Bijdrage Noodhulp Ierland ECOFIN

Met dank overgenomen van W. Koolmees i, gepubliceerd op donderdag 2 december 2010.

Nederland is, als kleine open economie, geheel afhankelijk van het buitenland. En Nederland heeft een relatief grote financiële sector. Niet ingrijpen kan dan ook grote kosten met zich meebrengen van de Nederlandse belastingbetaler. Bijvoorbeeld door minder export, een lagere economische groei en -misschien zelfs- steun voor banken.

Ik ben dan ook verbaasd over de opstelling van de PvdA. De PvdA is altijd een serieuze, verantwoordelijke partij geweest. De vorige minister van financiën van de PvdA heeft zelfs breed waardering gekregen voor zijn ingrepen in de financiële sector tijdens de crisis. De huidige opstelling van de PvdA vind ik dan ook onverantwoord.

Door de wankele gedoogconstructie is het kabinet afhankelijk van de steun van de oppositie. In de afgelopen weken hebben de oppositiepartijen veel goede alternatieven aangedragen voor het kabinetsbeleid. Bijvoorbeeld voor de verhoging van de BTW op de podiumkunsten en de bezuinigingen op de kinderopvang. En deze alternatieven zijn rücksichtslos van tafel geveegd.

En nu, bij dit zeer belangrijke punt, haakt de gedoogpartner, de PVV, af. Dit vind ik verontrustend. Voor de echt belangrijke onderwerpen, de stabiliteit van de eurozone, is het kabinet dus afhankelijk van de steun van de verantwoordelijke oppositiepartijen. En de PVV mag op de eurosceptische trom blijven slaan, zonder dat ze verantwoordelijkheid hoeven te nemen. Dat vind ik genant.

D66 geeft wel steun aan de inspanningen van de minister van financiën om de financiële stabiliteit te handhaven. Maar ik vind wel dat deze nieuwe steun aan Ierland het noodzakelijk maakt om het Stabiliteits- en Groeipact in Europa strenger en robuuster te maken.

In mijn inbreng wil ik stilstaan bij de volgende drie punten:

  • 1. 
    Stand van zaken hulppakket;
  • 2. 
    Besmettingsgevaar naar andere landen;
  • 3. 
    Belang van een geloofwaardig stabiliteits- en groeipact.

Ad.1. Stand van zaken hulppakket Ierland

Ik heb een aantal vragen over het hulppakket aan Ierland.

  • • 
    Kan de minister van Financien aangeven hoe het steunpakket is ontvangen?
  • • 
    We weten dat de aard van de problematiek in Ierland duidelijk anders is dan die in Griekenland. Op welke wijze is hiermee rekening gehouden in het steunpakket?
  • • 
    En is er voldoende steun in de EU voor het steunpakket? Bij Griekenland hebben wij gezien dat sommige landen niet mee wilden werken. Hoe is de stand nu?

Ad.2. Besmettingsgevaar naar andere landen

In de eerste plaats wil ik zeggen dat ik verbaasd ben over de communicatie in Europa over dit steunpakket. De afgelopen weken zijn er zoveel uitlatingen geweest van verschillende personen die de onrust juist hebben aangewakkerd. De communicatie is belabberd. Hoe kijkt de minister hier tegenaan? Wat gaat hij doen om dit in de toekomst te voorkomen? Wanneer spreekt Europa nu eindelijk eens met één mond? Graag een reactie van de minister.

Maar ook de communicatie in eigen land vind ik belangrijk. Naar de mening van D66 had de minister eerlijk moeten zeggen dat de steun aan Ierland niet zonder risico’s is voor de Nederlandse belastingbetaler. De minister heeft in de pers de suggestie gewekt dat Nederland juist zou verdienen aan het steunpakket. Dit vind ik niet verstandig. Nu wekt de minister de suggestie dat de steun gratis is. Hoe kijkt de minister hier nu tegenaan?

En voorzitter, hoe moet ik het permanente crisisresolutiemechanisme zien? Wat is er het afgelopen weekend precies afgesproken? Hoe gaan we in Europees verband verder met het op orde brengen van de financiële sector. Is daar over gesproken? En kan de minister daar in zijn termijn op ingaan?

Ad.3. Belang van geloofwaardig stabiliteits- en groeipact

D66 heeft de wens om de werking van het pact te versterken en uit te breiden. D66 vindt dan ook dat Europa meer bevoegdheden moet krijgen om, richting de lidstaten, preventief een stok te kunnen hanteren om tijdig de overheidsfinanciën en de economische structuur te verbeteren. Pas als Europa de instrumenten en de bevoegdheden heeft om tijdig in te kunnen grijpen, kunnen we dit soort situaties in de toekomst voorkomen.

Daarom steunt D66 plannen om, in het verlengde van de adviezen van de Van Rompuy werkgroep, de macro-economische onevenwichtigheden in kaart te blijven brengen. Daarnaast steunt D66 ook de initiatieven om het terugbrengen van de staatsschuld onderdeel te maken van het nieuwe stabiliteits- en groeipact.

Maar dit is naar ons idee nog niet voldoende. D66 wil ook dat de minister zich in Europa opnieuw gaat inspannen om automatische sancties in het leven te roepen. Pas als er automatische sancties zijn, ontkomt het Stabiliteits- en Groeipact aan het politieke gekrakeel op Europees niveau. Bovendien voorkomt dit dat onder het mom ‘heren onder elkaar’, er noodzakelijke stappen weer worden uitgesteld. Voor de geloofwaardigheid van het pact is het dan ook noodzakelijk dat er nu snel vervolgstappen worden gezet. Ik hoor graag de reactie van de minister.

Tot slot wil ik de minister van financiën veel succes en wijsheid toewensen in de komende dagen.

Dank u wel!