Mr. W.J. (Molly) Geertsema

foto Mr. W.J. (Molly) Geertsema
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: gemeentearchief Wassenaar
Source: Parlement.com.

VVD-politicus uit een familie met een grote bestuurstraditie. Was actief in het gemeentebestuur en als ambtenaar van Binnenlandse Zaken. Kwam in 1959 als Tweede Kamerlid in de landspolitiek en combineerde later het fractievoorzitterschap met het ambt van burgemeester van Wassenaar. Minister van Binnenlandse Zaken en vicepremier in de kabinetten-Biesheuvel i. Werd in 1973 Commissaris van de Koningin in Gelderland en woonde in het kasteeltje Middachten. Nadien op hoge leeftijd nog Eerste Kamerlid. Stond in de VVD wat links van het midden, vooral door zijn pleidooien voor samenwerking met de PvdA en voor gelijke rechten van homoseksuelen. In driedelig kostuum geklede nonconformist. Was vanwege zijn (geaffecteerde) tongval voor velen het prototype van de liberale burgerheer. Beschikte over een enorme werkkracht.

VVD
in de periode 1959-1987: lid Tweede Kamer, fractievoorzitter TK, lid Eerste Kamer, minister, Commissaris van de Koning(in), politiek leider

1.

Personal data

Surnames
Willem Jacob (Molly)

Place and date of birth
Utrecht, 18 October 1918

Place and date of death
Wassenaar, 27 June 1991

Place and date of burial
Driebergen (familiegraf)

2.

Party/Movement

Party/Parties
  • PvdV (Partij van de Vrijheid), from June 1947 until 24 January 1948
  • VVD (Volkspartij voor Vrijheid en Democratie), from 24 January 1948

3.

Main functions and occupations

  • lid gemeenteraad van Leiden, from 28 August 1950 until 1 March 1953
  • burgemeester van Warffum, from 1 March 1953 until 1 May 1957
  • hoofd afdeling algemene zaken Publieksrechtelijke Bedrijfsorganisatie (rang: administrateur), ministerie van Binnenlandse Zaken, Bezitsvorming en Publiekrechtelijke Bedrijfsorganisatie, from 1 May 1957 until March 1959
  • lid gemeenteraad van 's-Gravenhage, from 2 September 1958 until 1 April 1961
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 20 March 1959 until 6 July 1971
  • burgemeester van Wassenaar, from 1 April 1961 until 16 January 1971
  • fractievoorzitter VVD Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 14 July 1963 until 12 March 1966
  • fractievoorzitter VVD Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 1 October 1969 until 6 July 1971
  • minister van Binnenlandse Zaken en viceminister-president, from 6 July 1971 until 11 May 1973
  • minister belast met coördinatie van aangelegenheden Suriname en de Nederlandse Antillen betreffend en met de zorg voor aan Suriname en de Nederlandse Antillen te verlenen hulp en bijstand, from 1 January 1973 until 11 May 1973
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 7 February 1973 until 5 May 1973
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 28 May 1973 until 9 November 1973
  • Commissaris van de Koningin in Gelderland, from 1 December 1973 until 1 November 1983 (benoemd bij K.B. van 9 november 1973)
  • lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, from 13 September 1983 until 23 June 1987

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Party political functions

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

5.

Other positions

  • voorzitter Stichting Grote Kerk Den Haag
  • voorzitter Vrienden Nieuwe Kerk Amsterdam

Derived functions (2/10)
  • voorzitter bijzondere commissie voor het wetsvoorstel Vaarplicht in geval van oorlog (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from 11 February 1969 until March 1972
  • voorzitter vaste commissie voor Binnenlandse Zaken (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from 12 November 1969 until 14 July 1971

Honorary positions (2/4)
  • erelid Nederlandse Studenten Voetbalbond
  • erevoorzitter Nederlandse Touwtrekkersbond

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

6.

Education

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

7.

Activities

as Member of the Parliament
  • Was voor hij fractievoorzitter werd woordvoerder binnenlands bestuur, financiën lagere overheden, justitie en politie van de VVD-Tweede Kamerfractie. Hield zich ook bezig met zaken betreffende Nieuw-Guinea. Hij voerde verder onder meer het woord bij de behandeling van de ontwerp-Algemene Bijstandswet en van omroepwetgeving.
  • Was woordvoerder binnenlandse zaken van de VVD-Eerste Kamerfractie

Dissenting voting behaviour (0/12)

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.


