A.J. (Albert-Jan) Evenhuis

foto A.J. (Albert-Jan) Evenhuis
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: RVD
Met dank overgenomen van Parlement.com.

Drents VVD-politicus. Was voor hij Tweede Kamerlid werd leraar geschiedenis. Kruiste in de Kamer aanvankelijk vooral de degens met minister Van Kemenade i over de middenschool. Hield zich later ook met binnenlands bestuur, landbouw, recreatie en defensie bezig. Was voorzitter van de Defensiecommissie. Als vicefractievoorzitter vertrouweling van Ed Nijpels i. In het tweede kabinet-Lubbers i was hij staatssecretaris voor midden- en kleinbedrijf. Moest aftreden na publicaties over een dubieuze lening. Werd later - maar toen had hij de politiek al verlaten - echter vrijgesproken. Gemoedelijke, zelfbewuste levensgenieter.

VVD
in de periode 1974-1989: lid Tweede Kamer, staatssecretaris

1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Albert Jan (Albert-Jan)

geboorteplaats en -datum
Noord-Sleen (gem. Sleen), 8 december 1941

overlijdensplaats en -datum
Doetinchem, 13 januari 2011

2.

Partij/stroming

partij(en)
VVD (Volkspartij voor Vrijheid en Democratie), vanaf 1966

3.

Hoofdfuncties/beroepen

  • onderwijzer lagere school te Emmen, van 1966 tot 1968
  • docent geschiedenis, Rijks Pedagogische Academie te Meppel, van 1968 tot 1 januari 1974
  • lid Provinciale Staten van Drenthe, van 3 juni 1970 tot 2 juni 1982
  • waarnemend adjunct-directeur, Pedagogische Academie te Meppel, van 1973 tot december 1973
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 11 december 1973 tot 14 juli 1986
  • staatssecretaris van Economische zaken (onder meer belast met midden- en kleinbedrijf, binnenlandse handel, consumentenbeleid en toerisme), van 14 juli 1986 tot 30 juni 1989

takenpakket (bewindspersoon)
  • Was als staatssecretaris belast met 1. de aangelegenheden betreffende het midden- en kleinbedrijf, daaronder begrepen de integratie van aangelegenheden in het totale regeringsbeleid; 2. de aangelegenheden betreffende de zelfstandigen in het midden- en kleinbedrijf; 3. aangelegenheden betreffende de binnenlandse handel, het ambacht en de dienstverlening; 4. aangelegenheden betreffende het toerisme; 5. aangelegenheden betreffende het ijkwezen; 6. aangelegenheden betreffende het accountantswezen; 7. de institutionele aangelegenheden betreffende de kamers van koophandel en fabrieken voor Nederland; 8. aangelegenheden betreffende de industriële eigendom; 9. de aangelegenheden met betrekking tot de publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie; 10. betreffende de consumenten- en consumptie-aangelegenheden, daaronder begrepen de interdepartementale coördinerende taak; 11. de aangelegenheden betreffende mededinging en fusies; 12. de toepassing Regeling herstelfinanciering 1984 ten aanzien van kleine of middelgrote ondernemingen; 13. de toepassing van het instrumentarium van het regionaal-economisch beleid (m.u.v. artikel 5, derd lid Investeringspremieregeling regionale projecten 1986); 14. de aangelegenheden betreffende het prijsbeleid, m.u.v. het algemeen prijsbeleid en het energieprijsbeleid; 15. de aangelegenheden betreffende de economische verdedigingsvoorbereiding; 16. de aangelegenheden betreffende de militaire productie in Nederland en de aangelegenheden betreffende de Nederlandse industriële betrokkenheid bij de aanschaffing van defensiematerieel in het buitenland (voor zover dit van geval tot geval aan hem werd toevertrouwd).

4.

Partijpolitieke functies

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

5.

Nevenfuncties (2/11)

  • voorzitter stuurgroep gelijke behandeling mannen en vrouwen in arbeid, omstreeks 1993
  • voorzitter werkgroep Toerisme, ISP (Integraal Structuurplan Noorden des Lands), vanaf 1 januari 1991 (deeltijdbaan)

afgeleide functies, presidia etc. (2/5)
  • plaatsvervangend lid Presidium (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 11 juni 1981 tot 15 september 1981
  • voorzitter vaste commissie voor Defensie (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 1 december 1982 tot 14 juli 1986

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

6.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

7.

