Lijsttrekkers VVD

Met dank overgenomen van Parlement.com.

Bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2023 i was Dilan Yesilgöz i lijsttrekker van de VVD. Zij werd dat nadat Mark Rutte i in juli 2023 zijn (aanstaande) vertrek uit de politiek bekend had gemaakt.

Rutte werd in 2006 voor het eerst lijsttrekker i van de VVD, nadat hij in een partijverkiezing Rita Verdonk i had verslagen. Rutte werd in 2010, 2012, 2017 en 2021 opnieuw lijsttrekker. De eerste lijsttrekker en tevens mede oprichter van de VVD was P.J. Oud i. Hij was landelijk lijsttrekker tussen 1948 en 1959.

1.

Eerdere lijsttrekkers

Tot en met de verkiezingen van 1959 was P.J. Oud i zowel de grote voorman als de landelijke lijsttrekker van de VVD. Oud, die ook partijvoorzitter was, had in de VVD een enorm gezag en bepaalde min of meer alleen de koers. In 1963 nam hij op 76-jarige leeftijd afscheid van de actieve politiek.

Oud schoof in 1963 H.A. Korthals i, vicepremier in het kabinet-De Quay (en vader van Benk Korthals i), naar voren als zijn opvolger. Vanwege mogelijke interne oppositie, met name van de kant van senator Van Riel i, trok Korthals zich terug. De minister van Binnenlandse Zaken in het kabinet-De Quay, E.H. Toxopeus i, werd toen de nieuwe lijstaanvoerder. Toxopeus was ook in 1967 lijsttrekker. Hij verliet in 1969 de politiek om Commissaris van de Koningin in Groningen te worden. Fractievoorzitter W.J. ('Molly') Geertsema i volgde hem op. Hij was in 1971 lijsttrekker.

Toen Geertsema na de verkiezingen minister werd, werd de jonge Hans Wiegel i fractievoorzitter. In 1972 werd hij lijsttrekker. Wiegel bleef dat in 1977 en 1981. Toen Wiegel in mei 1982 Commissaris van de Koningin in Friesland was geworden, schoof hij de eveneens jonge Ed Nijpels i naar voren als zijn opvolger. Nijpels was lijsttrekker in 1982 en 1986.

Na een leiderschapscrisis rond Nijpels werd professor Joris Voorhoeve i verrassend zijn opvolger. Hij was lijsttrekker in 1989. Op 30 april 1990 nam Frits Bolkestein i echter de leiding van de fractie en van de VVD over. Bolkestein was lijsttrekker in 1994 en 1998. Kort na de succesvolle verkiezingen van 1998 verliet hij de Haagse politiek. In 2002 was Hans Dijkstal i lijsttrekker en in 2003 Gerrit Zalm i.

2.

Overzicht

In onderstaand overzicht zijn de drie laatste lijsttrekkers opgenomen.

FotoNaam lijsttrekker1e keer lijsttrekker in...
D. (Dilan) Yesilgöz-Zegerius [Bron: Rijksoverheid.nl]Yeşilgöz-Zegerius, D.2023
Drs. M. (Mark) Rutte [Bron: Rijksoverheid.nl]Rutte, Drs. M.2006
Zalm, Dr. G.Zalm, Dr. G.2002

3.

Strijd om lijsttrekkerschap 2006

In september 2005 maakte Gerrit Zalm i bekend dat hij in 2007 niet beschikbaar was voor het lijsttrekkerschap van de VVD. Jozias van Aartsen i haakte na de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2006 ook af als politiek 'aanvoerder'. En dus moesten de leden een nieuwe lijsttrekker kiezen, die tevens de nieuwe politieke leider i zou worden. Dat gebeurde in mei 2006.

Er werden bijna 29.000 stemmen uitgebracht door 74% van de VVD leden. Rutte won met 51 tegenover 46 procent van de stemmen van Verdonk. Tweede Kamerlid Jelleke Veenendaal i kreeg slechts 3 procent van de stemmen.

 

Meer over