Weidevogels

Met dank overgenomen van H.Th.M. (Hein) Pieper i, gepubliceerd op donderdag 22 april 2010.

Het aantal weidevogels in Nederland loopt drastisch terug. Het aantal gruttoparen is de afgelopen 15 jaar van 100.000 naar 40.000 paren teruggezakt. Dat is overigens ook nog eens 54% van de totale gruttopopulatie van het Europese vasteland.

De helft daarvan broedt in de provincie Fryslân. Nederland had een internationale reputatie voor weidevogels dankzij de combinatie van bodemgesteldheid, zoals drassige veenweiden, en een kleinschalige, extensieve wijze van landbouw. Zelfs na de enorme omslag naar een meer rationele en sterk gemechaniseerde landbouw konden veel soorten zich aanvankelijk nog redelijk staande houden. Maar zoals gezegd loopt de laatste 15 jaar het aantal weidevogels dramatisch terug. En dat ondanks allerlei maatregelen en vele miljoenen aan subsidiegelden.

Zelf ben ik onder de indruk van het werk dat vele vrijwilligers in deze doen. Graag ga ik met deze mensen mee op pad, om de resultaten van hun inzet te bekijken. Met de laarzen aan heel vroeg het veld in. Boeren, natuurliefhebbers, jagers, velen brengen uren in het veld door om de nesten te beschermen. Dit lukt eigenlijk steeds beter. Groot is hun frustratie dan ook als blijkt dat de meeste jonge dieren sterven. De sterk toegenomen predatie door vossen, kraaien, eksters, bunzings, e.d., de aard van de landbouwwerkzaamheden en onvoldoende voedsel voor de jonge dieren zijn de hoofdoorzaken van de sterfte. Dus eigenlijk vergrijst het huidige bestand.

De Bond van Friese Vogelwachten heeft de noodklok geluid. Er moet een uiterste poging gedaan worden om de neerwaartse trend te keren. Als wij het nu niet doen zullen de weidevogels uit Nederland verdwijnen. De BFVW heeft 25.000 leden en zou dan ook een vuist moeten kunnen maken, maar ik geloof dat juist het bedrijfsleven hierin voorop moet gaan. Een bedrijf als Frieslandcampina zou hierin mee voorop moeten lopen. De politiek heeft eigenlijk gefaald met het verstrekken van de vele subsidies. Ook Natuurmonumenten en Staatsbosbeheer is het niet gelukt. Met andere woorden het beleid heeft het niet gered, het initiatief moet door anderen worden genomen. Vandaar dat ik van harte de oproep van de BFVW ondersteun en via hen een beroep doe op het bedrijfsleven om hun maatschappelijke taak in deze niet te negeren. De bal ligt op hun bordje. In het internationale jaar van de biodiversiteit kan niemand wegduiken achter andere belangen, want Nederland zonder weidevogels zou Nederland niet meer zijn.