Europees Bureau voor fraudebestrijding (OLAF)

Logo Europees Bureau voor Fraudebestrijding (OLAF)

Het Europees Bureau voor Fraudebestrijding (OLAF) is een directoraat-generaal i dat tot doel heeft fraude, corruptie en andere onrechtmatige activiteiten in de Europese Unie te bestrijden. Hieronder valt ook de bestrijding van wanbeheer binnen EU-instellingen zelf. Met deze doelstelling beschermt OLAF de financiële belangen van de Europese Gemeenschap.

De belangrijkste werkzaamheden van het Europees anti-fraudebureau zijn het verrichten van onderzoek, het bevorderen van de samenwerking tussen autoriteiten in de lidstaten en het verstrekken van hulp aan de EU-lidstaten bij hun activiteiten in het kader van fraudebestrijding. Bovendien draagt OLAF bij tot het opzetten van de fraudebestrijdingsstrategie van de Europese Unie en neemt het initiatieven die nodig zijn om de betrokken wetgeving te verbeteren.

OLAF werd opgericht bij een besluit van de Europese Commissie i van 28 april 1999. Het kwam in de plaats van de Eenheid coördinatie fraudebestrijding (UCLAF) van de Commissie, die in 1988 was opgericht en alleen de Commissie zelf als actieterrein had. In 1998 stelde de toenmalige commissievoorzitter i Jacques Santer i het Europees Parlement i voor deze dienst om te vormen tot een onafhankelijk bureau met meer bevoegdheden.

OLAF mag onderzoek verrichten naar het beheer en de financiering van alle instellingen en organen van de Unie en heeft een absolute operationele onafhankelijkheid. Deze onafhankelijkheid wordt gegarandeerd door:

  • de directeur van OLAF: deze wordt na overleg met het Europees Parlement en de Raad door de Commissie benoemd en kan zich tot het Hof van Justitie richten om zijn onafhankelijkheid te beschermen. De directeur van OLAF kan niet alleen op verzoek van een EU-instelling of een betrokken lidstaat een onderzoek instellen, maar ook op eigen initiatief.
  • het Comité van Toezicht van OLAF: dit comité is belast met de controle van de onderzoekswerkzaamheden van OLAF en is samengesteld uit vijf onafhankelijke personen, die gezamenlijk door het Parlement, de Commissie en de Raad worden benoemd.

De soorten onderzoeken die OLAF verricht om fraude, corruptie en andere illegale activiteiten ten nadele van de financiële belangen van de Europese Gemeenschappen te bestrijden, zijn aangegeven in een inter-institutioneel akkoord van 25 mei 1999. Dit akkoord is gesloten tussen het Europees Parlement, de Raad en de Commissie. Het breidt de bevoegdheden van het bureau uit tot ernstige feiten die kunnen worden aangemerkt als een niet-nakoming van de verplichtingen van de ambtenaren en andere personeelsleden van de Gemeenschappen en aanleiding geven tot tuchtrechtelijke of strafrechtelijke maatregelen.

Burgers en EU-ambtenaren kunnen OLAF via e-mail, telefoon en een elektronisch Fraude Notificatie Systeem alarmeren als zij misbruik met EU-geld vermoeden. Het Fraude Notificatie Systeem is toegankelijk via de website van OLAF. Meldingen kunnen ook anoniem worden gedaan.

In maart 2011 kwam de Europese Commissie met een voorstel om OLAF te hervormen. Een belangrijk onderdeel van de nieuwe verordening is een betere bescherming van de rechten van personen tegen wie het bureau een onderzoek instelt. Ook zijn de rollen en verantwoordelijkheden van de Directeur-Generaal en het Comité van Toezicht verduidelijkt. Het termijn van de Directeur-Generaal mag niet meer verlengd worden na zeven jaar en in de verordening is de procedure van zijn vervanging opgenomen. Ten slotte staat in de verordening dat de samenwerking tussen OLAF en de lidstaten, maar ook tussen OLAF, het Comité van Toezicht en de EU-instellingen, versterkt moet worden. Deze verordening is sinds 1 augustus 2013 van kracht.

 

1.

Wetgevingsvoorstellen in onderhandeling

Er zijn 116 voorstellen voor wetgeving of andere juridische instrumenten van dit directoraat-generaal in onderhandeling bij de Raad en het Europees Parlement.
Datum Titel
22.11.2023  Standpunten die namens de EU moeten worden ingenomen tijdens de derde zitting van de Vergadering van de Partijen bij het Protocol betreffende de uitbanning van illegale ...
Besluit com(2023)722
 
27.07.2023  34e jaarverslag over de bescherming van de financiële belangen van de EU en de bestrijding van fraude - 2022.
Verslag com(2023)464
 
11.07.2023  Fraudebestrijdingsstrategie van de Commissie - herziening 2023.
Mededeling com(2023)405
 
20.04.2023  Protection of the European Union’s financial interests - combating fraud - annual report 2022.
ini(2023)2045
 
23.09.2022  33e jaarverslag over de bescherming van de financiële belangen van de EU - fraudebestrijding - 2021.
Verslag com(2022)482
 

2.

Wetgeving die momenteel wordt geïmplementeerd

Er zijn 29 wetten of andere juridische instrumenten van de Raad en het Europees Parlement, eerder voorgesteld door dit directoraat-generaal, die momenteel in Nederland worden geïmplementeerd.
Datum Titel
11.01.2019  Overgangsmaatregelen voor de benoeming van de Europese aanklagers voor en gedurende de eerste ambtstermijn (Europees Openbaar Ministerie).
Verordening com(2019)2
 
30.05.2018  Fraudebestrijdings­programma van de EU.
Verordening com(2018)386
 
23.05.2018  Wijziging van Verordening 883/2013 betreffende onderzoeken door het Europees Bureau voor fraudebestrijding (OLAF) wat betreft samenwerking met het Europees Openbaar ...
Verordening com(2018)338
 
04.03.2016  Wijziging van Verordening (EU, Euratom) nr. 883/2013 wat betreft het secretariaat van het Comité van toezicht van het Europees Bureau voor fraudebestrijding (OLAF).
Verordening com(2016)113
 
16.09.2015  Toetreding van Kroatië tot enkele overeenkomsten aangaande de bescherming van de financiële belangen van de Europese Unie en specifieke onderdelen daarvan.
Aanbeveling com(2015)458
 

3.

Rechtsgeldige wetgeving

Er zijn ten minste 4 rechtsgeldige wetten of andere juridische instrumenten die eerder door dit directoraat-generaal zijn voorgesteld.
Datum Titel
11.05.2023  Wijziging van Besluit 2009/917/JBZ wat betreft de aanpassing ervan aan de Unievoorschriften inzake de bescherming van persoonsgegevens.
Verordening com(2023)244
 
16.08.2004  Sluiting van de overeenkomst voor samenwerking tussen de EG en Zwitserland ter bestrijding van fraude en andere illegale activiteiten die hun financiële belangen schaden.
Besluit com(2004)559
 
16.08.2004  Ondertekening van de overeenkomst voor samenwerking tussen de EG en Zwitserland ter bestrijding van fraude en andere illegale activiteiten die hun financiële belangen ...
Besluit com(2004)559
 
12.12.2001  .
Beschikking com(2001)751