Geactualiseerde convergentieprogramma van Malta voor de periode 2006-2009 - Hoofdinhoud

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

C 72/9

Op 27 februari 2007 heeft de Raad het geactualiseerde convergentieprogramma van Malta voor de periode 2006-2009 behandeld.

In het macro-economische scenario dat aan het programma ten grondslag ligt, wordt ervan uitgegaan dat de reële BBP-groei in de gehele programmaperiode rond de 3 % zal blijven hangen. Afgaande op de thans beschikbare informatie lijkt dit scenario te berusten op groeihypothesen die voor 2007 gunstig en voor de jaren daarna nog gunstiger zijn, met name vanwege de voorspoedige langetermijnontwikkelingen in de externe sector. Als de netto-uitvoer op middellange termijn ongunstiger uitvalt dan in het programma wordt verwacht, kunnen de externe onevenwichtigheden van de afgelopen jaren nog verder toenemen. De inflatieprognoses lijken plausibel.

Het overheidstekort over 2006 wordt in de najaarsprognoses 2006 van de diensten van de Commissie geraamd op 2,9 % van het BBP, tegen een streefcijfer van 2,7 % van het BBP in de vorige actualisering van het convergentieprogramma. De raming voor 2006 in de nieuwe actualisering (2,6 % van het BBP) ligt onder de najaarsprognose 2006 van de diensten van de Commissie en lijkt plausibel gezien de recente informatie over de BBP-groei en de kasgegevens over de overheidsfinanciën.

De in de actualisering uitgestippelde begrotingsstrategie is erop gericht het tekort in 2006 terug te dringen tot onder de referentiewaarde van 3 % van het BBP en de begroting daarna verder te consolideren. In de actualisering wordt gerekend op een geleidelijke vermindering van het overheidstekort, die in 2009 zou moeten uitmonden in een min of meer sluitende begroting. Met een geprognosticeerde daling van de rentelast komt het primaire overschot in 2009 naar verwachting uit op 3

% van het BBP. De aanpassing moet tot stand komen door een daling van de primaire-uitgavenquote van bijna 5

procentpunten, die de daling van de ontvangstenquote van bijna 3

procentpunten meer dan goedmaakt. Ook al is men erin geslaagd de totale uitgaven in te dammen, toch hebben de uitgaven aan gezondheidszorg in de afgelopen jaren wel een stijgende lijn vertoond. Er zal minder gebruik worden gemaakt van eenmalige maatregelen met een tekortverminderend effect dan in het verleden. Ondanks een veel gunstiger macro-economisch scenario wordt in het programma in grote lijnen vastgehouden aan de beoogde nominale budgettaire aanpassing van de vorige actualisering.

Het volgens de algemeen aanvaarde methode berekende structurele tekort (d.w.z. het conjunctuurgezuiverde saldo, ongerekend eenmalige en tijdelijke maatregelen) verbetert van circa 3 % van het BBP in 2006 naar

% aan het eind van de programmaperiode. Evenals in de vorige actualisering van het convergentieprogramma wordt als middellangetermijndoelstelling (MTD) voor de begrotingssituatie een structureel sluitende begroting gehanteerd, maar in het nieuwe programma wordt er niet naar gestreefd om deze doelstelling binnen de programmaperiode te bereiken. Aangezien de MTD ambitieuzer is dan de minimumbenchmark (geraamd op een tekort van circa 1

% van het BBP), zou de verwezenlijking ervan een veiligheidsmarge tegen het ontstaan van een buitensporig tekort moeten bieden. De MTD ligt binnen de marge die in het stabiliteits- en groeipact en in de gedragscode is vastgesteld voor de lidstaten die tot het eurogebied en het WKM II behoren, en houdt voldoende rekening met de schuldquote en de gemiddelde potentiële productiegroei op lange termijn.

De aan de begrotingsprognoses in het programma verbonden risico's lijken elkaar voor 2007 min of meer in evenwicht te houden, maar daarna kunnen de begrotingsresultaten slechter uitvallen dan waarop in het programma wordt gerekend. Dit komt doordat voor 2007 wordt uitgegaan van een gunstige BBP-groei en aan de prognoses van de actualisering voor 2008 en 2009 een nog gunstiger macro-economisch scenario ten grondslag ligt (hoewel de belastingprognoses voor deze jaren aan de voorzichtige kant lijken). Daarnaast worden voor de periode na 2007 geen bijzonderheden verstrekt over de aanpassingsstrategie, waardoor de risico's met betrekking tot de beoogde budgettaire consolidatie toenemen.

