De Europese Commissie lanceert een EU-brede openbare raadpleging over het Europees kankerbestrijdingsplan

Met dank overgenomen van Europese Commissie (EC) i, gepubliceerd op dinsdag 4 februari 2020.

Vandaag, op Wereldkankerdag, lanceert de Europese Commissie een EU-brede openbare raadpleging over het Europees kankerbestrijdingsplan. De raadpleging zal helpen vorm te geven aan het plan, de belangrijkste gebieden in kaart brengen en helpen bepalen welke toekomstige acties moeten worden ondernomen.

Jaarlijks krijgen 3,5 miljoen mensen in de Europese Unie te horen dat ze kanker hebben. 40 % van de EU-burgers zal rechtstreeks met deze ernstige ziekte te maken krijgen en ook de gevolgen ervan voor de Europese gezondheidszorgstelsels en economieën zijn niet min. Aangezien echter tot 40 % van de kankergevallen te wijten is aan vermijdbare oorzaken, is er enorm veel ruimte voor actie en heel wat potentieel om het aantal gevallen in de EU terug te dringen. Zoals voorzitter Von der Leyen i in haar politieke beleidslijnen heeft aangekondigd en in haar opdrachtbrief aan de commissaris voor Gezondheid en Voedselveiligheid Stella Kyriakides i heeft uiteengezet, zal de Commissie met een Europees plan komen om het door de ziekte veroorzaakte lijden te vermijden en de lidstaten te steunen in hun streven naar een betere kankerbestrijding en kwalitatief betere zorg.

Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie: “Iedereen heeft wel een vriend, een collega of een familielid dat dit heeft meegemaakt. Iedereen kent het verdrietige en machteloze gevoel. Maar er is iets wat we kunnen doen - individueel en collectief. Dat kan zowel op het niveau van de lidstaten als via de Europese Unie. Uiteraard beginnen we daarbij niet van nul af aan. Maar we kunnen veel meer doen dan we op dit moment doen. Vandaag, op Wereldkankerdag, nemen we gezamenlijk de eerste stappen in de richting van een Europees actieplan voor kankerbestrijding. Samen kunnen we een verschil maken: door preventie en onderzoek, een nieuwe gegevensstrategie en gelijke behandeling overal in Europa.”

Margaritis Schinas i, vicevoorzitter voor de bevordering van onze Europese levenswijze: “We hebben allemaal op een of andere manier met kanker te maken. De bevordering van onze Europese levenswijze is ook gericht op waarden, waardigheid en synergieën, drie zuilen waarop het kankerbeleid moet steunen. Het Europees kankerbestrijdingsplan, dat een nieuw tijdperk voor kankerpreventie en kankerzorg inluidt, is een nieuwe belangrijke stap in die richting. Laten we samen een kankerbestrijdingsplan opstellen waarin de patiënt centraal staat en dat alle patiënten, hun familie en hun vrienden in Europa hoop en levenskansen biedt. We kunnen deze strijd winnen!

Stella Kyriakides, commissaris voor Gezondheid en Voedselveiligheid: “Kanker is een gebied waarop EU-burgers van ons verwachten dat we doortastend optreden. Een Europa dat de lat hoger legt is een Europa dat luistert naar zijn burgers en zorgt voor hun welzijn. Dat is waar het EU-kankerbestrijdingsplan om gaat - een verschil maken voor de Europese burgers, patiënten en zorgstelsels.Het plan kan pas succesvol zijn als burgers, kankerpatiënten, belanghebbenden en actoren op lokaal, nationaal en Europees niveau er volledig bij worden betrokken. Ik nodig iedereen uit om deel te nemen en dit plan zo ambitieus en doeltreffend mogelijk te maken. Samen kunnen we een verschil maken.”

