Uitvoeringsrichtlijn

Dit bindende besluit van de Europese Unie bevat bepalingen waar alle lidstaten i van de Europese Unie i aan moeten voldoen. De lidstaten zijn verplicht de doelstellingen te verwezenlijken; de wijze waarop staat de lidstaten vrij, al zijn uitvoeringsmaatregelen vaak nauwgezet beschreven en is de ruimte voor eigen invulling gering. Lidstaten zijn verantwoordelijk voor de juiste en tijdige implementatie i van uitvoeringsrichtlijnen.

Uitvoeringsrichtlijnen zijn beperkt in wat er mee geregeld kan worden. Alleen zaken die nodig zijn om de implementatie van eerder aangenomen Europese wetgeving in de Unie te verzekeren kunnen in een uitvoeringsrichtlijn worden vastgelegd.

1.

Uitvoeringsrichtlijn in detail

Toepassingsgebied

Uitvoeringsrichtlijnen zijn niet direct toepasbaar omdat ze eerst moeten worden omgezet in nationale wetgeving. Anders dan bij richtlijnen i is de ruimte die lidstaten hebben bij het implementeren van uitvoeringsrichtlijnen in principe erg beperkt - het doel van uitvoeringsmaatregelen is ervoor te zorgen dat Europese wetgeving volgens 'eenvormige voorwaarden' wordt geïmplementeerd. Daarom wordt er voor het vaststellen van uitvoerende maatregelen in de regel gekozen voor de uitvoeringsverordening i.

Uitvoeringsrichtlijnen kunnen alleen worden vastgesteld wanneer er in Europese wetgeving is voorzien in verdere uitwerking van de bedoelde maatregelen in uitvoerende wetgeving. Een uitvoeringsrichtlijn mag niet meer bevatten dan regels om aan te geven hoe een stuk wetgeving moet worden uitgevoerd. Uitvoeringsrichtlijnen betreffen heel specifieke onderwerpen en zijn in principe technisch van aard.

Om er voor te zorgen dat de doelen van een uitvoeringsrichtlijn wel gehaald worden, moeten lidstaten uitvoeringsrichtlijnen op tijd omzetten in nationale wetgeving. Een lidstaat kan voor het Europees Hof van Justitie i worden gedaagd als hij dat niet op tijd heeft gedaan, of als de nationale wetgeving niet bijdraagt aan het behalen van de gestelde doelen in de uitvoeringsrichtlijn.

Een Europese uitvoeringsrichtlijn geldt niet rechtstreeks voor burgers. Wanneer een nationale overheid te laat is met het implementeren van een uitvoeringsrichtlijn, mogen particulieren zich wel op de bepalingen uit een uitvoeringsrichtlijn beroepen tegenover elk nationaal voorschrift dat niet met de uitvoeringsrichtlijn in overeenstemming is. Ze kunnen ook aanspraak maken op de hun op grond daarvan toekomende rechten en deze rechten eventueel voor de nationale rechter geldend maken. Dit heet het principe van rechtstreekse werking. Een voorwaarde is wel dat de bepalingen van de uitvoeringsrichtlijn voldoende nauwkeurig zijn.

Vaststellen uitvoeringsrichtlijn

Er zijn twee procedures voor het vaststellen van een uitvoeringsrichtlijn i.

In beide gevallen ligt het initiatief en het uiteindelijke besluit bij de Europese Commissie, maar het verschil tussen de twee is of de Commissie wel of geen goedkeuring nodig heeft van een comité waar vertegenwoordigers van de lidstaten in plaatsnemen, een zogeheten comitologie-comité i.

Op het terrein van het gemeenschappelijk buitenlands- en veiligheidsbeleid geldt dat de Raad het initiatief neemt en ook het uiteindelijke besluit neemt.

2.

Juridisch kader

Uitvoeringshandelingen, waar de uitvoeringsrichtlijn een mogelijke vorm van is, vinden hun basis in het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie i (VwEU).

  • instrument: zesde deel VwEU titel I hoofdstuk 2 eerste afdeling art. 291 i

3.

Meer informatie