Activiteiten

als parlementariër
  • Hield zich in de Tweede Kamer met name bezig met (voortgezet) onderwijs, binnenlandse zaken, defensie en regionaal economisch beleid
  • Interpelleerde op 15 februari 1977 minister Van Kemenade over de toekomst van het vak maatschappijleer
  • Interpelleerde op 18 april 1977 minister Van Kemenade over een brief over het stichten van een aantal nieuwe lerarenopleidingen

als bewindspersoon (beleidsmatig)
  • In 1987 verwierp de Eerste Kamer met 40 tegen 23 stemmen een door hem verdedigd wetsvoorstel over voorzieningen met betrekking tot verticale prijsbinding en minimumprijzen (tegen stemden CDA, VVD, SGP, GPV, RPF)
  • Bracht in 1987 de Nota "Ruim baan voor het midden- en kleinbedrijf" uit. De overheid moet vooral voorwaardenscheppend zijn voor het bevorderen van de oprichting, instandhouding en groei van levensvatbare MKB-ondernemingen. Het MKB kan zo bijdragen aan de algemene doelstellingen van economische groei en werkgelegenheid. In alle relevante onderdelen van het overheidsbeleid moet rekening worden gehouden met het MKB (integratiebeleid). Speciale aandacht moet er zijn voor kennisbevordering en financiering. Er komt een MKB-actieplan en een interdepartementale projectgroep. (20.324)

als bewindspersoon (wetgeving) (3/4)
  • Bracht in 1987 een nieuwe Octrooiwet (Stb. 316) tot stand. Onder meer de toepassing van het verdrag inzake het Europees octrooi voor de gemeenschappelijke markt wordt daardoor gewaarborgd. Het wetsvoorstel was in 1985 ingediend door staatssecretaris Van Zeil. De wet werd in 1993 vervangen door de Rijksoctrooiwet 1993. (19.131)
  • Bracht in 1988 samen met staatssecretaris Dees de Tabakswet (Stb. 342) tot stand, die het roken in openbare gebouwen beperkt, vooral ter bescherming van de niet-roker. Op de verpakkingen van tabaksproducten komen waarschuwingen te staan over de mogelijke schadelijkheid voor de gezondheid. Radio- en televisiereclame voor tabaksproducten wordt verboden. Verkoop van tabaksproducten in de gezondheidszorg, instellingen van maatschappelijke dienstverlening, sportkantines en scholen wordt eveneens verboden. Het wetsvoorstel was in 1984 ingediend door de staatssecretarissen Van der Reijden en Van Zeil. (18.749)
  • Bracht in 1988 de Wet privatisering dienst van het IJkwezen (Stb. 627) tot stand. In het kader van het afstoten van overheidstaken en een beter bedrijfseconomisch beheer wordt het IJkwezen verzelfstandigd. De overheid behoudt wel de eindverantwoordelijkheid voor de keuring. (19.630)

U ziet een selectie van activiteiten. In de uitgebreide versie is het gehele overzicht van activiteiten in te zien.

8.

Wetenswaardigheden

algemeen
  • Maakte in 1982 deel uit van de werkgroep-B (o.l.v. Deetman) die tijdens de kabinetsformatie (kabinet-Lubbers I) de paragraaf welzijn, media en onderwijs van het regeerakkoord voorbereidde
  • Moest aftreden als staatssecretaris, omdat hij in de ogen van de Tweede Kamer een onjuist antwoord had gegeven op de vraag van het D66-Kamerlid Engwirda of hij een lening van f 225.000 had afgesloten met het bedrijf Giethoorn Beheer BV. Hij meldde dat de lening voor z'n zwager was afgesloten. NRC Handelsblad onthulde dat de lening ook voor Evenhuis zelf bedoeld was. Het bedrijf (de eigenaar was de achterbuurman van Evenhuis) had in 1987 een investeringssubsidie gehad waardoor een vermoeden van belangenverstrengeling bestond. Werd in verband met deze zaak in 1997 samen met zijn zwager en met de oud-directeur van de Groningse Kredietbank gedagvaard door de rechtbank in Groningen en in hoger beroep in februari 1999 door het gerechtshof te Leeuwarden vrijgesproken van oplichting. Hij werd alleen veroordeeld tot een boete van f 50.000 wegens belastingfraude. Zag in 1989 vanwege deze affaire af van een hernieuwde kandidatuur voor de Tweede Kamer.
  • Trachtte in 1991 tevergeefs een plek te krijgen op de VVD-kandidatenlijst voor de Eerste Kamer

uit de privésfeer
  • Zijn echtgenote was wethouder van Meppel en burgemeester van Rolde en van Wisch, en waarnemend burgemeester van Berkelland en van Vlist

9.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • Harm Harkema, "'Ik ben best tevreden met mezelf'", Nieuwsblad van het Noorden, 4 maart 1989
  • Mark Kranenburg, "Ritselaar en regelaar", NRC Handelsblad, 29 juni 1989
  • H. Visser, "Wie is Wie in de Tweede Kamer?" (1983)
  • Trouw, 21 december 1989
  • J. Franssen, "In memoriam Albert Jan Evenhuis (1941-2011)", in: Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2011, 139

10.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.

Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.