EU pakt misleidende en oneerlijke praktijken aan met nieuwe consumentenregels

Met dank overgenomen van Europees Parlement (EP) i, gepubliceerd op woensdag 16 december 2020.

Europeanen winkelen steeds vaker in buitenlandse webshops. Het Parlement wil er daarom voor zorgen dat consumenten in de EU goed worden beschermd, ongeacht waar zij winkelen.

Europese consumenten kunnen in de toekomst rekenen op betere bescherming tegen misleidende en oneerlijke praktijken. Op woensdag 17 april stemde het Parlement in met nieuwe regels die ervoor zorgen dat consumenten in de hele EU van dezelfde rechten kunnen genieten. Lidstaten moeten de maatregelen vanaf 28 mei 2022 toepassen.

De wetgeving zal nieuwe scenario's dekken waarvoor momenteel nog geen EU-wetgeving bestaat, zoals de transparantie van onlinemarkten en de uiteenlopende kwaliteit van producten.

De commissieleden willen de consumentenbescherming versterken door consumenten de mogelijkheid te geven collectieve schadevergoedingen te eisen. Daarnaast krijgen consumenteninstanties de bevoegdheid om grotere boetes op te leggen bij bedrijven die de regels niet naleven.

Betere bescherming voor online shoppers

Consumenten die aankopen doen in een webwinkel moeten voortaan duidelijke informatie krijgen over de verkoper van de aangeboden producten of diensten. Daarnaast moet worden vermeld of de verkoper een professionele verkoper of ook een consument is. Consumenten moeten meteen kunnen zien wie verantwoordelijk is en welke wetten van toepassing zijn.

Verder zal de zogenaamde "new deal voor consumenten" zorgen voor meer transparantie in online zoekresultaten. Staat een product of dienst bijvoorbeeld bovenaan de lijst van zoekresultaten omdat voor die plaats is betaald? Dan wordt de consument daarvan op de hoogte gesteld.

De consumentenrechten worden bovendien versterkt op het gebied van "gratis" digitale diensten, oftewel diensten die worden verleend op basis van een contract met een aanbieder waarvoor niet wordt betaald, maar dat de aanbieder wel in staat stelt de persoonsgegevens van de consument te gebruiken. Consumenten hadden voorheen al de mogelijkheid om online contracten voor betaalde digitale diensten binnen twee weken op te zeggen, maar zullen dankzij de nieuwe regels ook contracten voor de bovengenoemde gratis diensten op deze manier kunnen opzeggen. Denk daarbij bijvoorbeeld aan cloudopslagdiensten en socialemedia- of e-mailaccounts.

Terwijl online marktplaatsen een grotere keuze en lagere prijzen voor consumenten aanbieden, bieden ook steeds meer verkopers, vooral van derde landen, onveilige of illegale producten aan. In een resolutie die in november 2020 werd goedgekeurd, vroeg het Parlement meer maatregelen om te verzekeren dat alle producten die in de EU verkocht worden veilig zijn - of ze nu online of offline verkocht worden, of binnen of buiten de EU geproduceerd worden - inclusief producten met nieuwe technologieën zoals AI. Dat is de reden dat EP-leden efficiënter markttoezicht, betere controle over en meer verantwoordelijkheid van online marktplaatsen willen, en ze eisen de toepassing van dezelfde regels voor bedrijven uit de EU en in derde landen die producten in de EU verkopen.

Kijk hoe het Parlement jouw digitale leven verbeterd heeft en barrières om online te winkelen heeft verwijderd.

Collectieve schadevergoedingen in de hele EU

Consumenten die het slachtoffer zijn geworden van illegale praktijken kunnen dankzij de nieuwe regels bovendien samen aanspraak maken op een schadevergoeding, zelfs als zij uit verschillende EU-landen komen. Zij krijgen namelijk de mogelijkheid om via één representatieve vordering een massavergoeding, -vervanging of -reparatie te eisen.

Het recht om bij oneerlijke handelspraktijken aanspraak te maken op een financiële vergoeding of een contract op te zeggen, wordt in de hele EU geharmoniseerd.

Afschrikkendere boetes

Europese consumenteninstanties beschikken niet altijd over de nodige middelen of bevoegdheden om boetes op te leggen wanneer consumenten massaal schade wordt berokkend. Zo worden deze praktijken in het ene EU-land zwaarder bestraft dan in het andere en zijn de opgelegde boetes vaak niet streng genoeg om overtreders voldoende af te schrikken. Om hier een stokje voor te steken, krijgen nationale consumenteninstanties de bevoegdheid om op gecoördineerde wijze doeltreffende, evenredige en afschrikkende boetes op te leggen.

Overal dezelfde kwaliteit

Uit onderzoek is gebleken dat levensmiddelen die net iets anders zijn samengesteld of bijvoorbeeld anders aanvoelen of smaken, soms toch onder een en dezelfde merknaam worden verkocht. Consumenten denken hierdoor dat zij hetzelfde product kopen, maar worden dus in feite misleid. De commissieleden willen daarom dat deze praktijk wordt toegevoegd aan de zwarte lijst van oneerlijke handelspraktijken en dat de nieuwe wetgeving zich ook zal richten op de problemen met deze uiteenlopende kwaliteit van producten in de voedselindustrie.

Meer: Europees Parlement pakt oneerlijke praktijken in de voedselindustrie aan

Volgende stappen

Om de snel ontwikkelende digitale dienstensector beter te reguleren - inclusief online platformen en marktplaatsen, presenteerde de Europese Commissie op 15 december 2020 de nieuwe Digital Services Act (DSA) - of het wetgevingspakket inzake digitale diensten (WDD). Het Parlement keurde op 20 oktober aanbevelingen goed - inclusief bijkomende maatregelen om bedrieglijke en frauduleuze handelaars aan te pakken die online nep-, illegale of onveilige producten verkopen.

Meer informatie

Productinformatie

REF.: 20190117STO23721