Gezien deze risicobeoordeling lijkt de begrotingskoers van het programma te voldoen aan de eis dat het buitensporig tekort in 2006 wordt gecorrigeerd, zoals de Raad heeft aanbevolen. Bovendien lijkt deze koers een veiligheidsmarge te verschaffen die ruim genoeg is om vanaf 2008 te voorkomen dat het tekort bij normale macro-economische fluctuaties de drempel van 3 % van het BBP overschrijdt. In de jaren na de correctie van het buitensporig tekort is het uit het programma blijkende tempo van de aanpassing richting de MTD grotendeels in overeenstemming met het stabiliteits- en groeipact, dat voorschrijft dat de lidstaten die tot het eurogebied en WKM II behoren, een jaarlijkse verbetering van het structurele begrotingssaldo moeten nastreven met 0,5 % van het BBP als benchmark, en dat in goede economische tijden een grotere aanpassing moet worden bewerkstelligd, terwijl in slechte economische tijden een minder zware inspanning toelaatbaar is.

De bruto overheidsschuld is volgens de ramingen in 2006 uitgekomen op 68

% van het BBP, waarmee deze boven de in het Verdrag vastgestelde referentiewaarde van 60 % van het BBP ligt. In het programma daalt de schuldquote in de programmaperiode met 8

procentpunten van het BBP. Gezien de bovenbeschreven risico's met betrekking tot de begrotingsdoelstellingen zal de schuldquote waarschijnlijk een minder gunstige ontwikkeling te zien geven dan waarop in het programma wordt gerekend. Al met al lijkt de schuldquote in de programmaperiode in voldoende mate af te nemen in de richting van de referentiewaarde.

Malta heeft onlangs een pensioenhervorming vastgesteld die gericht is op een verhoging van de effectieve pensioengerechtigde leeftijd en, tegelijkertijd, de pensioenen. Uit de ramingen van het programma blijkt dan ook dat de pensioenuitgaven zullen oplopen en dat de leeftijdsgerelateerde uitgaven daardoor sneller zullen stijgen en zullen uitkomen op vrijwel het EU-gemiddelde. Uit de prognoses blijkt voorts dat de uitgaven aan gezondheidszorg, als de huidige trend doorzet, op lange termijn rond 1

procentpunt van het BBP zullen stijgen. Daarmee ligt de stijging wel iets onder de historische trend. In de huidige begrotingssituatie is niet gewaarborgd dat de schuld geleidelijk wordt teruggedrongen tot onder de in het Verdrag vastgelegde referentiewaarde. Door de verbetering van de begrotingssituatie, zoals geprojecteerd in het programma, zouden de risico's voor de houdbaarheid van de overheidsfinanciën dan ook verminderen. Al met al lijkt Malta een middelgroot risico te lopen wat de houdbaarheid van de overheidsfinanciën betreft.

Het convergentieprogramma bevat geen kwalitatieve beoordeling van de algemene gevolgen van het uitvoeringsverslag van oktober 2006 van het nationale hervormingsprogramma binnen het kader van de begrotingsstrategie op middellange termijn. Wel verschaft het systematisch informatie over de rechtstreekse budgettaire kosten of besparingen van de voornaamste hervormingen waarin het nationale hervormingsprogramma voorziet, en wordt in de begrotingsprognoses expliciet rekening gehouden met de gevolgen van de in het nationale hervormingsprogramma geschetste maatregelen voor de openbare financiën. De in het convergentieprogramma opgenomen maatregelen op het gebied van de openbare financiën lijken aan te sluiten bij de in het kader van het nationale hervormingsprogramma voorgenomen acties. Met name zijn in beide programma's plannen opgenomen om de pensioenhervorming ten uitvoer te leggen, terwijl het convergentieprogramma bijzonderheden bevat over de in de het nationale hervormingsprogramma aangekondigde belastinghervorming.

De in het programma uitgestippelde begrotingsstrategie is grotendeels in overeenstemming met de globale richtsnoeren voor het economisch beleid die in de geïntegreerde richtsnoeren voor de periode 2005-2008 zijn opgenomen.

Wat de in de gedragscode voor stabiliteits- en convergentieprogramma's gespecificeerde gegevensvereisten betreft, vertoont het programma enkele lacunes in de verplichte en facultatieve gegevens (2).

overeenkomstig het programma voldoende vooruitgang in de richting van de MTD te boeken en ervoor te zorgen dat de schuldquote navenant wordt teruggebracht, alsook met name voor de uitgavenzijde een begrotingsstrategie met een langer tijdsperspectief uit te stippelen;

gezien de omvang van de schuld en de verwachte stijging van leeftijdsgerelateerde uitgaven de houdbaarheid van de overheidsfinanciën op lange termijn te verbeteren door de MTD te verwezenlijken en verdere vooruitgang te boeken bij de voorbereiding en tenuitvoerlegging van de hervorming van de gezondheidszorg.