Rechtvaardigheid

Met dank overgenomen van F. (Fred) Teeven i, gepubliceerd op woensdag 21 december 2011.

We zitten weer in de donkere dagen voor kerst - traditioneel de tijd waarin we terugblikken op het bijna voorbije jaar, Wat is er allemaal gebeurd, hoe is het mij persoonlijk vergaan, hoe mijn dierbaren - mijn familie, vrienden en bekenden? We koesteren de mooie momenten, maar zijn in gedachten ook bij hen die te maken kregen met tegenslag. Een familielid dat ernstig ziek werd. De overbuurman wiens baan op de tocht staat, als gevolg van de economische crisis. En misschien ook wel die vriend, die de pech had op het verkeerde moment op de verkeerde plaats te zijn en daardoor slachtoffer werd van een misdrijf.

Hoewel dit kabinet een groot aantal maatregelen in gang heeft gezet om de samenleving veiliger te maken, is de criminaliteit natuurlijk nooit helemaal uit te bannen. Er zullen dus ook altijd slachtoffers blijven. Ik zie het als onze plicht ervoor te zorgen dat aan die slachtoffers recht wordt gedaan. Dat wil zeggen: de daders opsporen en deze serieus bestraffen én het slachtoffer een sterke, gelijkwaardige positie geven in het strafproces.

Als Ministerie van Veiligheid & Justitie werken we op beide fronten aan verbetering.

  • De pakkans voor de dader wordt groter, nu we werken aan een slagvaardige en effectieve Nationale Politie. We gaan sneller straffen en waar nodig ook strenger. Minimumstraffen voor hardnekkige recidivisten en geen taakstraffen meer voor plegers van ernstige gewelds- of zedendelicten.
  • De positie van het slachtoffer is dit jaar opnieuw behoorlijk versterkt. Zo kan elk slachtoffer nu in zijn of haar eigen regio terecht bij een slachtofferloket voor vragen, informatie of concrete hulp. Dankzij de Wet versterking positie slachtoffers in het strafproces is het slachtoffer nu een zelfstandige procesdeelnemer in het strafrecht. En de voorschotregeling is van kracht: slachtoffers hoeven nu niet meer zelf achter het geld aan van de schadevergoeding.

Dat zijn mooie resultaten. En in 2012 gaan we daarmee door. Met ingang van 1 januari kunnen nabestaanden van geweldsslachtoffers ook een vergoeding krijgen voor de geleden immateriële schade, zoals smartengeld en de kosten voor een therapie. In het nieuwe jaar dien ik ook een wetsvoorstel in ter verruiming van het spreekrecht. Dat biedt slachtoffers die fysiek of geestelijk niet in staat zijn om in de rechtszaal het woord te voeren - zoals jonge kinderen - de mogelijkheid zich te laten vertegenwoordigen door een ander. Verder gaan we het mogelijk maken om al tijdens het opsporingsonderzoek conservatoir beslag te laten leggen op geld en goederen van de dader. Dit ten behoeve van de schadevergoeding aan het slachtoffer.

Dat alles is nodig om de disbalans die er van oudsher bestaat tussen dader en slachtoffer - in aandacht, in rechten, in faciliteiten - uit de weg te ruimen. En we gaan dóór tot die weegschaal in balans is. Pas dan kunnen we ten volle zeggen: het slachtoffer wordt recht gedaan.

U gaat nu genieten van de gezelligheid en warmte in de eigen kring. Ik wens u heel prettige kerstdagen en een mooi en gelukkig Nieuwjaar!

Fred Teeven