S.J. (Sidney) van den Bergh - Hoofdinhoud

Industrieel en liberaal politicus. Topman van het Unilever-concern uit een bekend ondernemersgeslacht. Speelde in de oorlogsjaren een belangrijke rol bij de bevoorrading en toekomstige uitrusting van het leger. Werd vanwege zijn organisatorische talenten in 1959 minister van Defensie in het kabinet-De Quay i. Moest echter reeds na enkele maanden aftreden vanwege allerlei perikelen rond zijn relatie met een nog niet-gescheiden vrouw. Nadien enkele jaren Eerste Kamerlid. Speelde ook een voorname rol als handelsbevorderaar. Lange tijd penningmeester en financier van de VVD. Man van de wereld, die zich gemakkelijk in internationale kringen wist te bewegen.

VVD
functie(s) in de periode 1959-1971: lid Eerste Kamer, minister

• - 

  VDB (Vrijzinnig-Democratische Bond), van 1920 tot 9 februari 1946
• - 

  VVD (Volkspartij voor Vrijheid en Democratie), vanaf 1948

• - 

  belast met de leiding van "Van den Bergh's zeepfabriek" te Zwijndrecht
• - 

  lid Raad van Bestuur "Van den Bergh's Margarinefabriek", van 1920 tot 1926
• - 

  lid Raad van Bestuur N.V. Lever Brothers & Unilever, van 1926 tot mei 1959
• - 

  lid Contintental Committee N.V. Unilever te Londen, vanaf 1929
• - 

  reserve-kapitein (gemobiliseerd) der intendance voor speciale diensten (belast met voedselbevoorrading), vanaf augustus 1939
• - 

  reserve-officier der intendance in Port Call (Wales)
• - 

  belast met de werving van Nederlandse militairen in Canada
• - 

  militair adjudant van de Nederlandse ambassadeur in Washington
• - 

  reserve-kolonel voor speciale diensten, tevens hoofdintendant der Koninklijke Landmacht, vanaf 1944
• - 

  belast met de aankoop van militair materieel in Canada, september 1945
• - 

  belast met de reorganisatie van het kwartiermeester-generaalschap, onder andere in Nederlands-Indië, van 1 november 1945 tot mei 1946
• - 

  minister van Defensie, van 19 mei 1959 tot 1 augustus 1959
• - 

  lid Raad van Bestuur N.V. Unilever en Unilever Ltd., van 1 september 1959 tot 1961
• - 

  vicevoorzitter Raad van Bestuur N.V. Unilever en Unilever Ltd., van 1961 tot 1 januari 1964 (met pensioen)
• - 

  lid Provinciale Staten van Zuid-Holland, van 24 januari 1962 tot 3 juni 1970
• - 

  lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 17 september 1963 tot 10 mei 1971
• - 

  lid gemeenteraad van Wassenaar, van 6 september 1966 tot 1 september 1970
• - 

  wethouder (van financiën, gemeentebedrijven en openbare werken) van Wassenaar, van 6 september 1966 tot 1 september 1970

• - 

  penningmeester VDB afdeling Rotterdam, vanaf 1920
• - 

  lid hoofdbestuur en dagelijks bestuur VDB, van 1 december 1929 tot november 1933
• - 

  penningmeester en lid dagelijks bestuur VVD, van 1951 tot mei 1959
• - 

  penningmeester en lid dagelijks bestuur VVD, van 1960 tot mei 1969
• - 

  penningmeester Stichting Vrijheid en Democratie
• - 

  penningmeester H.C. Dresselhuys-fonds
• - 

  ondervoorzitter Propagandacommissie VVD
• - 

  ondervoorzitter radio- en t.v.-commissie VVD
• - 

  lid commissie buitenlandse politiek VVD
• - 

  lid perscommissie VVD

• - 

  lid Raad van Commissarissen N.V. "Algemeen Handelsblad", van 1963 tot 1969
• - 

  lid Raad van Commissarissen N.V. Bank van Onroerende Zaken, vanaf 1964
• - 

  voorzitter voorlopig comité Neuropsychiatrie, 1964
• - 

  voorzitter bestuur AZL (Academisch Ziekenhuis Leiden), omstreeks 1966 tot 1968
• - 

  lid hoofdbestuur RTN (Radio Televisie Nederland), vanaf maart 1966
• - 

  voorzitter Stichting Johan Maurits van Nassau, omstreeks 1967
• - 

  lid dagelijks bestuur AVRO (Algemene Vereniging voor Radio-Omroep), vanaf 1967
• - 

  voorzitter Nationale Raad voor Handelsbevordering, vanaf 1969 (nog in 1970)
• - 

  lid Raad van Commissarissen N.V. NDU (Nederlandse Dagblad Unie), vanaf 1969
• - 

  lid NCO (Nationale Commissie Ontwikkelingsstrategie), vanaf 2 december 1971
• - 

  lid Raad van Commissarissen N.V. "Nieuwe Rotterdamse Courant"
• - 

  lid Raad van Commissarissen N.V. Unitel
• - 

  lid Raad van Commissarissen N.V. Koninklijke Tapijtfabrieken "Bergoss"
• - 

  lid Raad van Commissarissen N.V. Bergoss-Stoddard
• - 

  lid Raad van Commissarissen Indoheem
• - 

  lid Raad van Commissarissen N.V. "Indola"
• - 

  lid algemeen bestuur Stichting Wereldtentoonstelling Osaka 1970, afdeling Nederland
• - 

