Digital Finance-pakket: Commissie komt met nieuwe, ambitieuze aanpak om verantwoord innoveren aan te moedigen — in het belang van consumenten en bedrijven - Hoofdinhoud
De Europese Commissie i heeft vandaag een nieuw Digital Finance-pakket aangenomen, met onder meer een Digital Finance-strategie en een strategie retailbetalingen, en wetgevingsvoorstellen over crypto-activa en digitale veerkracht. Het pakket van vandaag zal impulsen geven aan het Europese concurrentievermogen en de innovatie in de financiële sector — zodat Europa wereldwijd normbepalend kan worden. Consumenten krijgen hiermee een ruimer aanbod en meer kansen voor financiële diensten en moderne betalingsvormen, terwijl toch de consumentenbescherming en de financiële stabiliteit gegarandeerd blijft.
De maatregelen van vandaag zullen van cruciaal belang zijn om het economisch herstel in de EU te schragen. Hiermee worden immers nieuwe methoden ontsloten om financiering tot bij de Europese bedrijven te krijgen. Ook zullen deze maatregelen een cruciale rol spelen om met de Europese Green Deal en de nieuwe industriestrategie voor Europa resultaten te boeken. Door de regels veiliger en meer ‘digitaal-vriendelijk' te maken voor consumenten, wil de Commissie verantwoord innoveren in de financiële sector in de EU stimuleren, met name voor zeer innovatieve digitale start-ups, en tegelijk mogelijke risico's wat betreft beleggersbescherming, witwaspraktijken en cybercrime beperken.
Valdis Dombrovskis i, uitvoerend vicevoorzitter voor een economie die werkt voor de mensen: “De toekomst van de financiële diensten is digitaal. Tijdens de lockdown hebben we gezien hoe mensen toegang hadden tot financiële diensten dankzij digitale technologieën zoals onlinebankieren. Technologie i kan consumenten en bedrijven nog veel meer bieden en we moeten de digitale transformatie proactief omarmen, maar de potentiële risico's wel beperken. Dat is precies wat we met het pakket van vandaag willen doen. Een innovatieve digitale eengemaakte markt voor financiële diensten zal de mensen in Europa ten goede komen en zal de sleutel zijn voor het economisch herstel in Europa. Zo krijgen consumenten immers betere financiële producten en worden nieuwe financieringskanalen opengesteld voor bedrijven.”
Het Digital Finance-pakket van vandaag bestaat uit een Digital Finance-strategie, een strategie retailbetalingen, wetgevingsvoorstellen voor een EU-regelgevingskader voor crypto-activa en voorstellen voor een EU-regelgevingskader voor digitale operationele veerkracht.
Een Digital Finance-strategie: naar een Europese ruimte voor financiële data — nieuwe methoden om financiering bij het mkb te krijgen — betere financiële producten voor consumenten
De Digital Finance-strategie die vandaag wordt gepresenteerd, wil de financiële diensten meer ‘digitaal-vriendelijk' maken en wil aanzetten tot verantwoord innoveren en tot concurrentie tussen aanbieders van financiële diensten in de EU. Dit zal de versplintering van de digitale eengemaakte markt doen afnemen, zodat consumenten over de grenzen heen toegang krijgen tot financiële producten en fintech-start-ups de kans krijgen op te schalen en te groeien. Hierdoor zullen de EU-regels voor financiële diensten klaar zijn voor het digitale tijdperk, met toepassingen zoals kunstmatige intelligentie en blockchain. Ook datamanagement staat centraal in de strategie van vandaag. Aansluitend bij de ruimere datastrategie van de Commissie willen de maatregelen van vandaag vooral het delen van data en ‘open finance' stimuleren, zonder dat dit ten koste gaat van de zeer hoge EU-normen inzake privacy en gegevensbescherming. Ten slotte wil de strategie een gelijk speelveld garanderen voor aanbieders van financiële diensten, of het nu om klassieke banken gaat of om techbedrijven, onder het motto: zelfde activiteit, zelfde risico's, zelfde regels.
Een strategie voor retailbetalingen: modern en kostenefficiënt betalen
De strategie van vandaag wil Europese burgers en bedrijven veilige, snelle en betrouwbare betaaldiensten bieden. Consumenten zullen gemakkelijker kunnen betalen in winkels en e-commercetransacties zullen veilig en makkelijk kunnen verlopen. Doel is om in de EU te komen tot een volledig geïntegreerd systeem voor retailbetalingen, met onder meer oplossingen voor flitsbetalingen naar het buitenland. Hierdoor zal het eenvoudiger worden om in euro te betalen tussen de EU en andere jurisdicties. Zo wordt de opkomst van pan-Europese betalingsoplossingen van eigen bodem gestimuleerd.