Policy-making activities as minister (3/7)
  • Op 17 april 1973 verwierp de Tweede Kamer met 44 tegen 23 stemmen het door hem en minister Udink verdedigde wetsvoorstel tot opheffing van de gemeente Diepenveen en verdeling van die gemeente tussen Deventer en Bathmen. Het voorstel was in 1970 ingediend door minister Beernink. (10.962)
  • Verdedigde in 1973 met succes het wetsvoorstel gemeentelijke herindeling Zaanstreek en een wetsvoorstel tot uitbreiding van het grondgebied van de gemeente Amersfoort. Beide voorstellen werden door zijn opvolger in het Staatsblad gebracht.
  • Belangrijke benoemingen tijdens zijn ministerschap: Niers (KVP, Commissaris van de Koningin in Overijssel) en Vrolijk (PvdA, Commissaris van de Koningin in Zuid-Holland)

Legislative activities as minister (3/8)
  • Bracht in 1972 gemeentelijke herindeling van het Land van Heusden en Altena tot stand. Er kwamen nieuwe gemeenten Aalburg, Dussen en Woudrichem; het grondgebied van Werkendam en Heusden werd uitgebreid en de gemeenten Andel, Giessen, Rijswijk, Veen en Wijk en Aalburg werden opgeheven. Het wetsvoorstel was in 1971 ingediend door minister Beernink. (11.284)
  • Bracht in 1972 een wijziging (Stb. 469) van de Kieswet tot stand over de verlaging van de kiesgerechtigde leeftijd en tot toekenning van het actief kiesrecht bij het bereiken van de kiesgerechtigde leeftijd in de periode tussen kandidaatstelling en verkiezingen. (11.924)
  • Bracht in 1972 samen met minister-president Biesheuvel een nieuwe Wet inzake het financieel statuut van het Koninklijk Huis (Stb. 701) tot stand. De wet regelt de uitkeringen aan de leden van het koninklijk huis, het ter beschikking stellen van paleizen en de opheffing van het kroondomein. Voor de uitkeringen vindt voortaan jaarlijks prijsindexering plaats; er wordt rekening gehouden met de grondwettelijke belastingvrijdom. (11.848)

U ziet een selectie van activiteiten. In de uitgebreide versie is het gehele overzicht van activiteiten in te zien.

8.

Miscellaneous

algemeen
  • Zette zich in voor homo-emancipatie en was in 1970 woordvoerder van zijn fractie bij het debat over het wetsvoorstel inzake intrekking van artikel 248bis WvS (homoseksuele ontucht)
  • Kondigde na zijn verkiezing tot lijsttrekker in juni 1970 aan, dat hij per 16 januari 1971 ontslag zou nemen als burgemeester van Wassenaar

Private life (3/7)
  • Was volstrekt ongevoelig voor muziek
  • Leidde in februari 1953 na de watersnoodramp in Rockanje een hulpactie van studenten
  • Maakte als Kamerlid-burgemeester werkdagen van gemiddeld 18 uur. Werkte als burgemeester vaak 's nachts en liet dan memo's achter met instructies voor de ambtenaren. Had genoeg aan vier uur slaap.

Anecdotes and citations (3/5)
  • Had als politicus wekelijks veel gesprekken met een doorsnee van de bevolking in de sauna op de Mauritskade in Den Haag
  • Zijn favoriete tv-programma was 'De fabeltjeskrant', met daarin Ed en Willem Bever als zijn voornaamste 'idolen'.
  • Erkende bij zijn afscheid als Commissaris van de Koningin dat hij voor zijn medewerkers niet altijd een prettig mens was geweest

Campaign trail
  • Was bij de Tweede Kamerverkiezingen in 1967 nummer 2 op de VVD-kandidatenlijst
  • Was bij de Tweede Kamerverkiezingen in 1972 nummer 2 op de VVD-kandidatenlijst

Pseudonyms and nicknames
  • "Molly" (was zijn koosnaam uit zijn gymnasiumtijd)
  • "De verschrikkelijke schreeuwman" (bijnaam die journalisten hem gaven, omdat zijn verdragende stemgeluid ook zonder microfoon iedereen overstemde)

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

9.

Publications

Publications (6/8)
  • J. Bosmans, "Geertsema, Willem Jacob (1918-1991), in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel VI (digitale versie)
  • H.J.L. Vonhoff, "Liberalen onder één dak" (1998), 159
  • W.. Schepers, "Willem Jacob (Molly) Geertsema. 1918-1991, Ambtenaar, Burgemeester, Parlementariër, Minister en Commissaris van de Koningin", in: Biografisch Woordenboek Gelderland, digitale versie
  • K. Tammes, "Verlicht liberaal in driedelig grijs. Het leven van Molly Geertsema (1918-1991)" (2024)
  • F. van der Molen, "Wie is Wie in de Tweede Kamer?" (1970)
  • Ned. Patriciaat, 1964

In de uitgebreide versie is een overzicht van publicaties opgenomen.

10.

Family

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Extended version

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.