De acties van het Europees kankerbestrijdingsplan, dat voor het einde van dit jaar zal worden gepresenteerd, bestrijken alle belangrijke fasen van de ziekte:

  • preventieve maatregelen: preventie is de gemakkelijkste en meest doeltreffende manier om kanker in de EU terug te dringen. Preventiemaatregelen kunnen onder meer bestaan uit een betere toegang tot gezonde voeding en een hogere vaccinatiegraad, maatregelen ter beperking van milieurisicofactoren, zoals verontreiniging en blootstelling aan chemische stoffen, onderzoek en bewustmaking;
  • vroegtijdige opsporing en diagnose: maatregelen met het oog op betere gezondheidsresultaten door vroegtijdige diagnose kunnen onder meer bestaan uit maatregelen om meer mensen van de doelgroep voor kankerscreening te bereiken, een bredere toepassing van digitale oplossingen en technische ondersteuning aan lidstaten;
  • behandeling en zorg: maatregelen voor een kwalitatief betere zorg aan en behandeling van kankerpatiënten kunnen onder meer bestaan uit een betere toegang tot hoogwaardige behandelingen en de toepassing van nieuwe therapieën, maatregelen om de beschikbaarheid en betaalbaarheid van essentiële geneesmiddelen te waarborgen, innovatie en onderzoek;
  • levenskwaliteit: maatregelen voor de best mogelijke levenskwaliteit voor kankerpatiënten, ex-kankerpatiënten en mantelzorgers kunnen bestaan uit maatregelen voor een vlottere re-integratie op de arbeidsmarkt, voorkomen van discriminatie, palliatieve zorg en overdracht van beste praktijken.

De Europese Commissie lanceert de openbare raadpleging vandaag tijdens een evenement met als thema “Europees kankerbestrijdingsplan: de lat hoger leggen” in het Europees Parlement. Het evenement, dat wordt geopend door Commissievoorzitter Ursula von der Leyen, biedt een forum aan burgers, kankerpatiënten en ex-kankerpatiënten waar ze hun persoonlijke getuigenissen kunnen delen en is een ontmoetingsplek voor een breed scala aan belanghebbenden, van politieke leiders tot gezondheidswerkers en ngo's.

Volgende stappen

De openbare raadpleging geeft EU-burgers en belanghebbenden de gelegenheid aan te geven hoe deze problematiek in de EU volgens hen het best kan worden aangepakt.De resultaten van de raadpleging zullen worden meegenomen in het Europees kankerbestrijdingsplan en worden gebruikt om de gebieden en de reikwijdte van toekomstige acties te bepalen. De raadpleging is 12 weken open voor deelname. Naast de openbare raadpleging lanceert de Commissie vandaag ook een raadpleging over de routekaart voor het plan, die gedurende vier weken loopt.

Tot en met juli zullen specifieke elementen van het plan met lidstaten en specifieke groepen belanghebbenden worden besproken. Het Europees kankerbestrijdingsplan zal voor het einde van dit jaar worden gepresenteerd.

Chronologisch overzicht

Kankerbestrijding is van fundamenteel belang voor de toekomst van Europa. In de EU wordt om de negen seconden een nieuw geval van kanker vastgesteld. Kanker is, op hart- en vaatziekten na, de belangrijkste doodsoorzaak. Kanker vormt bovendien een zware last op de gezondheidszorg- en sociale stelsels, zet overheidsbegrotingen onder druk en heeft een negatief effect op de productiviteit en de groei van de economie, alsmede de gezondheid van de beroepsbevolking in de EU. Kanker is een complexe ziekte die wordt veroorzaakt door een combinatie van meerdere factoren, zoals genetische aanleg, omgevingsfactoren en levensstijl en besmettelijke stoffen. Tegen 2035 kan het aantal gevallen van kanker verdubbelen en zonder verdere actie kan kanker de belangrijkste doodsoorzaak in de Europese Unie worden. 40 % van alle kankergevallen kan echter worden voorkomen als de risicobeperkende aanbevelingen, zoals gespecificeerd in de Europese code tegen kanker, worden uitgevoerd.

Meer informatie

Openbare raadpleging over het Europees kankerbestrijdingsplan

Openbare raadpleging over de routekaart voor het Europees kankerbestrijdingsplan

Vragen en antwoorden

Factsheet “Waarom hebben we een EU-kankerbestrijdingsplan nodig” (EN)

Factsheet “Kanker bestrijden door middel van onderzoek” (EN)

Webpagina over het kankerbeleid

Webpagina over het startevenement kankerplan

Europees informatiesysteem voor kanker

Toestand van de volksgezondheid in de EU (EN)

Europese code tegen kanker:

Video over kankerbehandelingen

Speech by President von der Leyen