld aan ons energiesysteem, met inbegrip van offshore-windenergie en waterstof. We moeten nu moderniseren en opwaarderen om de doelstelling van de Green Deal te bereiken en tegen 2050 klimaatneutraal te zijn.”

Europees Commissaris voor Energie, Kadri Simson i: “Het huidige TEN-E-kader is van fundamenteel belang geweest voor de totstandbrenging van een echte interne energiemarkt die beter geïntegreerd, concurrerender en veiliger is geworden. Maar onze ambitieuze klimaatdoelstellingen vereisen een sterkere nadruk op duurzaamheid en nieuwe schone technologieën. Daarom geeft ons voorstel voorrang aan elektriciteitsnetten, offshore-energie en hernieuwbare gassen, terwijl olie- en aardgasinfrastructuur niet meer in aanmerking komt voor steun.”

De nieuwe TEN-E-verordening zal bijdragen tot de EU-streefcijfers voor emissiereductie door de integratie van hernieuwbare energiebronnen en nieuwe schone energietechnologieën in het energiesysteem te bevorderen. De nieuwe verordening blijft ervoor zorgen dat regio's die momenteel geïsoleerd zijn van de Europese energiemarkten worden verbonden, bestaande grensoverschrijdende interconnecties worden versterkt en de samenwerking met partnerlanden wordt bevorderd. Verder wordt bijgedragen tot de tijdige levering van grensoverschrijdende infrastructuur door manieren voor te stellen om de vergunnings- en toelatingsprocedures te vereenvoudigen en te versnellen.

Het voorstel van de Commissie behelst:

  • alle projecten moeten voldoen aan verplichte duurzaamheidscriteria en zich houden aan het beginsel “geen schade berokkenen”, zoals uiteengezet in de Green Deal;
  • actualisering van de infrastructuurcategorieën die in aanmerking komen voor steun via het TEN-E-beleid, waarbij een einde wordt gemaakt aan de steun voor olie- en aardgasinfrastructuur;
  • een nieuwe focus op offshore-elektriciteitsnetten met bepalingen ter bevordering van een meer geïntegreerde planning en uitvoering van infrastructuur aan land en op zee door de invoering van offshore-éénloketsystemen;
  • een nieuwe focus op waterstofinfrastructuur, met inbegrip van vervoer en bepaalde soorten elektrolysers;
  • verbeterde regels ter bevordering van de inzet van slimme elektriciteitsnetten om de snelle elektrificatie en de opschaling van hernieuwbare elektriciteitsopwekking te vergemakkelijken;
  • nieuwe bepalingen voor investeringen in slimme netten ten behoeve van de integratie van schone gassen (zoals biogas en hernieuwbare waterstof) in bestaande netten;
  • blijvende aandacht voor de modernisering van elektriciteitsnetten en -opslag en van koolstoftransportnetwerken;
  • nieuwe bepalingen op het vlak van steun voor projecten die de EU verbinden met derde landen (projecten van wederzijds belang of PMI's) die blijk geven van wederzijds voordeel en bijdragen aan de algemene energie- en klimaatdoelstellingen van de Unie wat betreft voorzieningszekerheid en decarbonisatie;
  • een herzien governancekader om het infrastructuurplanningsproces te verbeteren en ervoor te zorgen dat het in overeenstemming is met onze klimaatdoelstellingen en de beginselen voor de integratie van energiesystemen, door een intensievere betrokkenheid van belanghebbenden tijdens het hele proces, een versterkte rol van het Agentschap van de EU voor de samenwerking tussen energieregulators (ACER) en beter toezicht door de Commissie;
  • maatregelen om administratieve procedures te vereenvoudigen, de uitvoering van projecten te versnellen, de vergunningsprocedures voor PGB's te verkorten teneinde vertragingen te voorkomen bij projecten die de energietransitie faciliteren, en de transparantie en deelname aan raadplegingen te versterken.

Achtergrond

De in 2013 vastgestelde verordening betreffende trans-Europese energienetwerken (TEN-E) bevat regels voor de tijdige ontwikkeling en interoperabiliteit van trans-Europese energienetwerken. De verordening heeft bijgedragen tot de verwezenlijking van de EU-doelstellingen voor het energiebeleid: de werking van de interne energiemarkt en de voorzieningszekerheid in de Unie te waarborgen; energie-efficiëntie, energiebesparing en de ontwikkeling van nieuwe en duurzame energie te stimuleren; en de interconnectie van energienetwerken te bevorderen.

De uitvoering van de TEN-E-verordening en de PGB's in alle regio's heeft geleid tot meer energie-interconnecties in de hele EU. Dit heeft bijgedragen tot het beëindigen van het isolement van lidstaten en tot een betere marktintegratie en prijsconvergentie in heel Europa.

Meer informatie

Factsheet over de herziene TEN-E-verordening

Factsheet over de herziene TEN-E-verordening

Voorstel voor herziene TEN-E-verordening

Bijlagen bij voorstel voor herziene TEN-E-verordening

Website over projecten van gemeenschappelijk belang