Mr.dr. P.J. (Piet) Witteman - Hoofdinhoud

Noord-Hollandse gedeputeerde, minister en senator. Advocaat in Amsterdam. Onafhankelijk en tolerant katholiek met veel invloed in de politiek en het maatschappelijk middenveld. Door zijn schoonfamilie Andriessen ook goed thuis in kringen van kunstenaars. Werd in december 1945 waarnemend partijvoorzitter van de nieuwgevormde KVP. Volgde in 1947 Beel i op als minister van Binnenlandse Zaken en bracht onder meer een noodregeling voor de gemeentefinanciën tot stand. Na zijn ministerschap nog vijftien jaar lid van de Eerste Kamer. Onderhield jarenlang nauwe banden met de KRO.

RKSP, KVP
functie(s) in de periode 1947-1963: lid Eerste Kamer, minister

• - 

  RKSP (Roomsch-Katholieke Staatspartij), tot 22 december 1945
• - 

  KVP (Katholieke Volkspartij), vanaf 22 december 1945

• - 

  advocaat en procureur te Amsterdam, van 1921 tot 1947
• - 

  kantonrechter-plaatsvervanger, kanton Amsterdam, van 1 mei 1923 tot 1 oktober 1946
• - 

  lid gemeenteraad van Bloemendaal, van 15 december 1932 tot 3 juli 1935
• - 

  lid Provinciale Staten van Noord-Holland, van 3 juli 1935 tot 1 september 1941
• - 

  lid Gedeputeerde Staten van Noord-Holland, van 3 juli 1935 tot 1 oktober 1941
• - 

  lid Gedeputeerde Staten van Noord-Holland, van mei 1945 tot 15 september 1947
• - 

  lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 20 november 1945 tot 23 juli 1946
• - 

  lid Provinciale Staten van Noord-Holland, van 5 juni 1946 tot 15 september 1947
• - 

  minister van Binnenlandse Zaken, van 15 september 1947 tot 7 augustus 1948
• - 

  advocaat en procureur te Overveen, vanaf augustus 1948
• - 

  lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 25 augustus 1948 tot 5 juni 1963
• - 

  raadsheer-plaatsvervanger Gerechtshof te Amsterdam, van 1 januari 1958 tot 1 maart 1962

• - 

  voorzitter RKSP Rijkskieskring Haarlem, omstreeks 1935 (nog in 1939)
• - 

  lid partijbestuur RKSP, omstreeks 1935
• - 

  lid studiecommissie wijziging staatsbestel, Raad voor Studie en Documentatie RKSP, van 1935 tot 1936 (onder meer studie naar herziening van de Grondwet in corporatistische zin)
• - 

  vicevoorzitter RKSP, van februari 1938 tot 1939
• - 

  waarnemend voorzitter KVP, van 22 december 1945 tot 9 november 1946
• - 

  lid partijbestuur KVP, van 1946 tot september 1947
• - 

  fractiesecretaris KVP Eerste Kamer der Staten-Generaal, van juli 1952 tot 28 mei 1957
• - 

  vicefractievoorzitter KVP Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 28 mei 1957 tot 5 juni 1963

• - 

  lid uitvoerend comité Hulpverlening aan kinderen in Spanje, 1939
• - 

  lid Grote Adviescommissie der Illegaliteit
• - 

  lid Nationale Advies Commissie (adviescollege voor de samenstelling van de Voorlopige Staten-Generaal), van 20 juli 1945 tot 16 november 1945
• - 

  voorzitter commissie vervullen opengevallen plaatsen Staten-Generaal (Nationale Advies Commissie), oktober 1945
• - 

  lid Zuiderzeeraad, vanaf 1949 (nog in 1954)
• - 

  lid Staatscommissie inzake de Grondwetsherziening (Staatscommissie-Van Schaik), van april 1950 tot januari 1954
• - 

  lid Televisieraad, vanaf december 1951
• - 

  voorzitter voorlopige Raad voor de Kunst, van 1 januari 1952 tot 1 juli 1955
• - 

  voorzitter Raad van de Kunst, van 1 juli 1955 tot 1 april 1964
• - 

  voorzitter PTT-raad, van 1 september 1956 tot 1 maart 1967
• - 

  lid bestuur "Kunst en Bedrijf", omstreeks 1962
• - 

  lid bestuur Stichting Openbaar Kunstbezit, omstreeks 1962
• - 

  voorzitter Katholiek Verbond voor Kinderbescherming, omstreeks 1962
• - 

  voorzitter Produktschap voor gedistilleerde dranken, vanaf 1 januari 1960 (nog in 1966)
• - 

  lid Commissie Radio- en Televisiewetgeving (Commissie-Scholten), van 7 april 1961 tot 5 november 1963
• - 

  lid Staatscommissie inzake herziening van de Nederlandse Burgerlijke Wetgeving
• - 

  voorzitter Raad van Commissarissen N.V. Drukkerij "De Tijd", tot 1966
• - 

  lid Raad van Commissarissen N.V. Zwanenberg/Organon
• - 

  lid Raad van Commissarissen "De Nederlandsche Bank"
• - 

  lid Raad van Commissarissen DAG
• - 

  lid Raad van Commissarissen "Van der Grinten"
• - 

  lid Raad van Commissarissen N.V. Unilever, vanaf 1964
• - 

  adviseur hoofdredactie "De Tijd", van juni 1966 tot september 1972
• - 

  lid College van Beroep voor aannemers

• - 

  voorzitter commissie van rapporteurs voor de begroting van Justitie 1954 (Eerste Kamer der Staten-Generaal), december 1953
• - 

  lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van september 1954 tot april 1955
• - 

  voorzitter commissie van rapporteurs voor de begroting van Justitie 1955 (Eerste Kamer der Staten-Generaal), december 1954
• - 

  voorzitter commissie van rapporteurs voor de begroting van Algemene Zaken 1955 (Eerste Kamer der Staten-Generaal), januari 1955
• - 

  voorzitter commissie van rapporteurs voor de ontwerp-Politiewet (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van mei 1957 tot juli 1957
• - 

  voorzitter commissie van voorbereiding voor de begroting van Justitie 1958 (Eerste Kamer der Staten-Generaal)
• - 

  lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van 16 april 1958 tot 16 september 1958
• - 

  lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van 5 januari 1960 tot 26 april 1960
• - 

  voorzitter commissie van rapporteurs voor de begroting van Justitie 1962 (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van november 1961 tot december 1961
• - 

  voorzitter commissie van rapporteurs voor de begroting van Justitie 1963 (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van november 1962 tot december 1962

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

• - 

  gymnasium, R.K. "Sint Ignatius College" te Amsterdam, tot juni 1910

• - 

  rechtswetenschap (gepromoveerd op stellingen), Gemeentelijke Universiteit te Amsterdam, van 1910 tot 12 maart 1918
• - 

  staatswetenschap (gepromoveerd op dissertatie), Gemeentelijke Universiteit te Amsterdam, 26 april 1921

• - 

  Was woordvoerder justitie, binnenlandse zaken en kunsten van de KVP-Eerste Kamerfractie. Voerde onder meer het woord bij het wetsvoorstel over opheffing van de handelingsonbekwaamheid van de vrouw.

• - 

  In 1951 stemden hij en Ruijs de Beerenbrouck als enigen van hun fractie tegen een wetsvoorstel over het Besluit Vijandelijk Vermogen

• - 

  Diende in 1947 een wetsvoorstel over het in de Gemeentewet regelen van het brandweerwezen. Trok dit voorstel een jaar later, na kritiek vanuit de Tweede Kamer, weer in.
• - 

  Had in 1948 een belangrijk aandeel in het totstandkomen van de partiële Grondwetsherziening. Hierdoor wordt de functie van staatssecretaris ingevoerd.
• - 

  Belangrijke benoeming tijdens zijn ministerschap: De Casembroot (ARP, Commissaris van de Koningin in Zeeland)

• - 

  Bracht in 1948 een wijziging (Stb. I 106) van de Enquêtewet tot stand, waardoor ook oud-bewindslieden kunnen worden gehoord, verhoor ook buiten het Tweede Kamergebouw kan plaatsvinden en de werkzaamheden van de enquêtecommissie niet meer vervallen bij kamerontbinding. De wetswijziging was nodig vanwege de parlementaire enquête naar het regeringsbeleid in de jaren 1940-1945. (745)
• - 

  Bracht in 1948 samen met minister Lieftinck de Wet Noodvoorziening Gemeentefinanciën (Stb. I 307) tot stand. Deze bepaalde dat gemeenten inkomsten konden krijgen uit het eigen gemeentelijk belastinggebied, uitkeringen uit het Gemeentefonds voor wedden en voor onderwijs en armenzorg, een algemene uitkering per inwoner en bijzondere uitkeringen voor hulpbehoevende gemeenten. (644)
• - 

  Bracht in 1948 een wijziging van de Provinciale Wet en de Gemeentewet tot stand, waardoor tussentijds ontslag van gedeputeerden en wethouders mogelijk werd. Dit vanwege de weigering van CPN-wethouders in Amsterdam om ontslag te nemen. (796)

• - 

  Werd bij K.B. van 11 september 1947 benoemd tot minister van Binnenlandse Zaken en vier dagen later beëdigd

• - 

  Promoveerde in de staatswetenschap bij prof. P. Scholten
• - 

  Zijn echtgenote was een zuster van de componist Hendrik Andriessen, de pianist Willem Andriessen en de beeldhouwer Mari Andriessen
• - 

  Vader van de tv-presentator Paul Witteman

• - 

  Zat in de Eerste Kamer op de voorste rij tegenover de perstribune in één bank met de eveneens kaalhoofdige oud-minister-president Schermerhorn. Beide oudere staatslieden plachten, na enig vriendschappelijk onderling gekeuvel, in de loop van de middag wel eens enige tijd een uiltje te knappen.

• - 

  Werd in 1948, 1952, 1955 en 1956 gekozen door Groep III: Noord-Holland en Friesland

• - 

  Wie is dat? 1956
• - 

  M.D. Bogaarts, "De periode van het kabinet-Beel 1946-1948. Parlementaire Geschiedenis van Nederland na 1945", Band C (Nijmegen, 1989), p. 1789 e.v.
• - 

  "Mr.dr. P.J. Witteman - zeventig jaar", De Tijd, 24 februari 1962

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.