  lid curatorium Nederland-Noord-Europa Instituut
• - 

  lid curatorium Stichting Ibero-Amerikasdagen
• - 

  voorzitter Stichting Nederlands Kinderhulpplan
• - 

  lid Raad van Advies Humanistisch Verbond
• - 

  lid algemeen bestuur NGIZ (Nederlands Genootschap voor Internationale Zaken)
• - 

  lid algemeen bestuur Koninklijke Vereniging 'Oost en West'
• - 

  lid dagelijks bestuur Vereniging Rembrandt tot behoud en vermeerdering van kunstschatten in Nederland

• - 

  plaatsvervangend voorzitter commissie van rapporteurs voor Surinaamse en Nederlandse Antilliaanse zaken (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van 13 oktober 1967 tot 12 december 1967
• - 

  plaatsvervangend voorzitter vaste commissie voor zaken rakende Suriname en de Nederlandse Antillen (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van 12 december 1967 tot 16 september 1969

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

• - 

  Openbaar "Erasmiaansch Gymnasium" te Rotterdam

• - 

  economie (niet voltooid), Nederlandse Economische Hogeschool te Rotterdam, van juli 1918 tot 1922

• - 

  stage bij "Van den Bergh's Margarinefabriek" (onder meer proever in de monsterkamer)

• - 

  Hield zich als Eerste Kamerlid vooral bezig met volkshuisvesting en ruimtelijke ordening, binnenlandse zaken en Koninkrijksaangelegenheden

• - 

  Stemde in 1967 als enige van zijn fractie vóór de ontwerp-Natuurbeschermingswet, omdat hij het belang van de natuurbescherming zwaarder liet wegen dan juridische en praktische bezwaren

• - 

  Bracht in 1959 een wet tot wijziging van de Dienstplichtwet en de Wet voor het reservepersoneel der krijgsmacht tot stand waardoor uitzending van dienstplichtigen naar Nieuw-Guinea mogelijk werd. Het wetsvoorstel was in 1958 ingediend door minister Staf. (5279)

• - 

  Bood op 30 juli 1959 zijn ontslag aan als minister, omdat hij in de Verenigde Staten bij een echtscheidingszaak was betrokken. Hij had een relatie met een nog niet gescheiden vrouw (mevr. Helga Lek-Bendix), met wie hij wilde trouwen. De heer en mevrouw Lek waren in de VS in een juridische strijd verwikkeld over de zeggenschap over hun kinderen. Van den Bergh stond mevrouw Lek daarin bij en haar echtgenoot beschuldigde hem van ontvoering van één van de (minderjarige) kinderen. De dagvaarding op last van de heer Lek door een rechtbank in de VS leidde daar tot veel publiciteit. Bij het aftreden speelde mogelijk ook mee dat VVD-leider Oud het ongepast vond dat Van den Bergh zich als weduwnaar regelmatig in het gezelschap van een nog niet gescheiden vrouw bevond.
• - 

  Vroeg in 1971 aan staatssecretaris Kruisinga om wettelijke maatregelen om roken te ontmoedigen, onder meer door een beperking of verbod van sigarettenreclame

• - 

  Was een bekend verzamelaar van schilderijen, onder meer van zeventiende-eeuwse meesters als Ter Borch, Van Goyen, Ruysdael, Hals en Rembrandt
• - 

  Zijn vijfde echtgenote, een verpleegster, was 48 jaar jonger dan hij

• - 

  Hij ondertekende zijn officiële stukken altijd met voor- en achternaam: Sidney van den Bergh, wat in die tijd nog ongebruikelijk was.

• - 

  In 1963 kandidaat in en in 1966 gekozen door Groep IV: Zuid-Holland

• - 

  minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen, 1963 (tijdens de formatie-De Kort; weigerde)

• - 

  Jouke Mulder, "Sidney van den Bergh. Een liberaal" (1975)
• - 

  Th.H. Joekes, "Waarom Sidney van den Bergh werkelijk weg moest", NRC Handelsblad, 18 januari 1988
• - 

  H.J.L. Vonhoff, "Liberalen onder één dak" (1998), 104
• - 

  Doreen Arnoldus, "Bergh, Sidney James van den", in Rena Fuks-Mansfeld (red.), Joden in Nederland in de twintigste eeuw. Een biografisch woordenboek (Amsterdam 2007), 22
• - 

  J.W.L. Brouwer, "Bergh, Sidney James van den (1898-1977)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel VI (elektronische versie)
• - 

  Persoonlijkheden in het Koninkrijk der Nederlanden in woord en beeld (1938)

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.