Populisme

Met dank overgenomen van Parlement.com.

Populisme is een verzamelnaam voor verschillende politieke bewegingen, met een aantal gemeenschappelijke kenmerken. Deze bewegingen zijn allemaal gebaseerd op de tegenstelling tussen de heersende klasse en het volk. Deze bewegingen zetten zich af tegen de heersende klasse. Het begrip populisme wordt vaak negatief gebruikt. Een populist is dan iemand die de kiezer misleidt. Hij maakt gebruik van populaire slogans en zegt wat het volk horen wil.

Populistische bewegingen ontstaan als grote groepen mensen in de samenleving zich machteloos en ongehoord voelen. Het populisme beweert te luisteren naar het volk en vindt dat de wil van het volk het uitgangspunt moet zijn in de politiek. Doordat de wil van het volk zowel linkse als rechtse denkbeelden kan inhouden, komen populistische bewegingen voor in de vorm van linkse en rechtse bewegingen.

Het populisme kent nog een aantal andere kenmerken. Een populistische beweging is opgebouwd rondom een leider. Deze leider speelt een grote rol in de beweging. Ook is een populistische partij vaak minder strak georganiseerd dan andere partijen. Populistische partijen zijn succesvoller buiten de regering dan als onderdeel van de regering. Verder hebben ze vaak grote plannen om de politiek te veranderen en zijn ze voor directe democratie.

1.

'Populistische' partijen in het verleden

  • Plattelandersbond

    De in 1917 opgerichte Plattelandersbond was een politieke partij die opkwam voor de belangen van boeren en tuinders en die zich tegen de volgens haar bestaande achterstelling van het platteland keerde.

  • Boerenpartij

    De Boerenpartij was een conservatief-liberale belangen- en protestpartij. De partij i werd opgericht in 1958 als voortzetting van de 'Vrije Boeren', een organisatie die zich tegen overheidsregulering van de landbouw via publiekrechtelijke organisaties verzette. In 1981 werd de partij hernoemd tot Rechtse Volkspartij (RVP), die na 1982 echter in de vergetelheid raakte.

  • Centrum Democraten

    De CD was een extreemrechtse partij, die zich keerde tegen de aanwezigheid van niet-westerse allochtonen. De partij werd opgericht in 1984 als afsplitsing van de Centrumpartij (CP) i.

  • Leefbaar Nederland

    Leefbaar Nederland was een democratische partij i die op 21 maart 1999 werd opgericht als landelijke voortzetting van Leefbaar Hilversum en Leefbaar Utrecht. Zij streefde naar een hoger democratisch gehalte van de Nederlandse samenleving. Burgers moesten meer zeggenschap krijgen over hun leefomgeving, maar ook worden aangesproken op hun verantwoordelijkheden. De partij was voorstander van de rechtstreeks gekozen burgemeester en van referenda. Voormannen waren Jan Nagel i, Fred Teeven i en, korte tijd, Pim Fortuyn i.

  • Lijst Pim Fortuyn

    De Lijst Pim Fortuyn (LPF) werd opgericht in 2002 na de breuk tussen de lijsttrekker Pim Fortuyn i en de partij Leefbaar Nederland i. De oorzaak van de breuk was een aantal ongelukkig gekozen uitspraken in De Volkskrant door Fortuyn. De partij heette officieel: Politieke Vereniging Lijst Pim Fortuyn. Op 6 mei 2002 werd de politiek leider van de partij, Pim Fortuyn, vermoord. Desondanks maakte de LPF samen met CDA i en VVD i deel uit van het kabinet Balkenende I i.

 

Meer over