Wetgevingsvoorstellen over crypto-activa: kansen grijpen en risico's beperken
De Commissie komt vandaag voor het eerst met nieuwe wetgeving over crypto-activa (“een digitale weergave van waarden of rechten die elektronisch kan worden opgeslagen en verhandeld”). De verordening markten voor crypto-activa (“MiCA”) zal innovatie een impuls geven, met behoud van financiële stabiliteit en bescherming van beleggers tegen risico's. Zo krijgen emittenten en aanbieders van crypto-activa juridische duidelijkheid en rechtszekerheid. Met de nieuwe regels zullen spelers met een vergunning in één lidstaat, hun diensten in de hele EU kunnen aanbieden (“passporting”). Garanties zijn ingebouwd in de vorm van onder meer kapitaalvereisten, bewaring van activa, een verplichte procedure voor de behandeling van klachten van beleggers die crypto-activa houden, en rechten van de belegger ten aanzien van de emittent. Voor emittenten van crypto-activa met een aanzienlijke ‘asset-backed'-component (zgn. “global stablecoins”) zouden strengere eisen gelden (bv. in termen van kapitaal, rechten van beleggers en toezicht).
De Commissie komt vandaag ook met een pilotregeling voor marktinfrastructuren die willen experimenteren om te handelen in en transacties af te wikkelen met financiële instrumenten in de vorm van crypto-activa. De pilotregeling is een zogenoemde “proeftuin”-aanpak (of gecontroleerde omgeving) met tijdelijke afwijkingen van bestaande regels. Zo kunnen toezichthouders ervaring opdoen met het gebruik van Distributed Ledger Technology (DLT) in marktinfrastructuur en er toch voor zorgen dat zij kunnen omgaan met risico's voor beleggersbescherming, marktintegriteit en financiële stabiliteit. Doel is om ondernemingen te laten experimenteren en meer te weten te komen hoe bestaande regels in de praktijk uitpakken.
Wetgevingsvoorstellen over digitale operationele veerkracht: de deur sluiten voor cyberaanvallen en het toezicht op uitbestede diensten versterken
Techbedrijven krijgen een steeds grotere rol op het gebied van financiën, niet alleen als IT-aanbieders voor financiële bedrijven, maar ook omdat zij zelf financiële diensten leveren. De ‘Digital Operational Resilience Act' (“DORA”) die vandaag wordt gepresenteerd, moet alle deelnemers aan het financiële systeem de nodige garanties geven om cyberaanvallen en andere risico's te beperken. In dit wetgevingsvoorstel moeten alle bedrijven ervoor zorgen dat zij stand kunnen houden tegen allerlei soorten ICT-disrupties en -dreigingen. Het voorstel van vandaag introduceert ook een toezichtskader voor ICT-aanbieders, zoals aanbieders van cloud computing-diensten.
Achtergrond
Het Digital Finance-pakket van vandaag bouwt voort op de werkzaamheden in het kader van het FinTech-actieplan van 2018 en op de werkzaamheden van het Europees Parlement, de Europese toezichthouders (ESA's) en andere deskundigen. Tijdens de voorbereiding van het Digital Finance-pakket heeft de Commissie een uitvoerige dialoog gehouden met stakeholders en het brede publiek. Zo heeft de Commissie Digital Finance Outreach-evenementen georganiseerd met stakeholders. Deze vonden in het voorjaar 2020 in de lidstaten en in Brussel plaats. Ook heeft de Commissie drie publieke consultaties gehouden om van uiteenlopende stakeholders feedback te krijgen [1].
Wat retailbetalingen betreft, is met de nieuwe richtlijn betaaldiensten (PSD2) al een belangrijke stap gezet op het gebied van wetgeving. In het vierde kwartaal van 2021 zal PSD2 echter worden geëvalueerd en, zo nodig, worden aangepast, om de uitvoering van de beleidspunten van de strategie retailbetalingen te ondersteunen. Ook heeft de Commissie in het eerste halfjaar van 2020 een publieke consultatie gehouden over een strategie retailbetalingen. De Commissie heeft de reacties op die consultatie meegenomen bij het uitwerken van de EU-initiatieven op het gebied van retailbetalingen.
Meer informatie
Link naar het pakket van vandaag
[1] https://ec.europa.eu/info/consultations/finance-2020-digital-finance-strategy_en; https://ec.europa.eu/info/consultations/finance-2020-retail-payments-strategy_en; https://ec.europa.eu/info/sites/info/files/business_economy_euro/banking_and_finance/documents/2019-financial-services-digital-resilience-consultation-document_en.pdf