Tweede Kamerverkiezingen 1967

Met dank overgenomen van Parlement.com.

Op 15 februari 1967 waren er vervroegde Tweede Kamerverkiezingen. Deze waren nodig na de val van het kabinet Cals i. Het gevolg was een spectaculaire winst voor nieuwkomer D'66 en groei voor de Boerenpartij i. De KVP bleef de grootste partij, ondanks een fors zetelverlies. Het waren de eerste verkiezingen na verlaging van de leeftijdsgrens van het actieve kiesrecht tot 21 jaar. De leeftijd om te kunnen worden gekozen, ging naar 25 jaar.

Omdat voorwaarden van de PvdA om mee te regeren werden afgewezen, kwam er, net als in 1959 en 1963, een centrumrechts kabinet: het kabinet-De Jong i.

1.

Uitslag

Partij

Stemmen

%

Zetels

Winst/verlies

KVP

1.822.904

26,5

42

-8

PvdA

1.620.112

23,5

37

-6

VVD

738.202

10,7

17

+1

ARP

681.060

9,9

15

+2

CHU

560.032

8,1

12

-1

BP

327.953

4,7

7

+4

D'66

307.810

4,4

7

+7

CPN

248.422

3,6

5

+1

PSP

197.206

2,8

4

 

SGP

138.069

2.0

3

 

GPV

59.156

0,8

1

 

Noodraad

45.421

0,6

0

 

Christen-Democratische Unie

45.335

0,6

0

 

Partij voor Ongehuwden

43.361

0,6

0

 

Landsbelangen

17.594

0,2

0

 

Liberale Volkspartij

11.279

0,1

0

 

Lijst-Voogd

4808

0,0

0

 

Alarm

3560

0,0

0

 

Nederlandse Werknemerspartij

1669

0,0

0

 

Lijst-Germeaux

1218

0,0

0

 

Partij van het Recht

1070

0,0

0

 

Chr.Nationale Volkspartij

976

0,0

0

 

Lijst-Rodermond

916

0,0

0

 

2.

Kerngegevens

Tweede Kamerverkiezingen 1967

verkiezingsdatum

15 februari

aantal kiesgerechtigden

7.450.680

aantal uitgebrachte stemmen

7.076.328

aantal geldige stemmmen

6.879.500

percentage geldige stemmen

94,9

aantal deelnemende partijen

24

aantal partijen dat zetel behaalde

11

3.

Lijsttrekkers en verkiezingsprogramma's

In onderstaande tabel is per partij aangegeven wie de lijsttrekker was en met welk verkiezingsprogramma een partij mee heeft gedaan aan de verkiezingen.

 

Partij

Lijsttrekker

Verkiezingsprogramma

KVP

Norbert Schmelzer i, Kees van der Ploeg i, Marga Klompé i en Pierre Lardinois i

Werkprogram 1967-1971: Dit wil de KVP.

PvdA

Joop den Uyl i

Verkiezingsprogram 1967

VVD

Edzo Toxopeus i

Verkiezingsprogram 1967.

ARP

Barend Biesheuvel i

Program van Actie 1967-1971

CHU

Henk Beernink i

Verkiezingsmanifest 1967

Boerenpartij

Hendrik Koekoek i

Urgentieprogram 1967

D'66

Hans van Mierlo i

Wat wil D'66.

CPN

Marcus Bakker i

Program 1967

PSP

Henk Lankhorst i

Programma 1967-1971

SGP

C.N. van Dis i

Verkiezingsprogramma 1967

GPV

Piet Jongeling i

Nederlands manifest-1967

4.

Gekozenen

Neem contact op met de redactie van PDC voor een overzicht van de gekozen Kamerleden.

5.

Achtergrond verkiezingen

Kabinetscrisis 1966: de Nacht van Schmelzer

Het slot van de algemene beschouwingen i over de begroting voor 1967 in de nacht van 13 op 14 oktober 1966 staat bekend als de Nacht van Schmelzer. Het debat eindigde namelijk in de nachtelijke uren met de aanneming van een door KVP-fractievoorzitter Schmelzer i ingediende motie, die door het kabinet-Cals i tot motie van wantrouwen was verklaard. Die stemmingsuitslag leidde tot de val van het kabinet.

Staatkundige vernieuwing in de jaren zestig

In het midden van de jaren '60 van de twintigste eeuw kwam er van enkele kanten roep om staatkundige vernieuwing. Er was onvrede over het nogal gesloten politieke systeem, waarin een bestuurselite de dienst uitmaakte. Verder leidde de gewoonte om via overleg politieke tegenstellingen zo veel mogelijk glad te strijken, tot onduidelijkheid bij de kiezers. Nieuwe spelregels moesten de invloed van de kiezer vergroten.

 

Meer over