Kabinet weigert rechtsstaat vast te leggen in Grondwet

Met dank overgenomen van J.W.M. (Hans) Engels i, gepubliceerd op dinsdag 7 februari 2012.

D66-Eerste Kamerlid Hans Engels betreurt dat het kabinet fundamentele beginselen van rechtsstaat en democratie in de Grondwet weigert vast te leggen. Nederland is een democratische rechtsstaat en dit moet in onze Grondwet staan, adviseert de Staatscommissie Grondwet. Maar VVD en CDA schuiven het advies van de experts terzijde. De Eerste Kamer debatteert vandaag over de defensieve reactie van het kabinet op het rapport van de Staatscommissie.

Politiek opportunisme

De tekst van de Grondwet is bedoeld om staat en politiek te reguleren. Engels verwijt het kabinet het omgekeerde te willen doen. “Rechtsstatelijke beginselen, zoals de machtenscheiding en de onafhankelijkheid van de rechter, moeten in de Grondwet. Het kabinet weigert de politieke regels expliciet hier op te nemen. Zo dreigt de Grondwet door politiek opportunisme op onzuivere wijze te worden geïnterpreteerd en toegepast,” legt de Senator uit.

Uit de pas

Engels: “Het kan niet zo zijn dan de Nederlandse Grondwet als enige naast de constituties van de andere moderne democratische staten geen enkele verwijzing bevat naar de democratische en rechtsstatelijke grondslag van het staats- en rechtsgezag.” Het D66-Eerste Kamerlid spoort daarom het kabinet aan tot een algemene bepaling in de Grondwet, waarin fundamentele beginselen van rechtsstaat en democratie expliciet worden vastgelegd.

Meer rechten

De Nederlandse Grondwet is onvoldoende meegegroeid met de politieke werkelijkheid en ontbeert maatschappelijke relevantie. Nederlandse burgers hebben nu eigenlijk veel meer rechten dan in de Grondwet staan. “De praktijk loopt steeds verder uit de pas met de formele grondwettelijke regels. Voor de waarborging van onze democratie is het wezenlijk dat de Grondwet de inrichting van de staat en de rechten en vrijheden van mensen zo volledig en actueel mogelijk weergeeft,” zegt Engels.